‘Lạy Chúa, xin làm cho con có lòng nghèo khó … nhưng khoan đã!’
Những gì Giáo hoàng Phanxicô làm cho tôi
Trong nhiều năm qua, tôi đã viết về nhiều chủ đề, nhưng chủ đề chính luôn là bảo vệ lòng phụ tử. Trong phạm vi này, tôi đã viết 2 bài về Đức Thánh Cha, giáo hoàng Phanxicô. Tôi không thể giải mã các vấn đề phụng vụ và giáo lý có liên quan đến ngài.
Tôi không phải là chuyên gia giáo luật, cũng không phải là giám mục hay hồng y, nên tôi để những chuyện này cho các thần học gia đáng kính. Suy tư sau đây của tôi không mang tính thần học, ít nhất là xét theo tiêu chuẩn chung. Đây đơn thuần là một nhận định về những gì Giáo hoàng Phanxicô đã làm cho tôi.
Để tôi giải thích cho các bạn.
Làm việc trong ngành tài chính suốt nhiều năm qua, trọng tâm của tôi là tiền bạc. Tôi đã đi khắp Hoa Kỳ, nói về những điểm tốt của thị trường tự do, và tôi viết nhiều bài bảo vệ chủ nghĩa tư bản. (Tôi muốn nói rằng, tôi không hối tiếc gì, tôi nghĩ chủ nghĩa tư bản là tuyệt. Điều tôi hối tiếc là tôi đã không phát triển được cho mình một tâm thức vô tư. Đó không phải là lỗi của chủ nghĩa tư bản. Mà là lỗi của tôi.)
Tôi không phải là Ebenezer Scrooge, nhưng trong danh sách việc hàng ngày của tôi, không có việc ‘thăng tiến tinh thần khó nghèo.’ Tệ hơn nữa, tôi không dạy đức khó nghèo cho các con tôi cho thật ý nghĩa. Tôi hối tiếc vì điều này. Tôi đã không hoàn toàn tin vào nghèo khó.
Năm trước, tôi có đọc một bài, đã thay đổi tôi, hay ít nhất là bắt đầu thay đổi tôi. Đó là ‘Niềm vui của Tin mừng’. Tông thư đầu tiên của Giáo hoàng Phanxicô.
Khi đọc nó, lần đầu tiên trong đời, tôi bắt đầu hiểu được vẻ đẹp của nghèo khó. Bây giờ, có lẽ bạn nghĩ rằng: ‘Còn lời của các thánh, nài nỉ chúng ta hãy thực hành khó nghèo? Còn tất cả những lời cao đẹp của thánh Phanxicô, thánh Clara, và tất cả các thánh khác đã viết về nghèo khó? Tại sao những lời này không thay đổi được bạn?’
Các bạn đúng, khi hỏi những câu này. Tôi cũng đã tự hỏi mình như thế. Và không có câu trả lời. Đáng ra tôi phải thấy được cái tốt của nghèo khó, lâu rất lâu trước khi đến 43 tuổi như bây giờ. Nhưng dù cho tật cận thị phần hồn của tôi có do đâu mà ra, thì Niềm vui của Tin mừng cũng đã chữa lành được cho tôi rồi. Giáo hoàng Phanxicô đòi buộc tôi phải thấy được niềm vui trong đức khó nghèo. Vì lý do gì đi nữa, tôi đã được thoáng nhìn, và thấy đức khó nghèo thật tuyệt.
Mà không chỉ qua tông thư của giáo hoàng, nhưng còn qua cách ngài sống. Việc ngài ôm lấy hết những người nghèo, người bệnh, và người bị chà đạp, là một chứng tá mạnh mẽ. Các hành động của ngài đã thúc đẩy tôi cố gắng theo đức khó nghèo. Thật không phải dễ gì.
Trong những ngày tôi đọc tông thư này, tôi nhớ lại lúc quỳ gối trong thánh lễ và cầu nguyện xin đức khó nghèo. Sau khi cầu nguyện xong, tôi thấy sợ. Tự nghĩ với mình: ‘Nếu tôi có đức khó nghèo, tôi sẽ có ít vật dụng hơn, mà tôi lại cần chúng.’ Vậy nên, tôi cầu nguyện thêm một lời nữa: ‘Lạy Chúa, xin giúp con thật ý với lời cầu nguyện đầu tiên.’
Thật ngạc nhiên, Chúa đã nghe cả 2 lời cầu nguyện của tôi Lần đầu tiên trong đời, tôi đã cố gắng xác định xem làm sao để có ít hơn, thay vì nhiều hơn. Lần đầu tiên trong đời, tôi bắt đầu làm việc ở một điểm phát cháo cho người nghèo, và thấy một niềm vui không tả được lúc làm việc.
Lần đầu tiên trong đời, tôi bắt đầu đi lễ ngày thường, và tôi thấy tinh thần khó nghèo và việc đi lễ ngày thường có gắn kết chặt chẽ. Thật ngạc nhiên.
Tôi không có ý nói về đức hạnh của mình, tin tôi đi, mỗi khi nhớ về những tội lỗi của mình, tôi thấy thật kinh hãi nếu không có lòng thương xót của Chúa. Nhưng, tôi muốn nhấn mạnh, một cách rõ ràng, về việc Giáo hoàng Phanxicô đã giúp lái con thuyền linh hồn tôi như thế nào. Hơn nữa, tôi vẫn chưa đạt được. Chúng ta không bao giờ đạt đến được. Có nhiều điều tôi phải làm, như đọc, lắng nghe, và quan sát lòng thương của Giáo hoàng Phanxicô với người nghèo.
Nghèo khó là một con đường khó đi, bởi con đường đó nhiều lần bị chặn lại, với đủ thứ trang điểm bắt mắt như nhà to cửa rộng và các vật dụng tiện nghi thú vị. Đây là con đường hẹp, con đường lát đá khó nghèo, mà ngay bên cạnh là con đường bằng vàng, và chúng ta thường bị cám dỗ đổi đường. Cám dỗ chệch hướng luôn có, nhưng chúng ta phải nhắm đến đích.
Cần phải kiên nhẫn, và câu hỏi không phải là lúc nào đến đích, nhưng là liệu chúng ta có tiếp tục hành trình hay không. Hoán cải là hành trình cả đời. Bạn không thể đi từ một người duy vật chất đến trở thành thánh Phanxicô thành Assisi trong một ngày. Nhưng với tôi, hành trình này thật thú vị.
Suốt 20 năm qua, tôi đã viết và nói về cái tốt của sự sung túc, của cải, và giờ tôi tin rằng, tôi được kêu gọi dùng 20 năm kế tiếp để nói về sự tốt đẹp của khó nghèo. Nếu có thành quả gì trong hướng đi này, thì tôi rất biết ơn Giáo hoàng Phanxicô. Câu chuyện của tôi, không phải là chuyện nghèo nên giàu, mà là một chuyện giàu nên nghèo.
Đây là câu chuyện mà Giáo hoàng Phanxicô đã giúp tôi bắt tay viết nên. Là những gì ngài đã làm cho tôi.
J.B. Thái Hòa chuyển dịch