la-croix.com, Sebastien Rémillard, 2016-04-08
Đức ông người Ý, chủ tịch Quốc vụ viện Truyền thông sinh năm 1962 ở Rio de Janeiro, người làm xáo trộn các thói quen của Vatican, người muốn hợp lý hóa và hiện đại hóa các phương tiện truyền thông.
Đức ông Dario Edoardo Viganò đã có khiếu rất sớm về ngôn ngữ điện ảnh và luân lý trong lãnh vực truyền thông. Nụ cười cũng như chiếc áo chùng hoàn hảo không chê vào đâu được. Bắt tay nhanh chóng. Trao đổi đây một câu, kia một câu. Tháng 7 năm 2015, trên chuyến bay giáo hoàng đi Châu Mỹ La Tinh, một cách chuẩn mực, Đức ông đi từ hàng ghế này qua hàng ghế khác để chào các ký giả trên máy bay.
Vai trò lớn đầu tiên ở Vatican
Trước đó vài ngày, Đức Phanxicô đã đặt linh mục người Ý này vào cương vị chủ tịch Quốc vụ viện Truyền thông, để tái tổ chức hoàn toàn các phương tiện truyền thông của Tòa Thánh: Radio Vatican, Osservatore Romano, Văn phòng báo chí… 54 tuổi, người mê say nghệ thuật điện ảnh giữ chức vụ quan trọng đầu tiên của mình ở Vatican.
Trước đó Đức ông điều khiển đài truyền hình CTV, kênh sản xuất các hình ảnh của Đức Giáo hoàng để phân phối cho các đài truyền hình. Chính linh mục đã biết nắm bắt những hình ảnh đẹp nhất trên chuyến bay trực thăng lịch sử của Đức Bênêđictô XVI ngày 28 tháng 2-2013, sau khi ngài từ nhiệm.
Lúc đó cha vừa mới nhận chức. Tháng sau, cha sản xuất các hình ảnh của cuộc bầu chọn giáo hoàng Nam Mỹ đầu tiên.
Một người say mê điện ảnh
Chắc chắn, không bao giờ cha Viganò hình dung một kịch bản như thế. Dù phim ảnh là lãnh vực cha Dario Vigano rất rành. Sau khi được Đức Hồng y Carlo Maria Martini, Tổng Giám mục địa phận Milan phong chức linh mục năm 1987, Hồng y Martini xin tân linh mục tìm tòi khám phá mối dây liên hệ giữa thiêng liêng và nghệ thuật thứ bảy. Luận án tiến sĩ của cha có tên “Một phòng chiếu cho mỗi gác chuông: Giáo hội và điện ảnh trong địa phận Ambroisie”.
Bước đầu chuyên ngành trong ngôn ngữ điện ảnh và luân lý trong lãnh vực truyền thông, sau đó là giáo sư giảng dạy ở Milan và Rôma. Cha là tác giả của rất nhiều sách và bài khảo luận về đề tài này, cha sẽ là giám đốc của một tờ báo Ý tương đương với tờ Tập san điện ảnh (Cahiers cinéma).
Một công việc chuyên nghiệp
Ở Vatican là vào việc. Phông trang trí là quảng trường và Đền thờ Thánh Phêrô. Từ khi linh mục đến Vatican, hình ảnh các buổi lễ giáo hoàng trở nên cầu kỳ hơn, bố cục trau chuốt hơn.
Trong ngày lễ khánh thành Năm Thánh 8 tháng 12, Đức ông Viganò không ngần ngại dùng mười chín máy quay phim tân tiến nhất.
Với sự cố vấn của nhà thực hiện phim người Đức Wim Wenders. Với một diễn viên tự nhiên, lạ lùng và thu hút truyền thông như Jorge Bergoglio thì linh mục có đủ phương tiện để làm việc.
Một sự tái tổ chức truyền thông ở Vatican
Chính Hồng y người Honduras, Oscar Maradiaga, đã tiến cử linh mục Viganò với Đức Giáo hoàng để linh mục làm giám đốc Đài truyền hình Vatican CTV. Đức Phanxicô đã đặt linh mục Viganò đứng đầu một hội đồng phù hợp với khả năng của mình. Hội đồng này được thành lập cách đây một năm để lên chương trình cho một sự tái tổ chức quy mô hệ thống truyền thông của Tòa Thánh, được cố vấn bởi một nhóm người làm việc chung quanh ông Chris Patten, một chính trị gia công giáo người Anh với chỉ tiêu: tiết kiệm, năng động và hiện đại hóa.
Linh mục Viganò thích hình ảnh của củ hành: “Bóc ra thì phải chảy nước mắt.” Cha dự trù như thế cho công việc cải cách của mình, đây không phải là cinêma! Từ đầu cha đã loan báo một màu sắc riêng cho Đài Phát Thanh Vatican, nơi họ nghi con người của màn ảnh nhỏ này và không mấy thích phong cách siêu-quản trị cũng như các từ ngữ vay mượn của tiếng Anh.
Chương trình sáp nhập đài phát thanh và đài truyền hình
Trong thời gian đầu, văn phòng của linh mục ở tầng trệt của đài, nhưng sau đó bỗng không có lối để vào đó, tháng 2 vừa qua, tân “Quốc vụ viện Truyền thông” tách ra khỏi linh mục Dòng Tên Federico Lombardi, cựu giám đốc đài phát thanh. Nhưng không chỉ định người kế vị. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Radio Vatican không có linh mục Dòng Tên đứng đầu.
Đức ông Viganò đang chuẩn bị để trước cuối năm nay sẽ sáp nhập đài phát thanh và đài truyền hình vào một cơ quan. “Cơ quan này sẽ là kiểu văn phòng truyền thanh truyền hình ở Vatican”, nội bộ đài than phiền, họ tiếc đã không được tham dự nhiều hơn vào công việc cải cách đang tiến hành. “Tất cả các buổi lễ giáo hoàng sẽ được một nhóm phối hợp của đài phát thanh và đài truyền hình làm”, linh mục Viganò giải thích cho báo La Croix. “Các chương trình với nhiều ngôn ngữ khác nhau về giáo hoàng sẽ trực tiếp cho thấy công việc của Quốc vụ viện Truyền thông”, linh mục nói thêm, ngài nhấn mạnh đến kỹ thuật số và về một tiếp cận “đa văn hóa”.
Linh mục Viganò cũng chú trọng đến các quan hệ với báo chí. “Chúng tôi không chờ được đặt câu hỏi để trả lời, ngài chỉ trích, nhưng chúng tôi sẽ đi đến trước”. Với linh mục Viganò, chấm dứt tình trạng bí mật ở Vatican. Nhường chỗ cho “com”
Nguồn cảm hứng của linh mục Chủ tịch Quốc vụ viện Truyền thông: Điện ảnh xã hội và tìm tòi nghiên cứu
Một đầu là người mê kịch nghệ, nhưng sau đó khi học đại học, Đức ông Dario Vigano quan tâm đến ngành điện ảnh. Ngài đặc biệt yêu thích các đề tài xã hội: “Các phim của anh em Dardenne, của Ken Loach, ngài kể ra. “Tôi rất thích các phim điều tra, tìm tòi nghiên cứu”, ngài cho biết và ngài nhắc đến phim Spotlight của điện ảnh gia Thomas McCarthy kể lại cuộc điều tra của báo Boston Globe về vụ tai tiếng ấu dâm trong Giáo hội. ngược lại, ngài không thích các phim khổng lồ dùng các kỹ thuật đặc biệt như Star Wars.
Marta An Nguyễn chuyển dịch
