Các nạn nhân bị lạm dụng trong Giáo hội Ý trông cậy vào hồng y Matteo Zuppi
cathch, I.Media, 2022-05-25
6
Hồng y Matteo Zuppi, tân chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý
“Phương pháp cánh cửa mở” của hồng y Matteo Zuppi, được bổ nhiệm tân chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý (CEI) ngày 24 tháng 5 – 2022 mang lại hy vọng cho các nạn nhân bị các giáo sĩ lạm dụng. Các vụ lạm dụng này cho đến nay chưa là chủ đề nghiên cứu toàn diện ở nước Ý.
Ngày 25 tháng 5, hội nghị giới thiệu quyển sách mới “Agnus Dei, lạm dụng tình dục của các giáo sĩ Ý” của nhà báo Lucetta Scaraffia đồng viết với nhà sử học Anna Foa và nhà báo Franca Giansoldati, quyển sách được nhà xuất bản Ý Mondadori phát hành nhắc lại mức độ nghiêm trọng của các vụ này. Bà Lucetta Scaraffia là cựu giám đốc phụ trang “Phụ nữ, Giáo hội, Thế giới” của nhật báo “L’Osservatore Romano”, Vatican.
Bầu khí căng thẳng tại Hội đồng Giám mục Ý
Buổi họp khoáng đại được tổ chức tại trụ sở Rôma của hiệp hội báo chí nước ngoài ở Ý, một dịp để nhắc lại các vụ lạm dụng tình dục của các giáo sĩ Ý vẫn chưa là chủ đề nghiên cứu toàn diện trong nước, không như một số của các nước láng giềng khác ở châu Âu.
Trong những lần can thiệp gần đây trước Hội đồng Giám mục Ý, được tổ chức trong bầu khí căng thẳng, giáo hoàng đã “sửa phạt các giám mục Ý”, đáng kể ngài nhắc lại, trong hội nghị thượng đỉnh của các chủ tịch Hội đồng Giám mục trên thế giới được tổ chức tại Vatican năm 2019 và Giáo hội Ý đã không có những hành động cụ thể. Điều này được bà Franca Giansoldati, nhà vatican học của nhật báo Rôma “Il Messprisro” nhắc lại. Khía cạnh phòng ngừa là chủ đề của các tài liệu thường huấn, nhưng Hội đồng Giám mục Ý chưa bao giờ chính thức tiếp nhận các nạn nhân hoặc tổ chức một cuộc nghiên cứu sâu về chủ đề này.
Một “giám mục cánh tả”
Nhà báo Giansoldati lưu ý, việc hồng y Zuppi làm tân chủ tịch có thể mang lại hy vọng. Khi về giáo phận Bologna, hồng y Zuppi đã bị giới giáo sĩ bảo thủ xếp ngài vào danh sách “giám mục cánh tả”, ngài đã khôi phục sự hiệp nhất trong giáo phận bằng cách lắng nghe mọi người, không có định kiến trước. Bà Franca Giansoldati giải thích, nếu ngài áp dụng cùng một phương pháp này cho những bước nhỏ về vấn đề lạm dụng trong Giáo hội Ý, thì ngài có thể kích thích để có một thay đổi thực sự.
Bà nhắc lại, hiện nay rất ít giám mục ủng hộ cuộc điều tra độc lập, hồng y cựu chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý Bassetti kết thúc nhiệm kỳ ngũ niên của ngài với việc thừa nhận Hội đồng đã thất bại trong việc đánh giá hiện tượng này. Ý tưởng cụ thể duy nhất được các giám mục rụt rè đề cập trong những tháng gần đây là thành lập một ủy ban trên 78 giáo phận (trong tổng số 220) có được đơn vị lắng nghe từ năm 2019. Nhưng nghiên cứu này chỉ giới hạn trong việc phân tích hiệu quả của các cấu trúc này, không cho phép để có một biên độ lịch sử.
Quan sát về nạn ấu dâm
Theo các tác giả quyển sách, một con đường khác được đề cập đến là thành lập một cơ quan quan sát về nạn ấu dâm ở cấp Bộ Gia đình, có thể thực hiện các cuộc điều tra về môi trường giáo dục, thể thao và do đó cũng là Giáo hội. Nhưng dấu ấn của Giáo hội trong xã hội Ý quá mạnh, nên những can thiệp chính trị vào chủ đề này vẫn còn rất hiếm. Bà Lucetta Scaraffia nhấn mạnh, cần thiết phải có “áp lực chính trị và truyền thông” để có lập luận tốt hơn. Cho đến nay, một số bài báo nói về các vụ bê bối lạm dụng ở một số giáo phận hiếm khi được theo dõi một cách nghiêm túc và lâu dài.
Nhà báo Ý Lucetta Scaraffia. | © S. Loppiano/Flickr/CC BY-NC-ND 2.0)
Sức mạnh xã hội của Giáo hội ngăn cản các chỉ trích
Bà Lucetta Scaraffia nhận xét: “Chúng ta đã quen với phản xạ có điều kiện do quyền lực của Giáo hội, tuy nhiên còn có một “sự thờ ơ lớn về mặt tôn giáo” trong xã hội Ý. “Mọi người lợi dụng Giáo hội” để có cơ hội thăng tiến nghề nghiệp, có những chức vụ cho con cái họ, nhưng lại không quen nghĩ rằng Giáo hội “làm chứng cho Chúa Giêsu”. Bà tố cáo, họ không đòi hỏi cao về sự nhất quán của các linh mục theo các đòi hỏi của Tin Mừng. Khi các cáo buộc lạm dụng xảy ra ở địa phương, họ thường khơi dậy trong lòng giáo dân phản xạ đoàn kết xung quanh các linh mục hơn là lắng nghe các nạn nhân bị lạm dụng.
Nước Ý đi sau hơn phần còn lại của châu Âu
Các diễn giả giải thích, vì thế nước Ý đi sau so với phần còn lại của châu Âu, họ nên theo các nghiên cứu đã được thực hiện ở các quốc gia khác, đặc biệt là ở Đức và Pháp, để có cái nhìn chung và sửa chữa các rối loạn chức năng. Ông Francesco Zanardi, nhà báo chính ông cũng là nạn nhân của một linh mục, và hiệp hội “Rete L’Abuso” https://retelabuso.org cho biết: “Một sự thú tội mea culpa của các giám mục có thể chấp nhận nếu có cuộc nghiên cứu nghiêm túc được thực hiện. Hiệp hội của ông quy tụ 1.600 nạn nhân đã đăng ký. Ông đưa ra các điểm mâu thuẫn của hệ thống hiện tại, và đặc biệt là lời mời gọi nạn nhân đến các đơn vị lắng nghe được thiết lập trong các giáo phận, đồng thời, trả những khoản tiền khổng lồ cho luật sư để bào chữa cho các linh mục của họ.
Nạn nhân thường là trẻ em của các gia đình nghèo
Bà Lucetta Scaraffia nhận xét, các nạn nhân thường là trẻ em của các gia đình nghèo được Giáo hội hỗ trợ, và việc khiếu nại có thể làm cho họ có nguy cơ mất chỗ ở. Ông Francesco Zanardi tố cáo: “Khi các giáo phận đề nghị bồi thường 20.000 hoặc 25.000 âu kim cho các nạn nhân là để tránh bất kỳ thủ tục pháp lý nào, họ đã “mua im lặng cho họ”.
Ngoài trường hợp cụ thể là ấu dâm, bà Lucetta Scaraffia hy vọng có sự thức tỉnh lương tâm liên quan đến thiệt hại do “những kẻ săn mồi tình dục” có thể hoành hành trong Giáo hội gây ra. Chẳng hạn các nữ tu bị linh mục lạm dụng mang thai, đôi khi họ bị cấp trên khuyến khích nên phá thai để tránh tai tiếng. Bà Lucetta Scaraffia tố cáo những tình huống bi thảm này tạo lên một “sự chập mạch về thần học và luân lý”, một mâu thuẫn sâu sắc với giáo lý công giáo về bảo vệ sự sống.
Các nữ tu mang thai bị linh mục thúc giục phá thai
Nhà sử học người Ý tức tối: “Cho đến khi nào Giáo hội chưa chấp nhận đây là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống, thì sẽ không có gì tiến triển. Cho đến khi nào thủ phạm không bị trừng phạt, thì sẽ không có gì tiến triển”, bà hy vọng có được sự phân định chặt chẽ hơn về ơn gọi linh mục trong các chủng viện.
Bà Esma Cakir, nhà báo Thổ Nhĩ Kỳ, chủ tịch hiệp hội báo chí nước ngoài tại Ý, người chủ trì hội nghị này, đề xuất thành lập một tập thể các nhà báo từ các phương tiện truyền thông khác nhau để điều tra hiện tượng lạm dụng này ở Ý, theo mô hình của “Vatileaks” hoặc “Hồ sơ Panama”. Ý tưởng này làm bà Lucetta Scaraffia rất quan tâm, bà đã đề nghị cung cấp tất cả tài liệu thu thập được cho quyển sách của bà dành cho các nhà báo.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Giáo hoàng bổ nhiệm hồng y Matteo Zuppi đứng đầu Hội đồng Giám mục Ý
