lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 22-5-2015
Sáng thứ hai 28-5-2015, hàng giám mục Âu châu thảo luận về việc đón nhận những người ly dị tái hôn và những người đồng tính vào trong Giáo hội.
Các thần học gia làm việc để mở một đường hướng cho Giáo hội trên các hồ sơ này.
Phát kiến được giữ rất kín đáo, thậm chí có thể gọi là bí mật nhưng nó rất nghiêm túc. Theo các nguồn tin của chúng tôi, ba hội đồng giám mục Đức, Thụy Sĩ, Pháp đã phối hợp với nhau để có một buổi họp kín vào ngày thứ hai 25-5 tại Rôma, ở trụ sở của Đại học Dòng Tên Grégoria, một ngày nghiên cứu tập trung trên hồ sơ những người ly dị tái hôn và những người đồng tính được đón nhận vào trong Giáo hội.
Các nhà thần học Đức danh tiếng sẽ ngõ lời trước một cử tọa chọn lọc chỉ vào khoảng 50 người. Bản kết thúc sẽ được hồng y Reinhard Marx, chủ tịch Hội đồng giám mục Đức công bố. Cùng với hồng y Walter Kasper, một hồng y nặng ký – thành viên của hội đồng C9, nhóm hồng y cố vấn thân cận của Đức Phanxicô – , làm việc tích cực để mở một đường hướng cho Giáo hội Công giáo trên các hồ sơ này.
Giám mục Jean-Luc Brunin địa phận Havre, chủ tịch hội đồng «gia đình và xã hội» của Hội đồng Giám mục Pháp sẽ mở đầu buổi họp này, buổi họp mà thư mời đề ngày 27 tháng 4 được ba chủ tịch hội đồng giám mục ký – trong đó có giám mục Georges Pontier chủ tịch hội đồng giám mục Pháp – với con dấu của ba hội đồng. Nhưng chỉ có một ít giám mục Pháp được biết về phát kiến này. Và nó không ở trên lịch làm việc chính thức, cũng không có trên lịch của ba hội đồng giám mục, trên lịch của Đại học Grégoria cũng không, nhưng với không ít bối rối, cuối cùng họ đã xác nhận với báo Figaro là có buổi gặp gỡ này.
Ở Vatican, chỉ có một vài nhân vật nhận thư mời. Giáo hội, cũng như mọi tổ chức hay công ty đều quen thuộc với các buổi họp dành riêng như thế này. Nhưng khi nhiều hội đồng giám mục họp ở tầm mức quốc tế để làm việc trên một chủ đề thần học, thì thông thường, ít nhất các giám mục của các địa phận sẽ được thông báo theo nguyên tắc làm việc đoàn thể. Rất nhiều giám mục Pháp ngạc nhiên về việc việc giấu kín này dù cuối tháng 3 họ đã họp buổi họp Đại hội khoáng đại ở Lộ Đức để cùng nhau chuẩn bị cho thượng hội đồng, họ cũng đã có một quan điểm chung của hội đồng giám mục. Sau khi họp, giám mục Pontier đã thổ lộ là đã có sự dịu xuống trên các vấn đề đã chia rẽ Giáo hội. Các giám mục Pháp cũng ngạc nhiên khi biết nội dung buổi họp lần này, hội đồng giám mục của họ nối kết với nhóm có vẻ như đang tạo áp lực trên thượng hội đồng sắp tới: đa số sáu nhà thần học sẽ trình bày trước hội đồng là những người bênh vực cho một sự cải tiến mục vụ của Giáo hội đối với những người ly dị tái hôn và những người đồng tính. Không một nhà thần học nào chống đối việc này được mời.
«Ý thức lương tâm theo tinh thần Kitô»
Ngoại trừ có thay đổi giờ chót, ba trong số họ sẽ lên tiếng. Trước hết là giáo sư tiến sĩ Dòng Tên Pháp Alain Thomasset. Trong quyển sách của mình, Giảng giải và Hành động, những cột mốc của nền đạo đức Kitô (Interpréter et agir, jalons pour une éthique chrétienne, Cerf), vị giáo sư xuất sắc của Trung tâm Sèvres, Paris (phân khoa của Dòng Tên) đề nghị một sự đổi mới phương cách trong việc quyết định về mặt đạo đức của người công giáo. Nó không được phát sinh ra một cách tự động từ «giáo quyền» của Giáo hội, mà phải là một «yếu tố cùng được quyết định chứ không phải yếu tố quyết định tối hậu». «Ý thức lương tâm theo tinh thần Kitô» có quyền có ý kiến khác với giáo quyền trong cái gọi là «một nhận định có trách nhiệm». Trong một cuộc phỏng vấn với báo La Croix, giáo sư đã tóm tắt nhãn quan của mình «giáo quyền làm cho chúng ta được sáng rõ nhưng giáo quyền chỉ có thể đưa ra các điểm quy chiếu vì thường thường sự phức tạp của các tình trạng không thể được cân nhắc chung trong tổng thể các giá trị. Lối thoát cuối cùng là «lương tâm chúng ta sẽ hành động theo nhận định». Thần học gia khác là bà Eva-Maria Faber, người Đức. Tháng 1-năm 2015, bà đã công bố một nghiên cứu vững chắc về thượng hội đồng gia đình, bà đã chỉ trích khái niệm «không thể phân ly» của hôn nhân mà theo bà là quá cứng ngắt đối với tính «mong manh» của quan hệ yêu đương mà quan hệ này thì không thể «không gãy được». Như thế nó sẽ phải, thay vì «nhẫn tâm» của «bất khả phân ly» thì tạo một «lối thuật chuyện» để làm sao trong vấn đề hôn nhân chỉ nói đến vấn đề duy nhất là «trung thành, không trung thành» như thế làm «nhẹ bớt» mặc cảm tội lỗi mà Giáo hội đè nặng trên các cặp để thể hiện cho được «lòng thương xót».
Nhưng người được biết đến nhiều nhất trong tất cả là thần học gia người Đức về luân lý Eberhard Schockenhoff. Như những đồng nghiệp của mình, ngài đã chỉ trích công khai giáo huấn của Giáo hội về việc ngừa thai và Thông điệp «Sự sống con người, humanae vitae» của giáo hoàng Phaolô VI là «độc đoán», ngài bảo vệ để có một tiếp cận mới với những người đồng tính, những người «xứng đáng được sự hỗ trợ và được Giáo hội đáp ứng một cách tích cực». Và nhất là ngài cổ động cho một nền đạo đức không còn bị kẹt bởi «luật của lý lẽ». Như thế có thể dựa trên sự «phán xét của lương tâm» và từ «kinh nghiệm của đời sống tín hữu», bỏ đi «giấc mơ không thể có được của một lý tưởng» và «chấp nhận tái hôn về mặt dân sự» cho những người ly dị tái hôn để làm sao «không còn loại họ ra khỏi bí tích rước lễ». Giáo sư thần học này cũng thúc đẩy các hội đồng giám mục «đóng vai trò tiên phong» trong cuộc cải cách này để sự việc được tiến nhanh nhằm có được những « thay đổi quan trọng».
Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch
