Ronald Rolheiser, 2009-03-01
Trong tâm điểm đức tin chúng ta có một chân lý sâu thẳm là chúng ta được Chúa yêu thương không điều kiện. Chúng ta tin Chúa đang nhìn xuống chúng ta và nói: Con là con yêu dấu của Cha, Cha hài lòng về con!” Chúng ta không nghi ngờ về sự thật này, nhưng có điều là chúng ta không tin được.
Cách đây vài năm, đến giờ giải lao trong một khoá học, có một bà đến gặp tôi và nói: “Chúa thương con không điều kiện. Con biết đó là đúng, nhưng làm sao con tin vào đó được? Đơn giản là con không tin được!” Nói như vậy, có thể bà đã nói thay cho một nửa nhân loại. Chúng ta biết Chúa thương mình, chúng ta có thể nói ra như vậy nhưng làm sao chúng ta có thể tự mình tin vào đó được?
Tại sao? Tại sao khó để tin như vậy?
Có rất nhiều lý do, nhưng phần lớn là dorất hiếm khi, hoặc chưa bao giờ, chúng ta trải nghiệm được thế nào là tình thương không điều kiện (trừ khi chúng ta được ơn đặc biệt). Thường thường chúng ta có trải nghiệm yêu với điều kiện, ngay cả với những người thân thiết nhất: Cha mẹ thương nhiều hơn nếu chúng ta ngoan và học hành giỏi. Nhà thờ quý chúng ta hơn nếu chúng ta không phạm tội. Bạn bè thích chúng ta hơn nếu chúng ta thành công và không túng thiếu. Thế giới mê chúng ta hơn nếu chúng ta hấp dẫn. Người bạn đời thương chúng ta hơn nếu chúng ta không làm họ thất vọng. Trong thế gian này, hầu hết, chúng ta phải đạt một mức độ nào đó chúng ta mới được yêu thương.
Ngoài ra một số người trong chúng ta bị tổn thương bởi những biểu hiện được cho là tình yêu thương nhưng không hề là tình yêu thương, thay vào đó là sự khai thác, lạm dụng, lèo lái để tư lợi. Lại thêm, tất cả chúng ta đã từng nghe chửi và xấu hổ không biết bao nhiêu lần, khi có người, hoặc nói hoặc gợi lên hận thù, hoặc phán đoán lạnh lùng, như muốn nói với chúng ta: Bạn tưởng mình là ai chứ? Chúng ta héo hắt dưới các lời nói như vậy và trở nên người bị thương tổn, không thể nào tin mình được yêu và đáng yêu. Vì thế, dù biết Chúa thương nhưng làm sao chúng ta có thể làm cho mình tin được?
Ở một mức nhất định, chúng ta nghĩ như vậy là đúng. Trong sâu thẳm, dưới các tổn thương của chúng ta, đứa trẻ con của Chúa vẫn còn ở trong ngõ ngách tâm hồn chúng ta, nó biết nó được dựng lên bởi hình ảnh của Chúa và giống Chúa, nó là duy nhất, tốt đẹp và đáng yêu. Chính vì vậy mà chúng ta dễ giận khi có người vi phạm đến phẩm cách hoặc hạ thấp chúng ta.
Nhưng làm sao chúng ta có thể tin chúng ta được yêu thương một cách không điều kiện, để chúng ta bớt cảm thấy bất an trong thái độ và hành động của chúng ta? Làm sao chúng ta có thể sống trong tình trạng được trấn an, rằng chúng ta được yêu thương không điều kiện, để chúng ta có thể toát ra tình thương này trong cách chúng ta đối xử với người khác và với chính chúng ta?
Không có câu trả lời dễ dàng. Đối với một tâm hồn bị thương tổn, cũng giống một cơ thể bị thương, không có phép mầu gì để chữa lành nhanh chóng. Tuy nhiên, về mặt Thánh Kinh, có một hình ảnh, dù bên ngoài có vẻ khó hiểu nhưng nó giải thích được chuyện này: Khi Thiên Chúa cho ông Giô-suê các chỉ dẫn để đi về Đất Hứa, Chúa nói khi đến đó, ông phải “giết” tất cả đàn ông, đàn bà ở đó, kể cả súc vật.
Hiểu theo nghĩa đen, bản văn này thật kinh khủng và nói về những gì không đúng với Chúa. Nhưng đó không phải là bản văn theo nghĩa đen, mà là một hình ảnh, một ẩn dụ. Tôi ngờ những người ở trong chương trình Nghiện Rượu Ẩn Danh sẽ hiểu sứ điệp này dễ dàng: Giết tất cả dân cư thành Ca-na-an chính xác có nghĩa là bỏ đi tất cả chai hũ lọ bình trong tủ đồ uống có cồn của mình – bia, rượu nho, rượu gin, rượu cô- nhắc, rượu vốt-ka. Bạn không thể lấy Đất Hứa và vẫn để người Ca-na-an ở một bên, sớm muộn gì bạn cũng mất Đất Hứa.
Hình ảnh đó nói cho chúng ta biết chúng ta phải đi vào con người thật của mình, sự thật sâu thẳm rằng chúng ta được Chúa yêu thương vô điều kiện. Trong văn chương huyền thoại, thường thường, chúng ta thấy trước khi hoàng tử và công chúa làm đám cưới để sống trọn đời với nhau, việc đầu tiên họ phải làm là: giết người anh và người chị ghẻ tội lỗi nhất. Tại sao? Vì các người này có thể đến và phá hoại buổi đám cưới.
Ai là người anh, chị ghẻ tội lỗi nhất? Họ không phải là những người khác với hoàng tử hay công chúa sắp làm đám cưới. Họ là những thân đời kiếp trước của hoàng tử hay công chúa đó. Họ cũng ở trong lòng mỗi chúng ta. Họ là tiếng nói bên trong của quá khứ chúng ta, đến một lúc nào đó, làm hại đám cưới, hại hình ảnh chúng ta bằng những lời nói: “Bạn nghĩ mình là ai chứ? Bạn nghĩ bạn lấy được hoàng tử hay công chúa sao? Bạn nghĩ bạn đáng yêu sao? Chúng tôi biết bạn, biết quá khứ bạn, bạn đừng tự đánh lừa bạn chứ!”
Để có thể tin chúng ta được yêu thương không điều kiện, trước hết chúng ta phải giết một vài “Người Ca-na-an.”
J.B. Thái Hòa dịch
