Linh mục tâm lý gia Hans Zollner đặt nhiều hy vọng ở Đức Lêô XIV: “Cần phải thay đổi cấu trúc”

28/05/2025

Linh mục tâm lý gia Hans Zollner đặt nhiều hy vọng ở Đức Lêô XIV: “Cần phải thay đổi cấu trúc”

taz.de, Stefan Hunglinger, 2025-05-25

Linh mục tâm lý gia Hans Zollner đấu tranh cho việc ngăn ngừa bạo lực tình dục, ngài kêu gọi tái cấu trúc Ủy ban Giáo hoàng Bảo vệ Trẻ vị thành niên.

Các số lượng lớn của các trường hợp lạm dụng chưa được báo cáo trong Giáo hội Công giáo vẫn còn nhiều. Ảnh: Francisco Seco/AP/dpa

Thưa linh mục, Đức Lêô XIV có che đậy hành vi bạo lực tình dục của giáo sĩ trong thời gian ngài làm giám mục không?

Linh mục Hans Zollner: Theo các tài liệu tôi đã xem, những cáo buộc này là không đúng sự thật. Ngoài ra, bốn nạn nhân bị lạm dụng nổi tiếng ở Peru, những người rất hiểu rõ tình hình, họ cho biết Giám mục Prevost là người nâng đỡ họ rất nhiều. Có vẻ những cáo buộc này được một nhóm ly khai công giáo cánh hữu ở Peru đưa ra có tên là Sodalicio, nhóm này sau đó hoạt động trên toàn thế giới, họ muốn gây nghi ngờ về uy tín của Hồng y Robert Prevost trước mật nghị. Với tư cách là người đứng đầu bộ phận nhân sự của các giám mục tại Vatican, ngài đã góp phần giải tán nhóm này, nơi có nhiều trường hợp lạm dụng, chỉ vài tháng trước khi Đức Phanxicô qua đời.

Linh mục mong chờ gì ở Đức Lêô trong việc điều tra và ngăn ngừa bạo lực tình dục trong Giáo hội?

Ngoài việc thúc đẩy thực hiện các biện pháp phòng ngừa, thách thức của ngài là đánh giá lại một cách nhất quán và toàn diện công việc này. Theo kinh nghiệm của riêng tôi, tôi có thể nói sự khác biệt về văn hóa rất lớn. Tôi đã đi Úc năm nay và vừa đi Mỹ về, tôi sẽ sớm bay đến Brazil. Ở các quốc gia khác nhau, mức độ hiểu biết về phòng ngừa và mức độ nhận thức cũng như độ nhạy cảm cũng hoàn toàn khác nhau.

Điều này thực sự có nghĩa là gì?

Ở Ấn Độ, người dân không nói về tình dục và hành vi tình dục sai trái theo cùng một cách như ở Bolivia hay Thụy Sĩ. Ngay cả những chuyện cần thiết nhất hiện nay, mỗi nơi nhìn một cách rất khác nhau. Giáo hội Công giáo không phải là một khối thống nhất. Nhưng các nguyên tắc cơ bản – bảo vệ, không gian an toàn, mối quan hệ an toàn và quy trình an toàn – phải được áp dụng mọi nơi. Vì thế nhằm mục đích bảo vệ, chúng ta cần thực hiện một bước nữa trong triều giáo hoàng này để làm rõ mối quan hệ giữa cơ quan trung ương Rôma và Giáo hội hoàn vũ, cũng như về thẩm quyền và trách nhiệm. Mối quan hệ giữa các Giáo hội địa phương cũng cần phải được làm rõ, chẳng hạn giữa các nhà thờ ở Đức và các nhà thờ ở Trung Phi hoặc Châu Đại Dương, nhất là trong cách các Giáo hội địa phương có thể cùng nhau làm việc để phòng ngừa.

Cha đã gặp Đức Lêô nhiều lần. Cha có kinh nghiệm như thế nào?

Ngài là người rất dễ gần, rất bình thường, giản dị, không nói về mình và rất thực tế. Gia đình ngài bình dị, ngài học Giáo luật, đã sống trong cảnh nghèo đói thực sự khi còn trẻ ở dãy Andes thuộc Peru. Ngài điềm tỉnh, sáng suốt và chu đáo, đó là một kết hợp rất tốt. Ngài có nhiều đức tính giúp cho nhiệm vụ to lớn ngài đang đảm trách được dễ dàng hơn.

Phụ nữ và người đồng tính có thể mong chờ gì ở ngài?

Tôi tin chắc chắn ngài sẽ tiếp tục làm những gì Đức Phanxicô đã làm trong lãnh vực này. Về mặt phụ nữ, ngài đã bổ nhiệm ba phụ nữ làm cố vấn trong Bộ Giám mục, dù có sự phản đối của một số người trong văn phòng có thẩm quyền độc quyền với nam giới này. Tôi tin Đức Lêô sẽ tiếp tục những gì Đức Phanxicô đã làm với người đồng tính, quan tâm và gần gũi mục vụ với họ. Tôi không biết ngài sẽ làm gì về mặt học thuyết hay đạo đức để thúc đẩy sự công nhận người đồng tính. Tôi không rõ vị trí của ngài có thể làm được điều này.

Việc có thêm phụ nữ nắm quyền hành quản lý có ý nghĩa gì đối với việc ngăn ngừa bạo lực tình dục trong Giáo hội?

Điều này đóng vai trò tương tác tự nhiên khi hai giới cùng làm việc trong Giáo hội. Nhưng theo tôi, việc có thêm phụ nữ trong cùng một cơ cấu truyền thống sẽ không làm thay đổi các yếu tố rủi ro. Chúng ta thực sự cần phải đào sâu hơn vấn đề này, xem xét cơ chế kiểm soát hoạt động như thế nào, giám sát hoạt động ra sao, biện pháp đào tạo nào là bắt buộc và mức độ chịu trách nhiệm lâu dài cần như thế nào. Điều này không hẳn là do con người hay giới tính của con người, nhưng liệu các cơ chế có được tuân thủ và hoạt động hay không.

Tháng 3 năm 2023, linh mục rời Ủy ban Giáo hoàng Bảo vệ Trẻ vị thành niên mà linh mục đã đồng sáng lập cách đây 11 năm. Vì sao?

Qua nhiều năm, tôi ngày càng không rõ nhiệm vụ thực sự của Ủy ban này là gì. Mục đích và mục tiêu của Ủy ban là gì? Trên thực tế, Ủy ban không giải quyết việc điều tra các vụ án. Ngoài ra còn có các cơ quan khác tại Vatican hoặc ở cấp khu vực. Đây là một hiểu lầm đã tồn tại trong công chúng ngay từ đầu.

Theo linh mục, nhiệm vụ thực sự của Ủy ban là gì?

Theo quan điểm của tôi, Ủy ban nên thiết lập các biện pháp bảo vệ trên toàn thế giới và liên lạc với những người bị tác động. Và theo thời gian, nhiều vấn đề khác phát sinh đã không được thống nhất và trách nhiệm cũng không được làm rõ. Sau đó có một quá trình lựa chọn nhân sự trong Ủy ban không minh bạch. Đó chính xác là điều chúng tôi đang chỉ trích ở nơi khác: các lĩnh vực chịu trách nhiệm không rõ ràng vì thế trách nhiệm có thể dễ dàng bị chuyển qua chuyển về, làm cho việc giải trình trở nên khó khăn. Tuy nhiên, điều làm cho tôi không hài lòng là việc dùng tiền trong Ủy ban không minh bạch. Tôi không thể chịu đựng được điều này nữa.

Chính xác thì Ủy ban cần phải làm gì ngay bây giờ?

Tôi nghĩ cơ cấu và nhiệm vụ của Ủy ban phải thay đổi. Theo như tôi biết, không có điều gì thực sự cơ bản xảy ra kể từ đó. Hồng y Seán O’Malley vẫn giữ chức Chủ tịch Ủy ban, mặc dù ngài bị thay thế khỏi chức Tổng giám mục Boston năm ngoái vì tuổi tác. Bây giờ chúng tôi mong điều gì đó sẽ xảy ra và trở nên rõ ràng về mặt cấu trúc và nội dung.

Còn về mặt nhân sự nữa?

Tất nhiên rồi.

Vậy là Hồng y O’Malley phải ra đi. Còn giám mục tai tiếng của giáo phận Cologne thì sao? Đức Lêô có nên chấp nhận việc Hồng y Rainer Maria Woelki từ chức không?

Đây là vấn đề minh bạch và công bằng đối với tất cả các bên liên quan để đưa ra quyết định, chúng tôi không liên tục hoạt động trong vùng xám, tạo ra ấn tượng về sự từ chối chấp nhận trách nhiệm từ mọi phía. Quyết định sẽ ra sao tùy thuộc vào Giáo hoàng.

Điều gì là quan trọng để ngăn ngừa bạo lực tình dục trong Giáo hội?

Mọi người cùng hành động theo cách phù hợp với con người và theo yêu cầu của đạo: hỗ trợ người bị tổn thương, đặc biệt những người dễ bị tổn thương. Tất cả những ai giữ chức vụ có trách nhiệm trong Giáo hội phải tuân thủ các chuẩn mực chống lạm dụng, đặc biệt là những chuẩn mực được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh quốc tế về bảo vệ trẻ em tại Vatican năm 2019. Vấn đề là cách thức trừng phạt hành vi vi phạm nhiệm vụ chính thức và quy trình tương ứng diễn ra như thế nào. Đây không chỉ là trách nhiệm của Giáo hoàng mà còn phải bắt đầu từ cấp địa phương. Các giám mục chia sẻ trách nhiệm, và cũng áp dụng như vậy cho các Dòng tu, các bề trên. Chúng tôi có quy định, nhưng không biết các quy định này được áp dụng như thế nào và áp dụng thường xuyên ra sao. Chúng ta cần sự minh bạch và bền vững hơn.

Sinh năm 1966 tại Regensburg, Linh mục Hans Zollner Dòng Tên, giáo sư tâm lý học tại Giáo hoàng Học viện Gregorian, Rôma. Năm 2012, Linh mục sáng lập Trung tâm Bảo vệ Trẻ em tại Munich, tư vấn cho các Dòng tu và Giáo phận trên toàn thế giới về phòng ngừa lạm dụng và là thành viên sáng lập của Ủy ban Giáo hoàng Bảo vệ Trẻ vị thành niên. Năm 2023, Linh mục rời Ủy ban để phản đối.

Ảnh: Francesco Pistilli/KNA – Phỏng vấn Linh mục Hans Zollner