Ngày 13 tháng 3 năm 2013: Một Giáo hoàng đến từ tận cùng thế giới
fr.aleteia.org, Anna Kurian, 2023-03-12
Hình ảnh Vincenzo Pinto /AFP
Chiều 13 tháng 3 năm 2013, Tân Giáo hoàng xuất hiện tại ban công mặt tiền Đền thờ Thánh Phêrô, ngài là Jorge Mario Bergoglio, người Argentina. Sự đơn sơ của ngài lập tức chạm đến trái tim hàng trăm ngàn người đang tụ họp dưới trời mưa. Một ngày đi vào lịch sử, ngài là Giáo hoàng thứ 266. Ngài tự giới thiệu: “Anh chị em biết đó, nhiệm vụ của mật nghị là chọn một Giám mục cho giáo phận Rôma. Có vẻ như các Hồng y đã đi tìm Giám mục này ở tận cùng thế giới…”
Tối 28 tháng 2, sau khi Đức Bênêđíctô XVI từ nhiệm, Tòa Thánh trống ngôi, Giáo hội công giáo chờ người kế nhiệm. Căn hộ giáo hoàng được niêm phong. 115 Hồng y cử tri từ khắp nơi trên thế giới về Rôma họp tiền mật nghị và chính thức vào mật nghị ngày 12 tháng 3.
Hình ảnh Osservatore Romano / AFP
6.000 nhà báo có mặt
Nhiều tuần trước mật nghị, khoảng 6.000 nhà báo của 76 quốc gia và 26 ngôn ngữ về Rôma để đưa tin. Họ đưa ra đủ giả thuyết, họ lập danh sách các “ứng viên có thể làm giáo hoàng”. Ai bước vào mật nghị với hy vọng làm giáo hoàng, khi ra về vẫn là hồng y.
Hình ảnh Filippo Monteforte | AFP
Sáng thứ tư, ngày thứ hai của mật nghị, không ai biết điều gì đang diễn ra bên trong Nhà Thánh Marta và Nhà nguyện Sixtine, nơi các Hồng y bỏ phiếu. Giáo dân chỉ biết chiều 12 tháng 3, sau vòng bỏ phiếu đầu tiên, khói đen bốc lên từ ống khói Nhà nguyện Sixtine, cách duy nhất các Hồng y loan tin cho thế giới bên ngoài.
Hình ảnh Tiziana Fabi | AFP
Thời gian trôi qua. Đêm xuống lạnh và ẩm ướt. Sáng hôm sau. Lúc 11 giờ 39’, trước sự chứng kiến của giáo dân hành hương và khách hiếu kỳ, lại có khói đen bốc lên: vẫn chưa có giáo hoàng. Làn khói đen là kết quả của vòng bỏ phiếu thứ hai và thứ ba. Chiều hôm đó, các Hồng y tiếp tục bỏ phiếu vòng bốn, rồi đến vòng năm bị hủy vì lỗi kiểm phiếu. Đến vòng thứ sáu, Jorge Bergoglio được chọn với 85 phiếu thuận.
Bên ngoài, không ai biết những gì đang xảy ra. Thời gian lặng lẽ trôi. Trời đêm ẩm ướt, một con hải âu bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý khi đậu lâu trên ống khói Nhà nguyện Sixtine, nơi mọi người đang theo dõi. Nhiều người tự hỏi: phải chăng đây là dấu chỉ của Chúa Thánh Thần? Liệu nó có bay đi trước khi bị bao phủ bởi làn khói không? Trong lúc đó, đám đông ngày càng đông hơn. Nhiều người nghĩ rằng hôm nay là ngày có kết quả. Có người đã đứng tựa vào rào chắn chờ từ sáng.
Đám đông nín thở, chăm chú nhìn và xúc động… khói trắng đã bốc lên!
19 giờ 06 đám đông nín thở, chăm chú, rồi vỡ òa trong xúc động… khói trắng đã bốc lên! Tiếng reo hò vang dội báo hiệu tin vui được truyền đi khắp nơi, khiến nhiều chương trình truyền hình lập tức ngưng phát chương trình thường lệ để phát trực tiếp khoảnh khắc trọng đại: Habemus Papam… Đã có Giáo hoàng!
Lời loan báo lan truyền từ người này sang người khác, từ tiếng vang này sang tiếng vang khác. Dân chúng đổ về Đền thờ Thánh Phêrô, tràn ngập đại lộ Via della Conciliazione và các con đường lân cận.
Tuy vậy, danh tính tân giáo hoàng vẫn chưa được công bố. Trong lúc chờ đợi, mọi người bàn tán, hy vọng và cầu nguyện. Các máy quay phim ghi hình liên tục. Các bạn trẻ ở Trung tâm San Lorenzo gần đó giăng biểu ngữ lớn ở hàng đầu. Tất cả đang mong chờ. Phải đến 66 phút sau, Hồng y Jean-Louis Tauran phó tế trưởng xuất hiện. 20 giờ 12 giọng ngài xúc động vang lên, ngài đọc câu la-tinh quen thuộc: Annuntio vobis gaudium magnum, habemus papam… Georgium Marium… qui sibi nomen imposuit Franciscum. Tôi xin báo cho anh chị em niềm vui lớn lao: chúng ta đã có một Giáo hoàng… George Marius… danh hiệu là Phanxicô.
Bergoglio là ai? Trước đó nhiều tên quen thuộc đã được nhắc đến: Ouellet, O’Malley, Scherer, Turkson… Nhưng Bergoglio là ai? Một vài thông tin truyền miệng: là người Argentina, Nam Mỹ, Dòng Tên… Nhưng điều này không còn quan trọng nữa. Nhìn khuôn mặt rạng rỡ của đám đông, người ta hiểu: họ đã đón nhận ngài.
Lúc 20 giờ 22, ngài xuất hiện trước 250.000 người và hàng trăm ống kính truyền hình toàn cầu. Tân giáo hoàng không đứng một mình với niên trưởng Hồng y đoàn và vị phụ trách nghi lễ như thường lệ, bên cạnh ngài có hai người bạn đồng hành: Hồng y Hummes bạn thân và Hồng y Vallini đại diện giáo phận Rôma. Ngài mặc áo dòng trắng đơn sơ, không mang áo choàng đỏ truyền thống. Phong cách này khác hẳn các vị tiền nhiệm.
Với nụ cười thân thiện, người mặc áo trắng mời gọi Giáo hội Rôma cùng nhau bước đi “trong tình huynh đệ, yêu thương và tin tưởng nhau”. Ngài tuyên bố: “Chúng ta luôn cầu nguyện cho nhau. Cầu nguyện cho toàn thế giới, để tình huynh đệ được thực hiện”, đó là mong ước của giáo hoàng 76 tuổi người Argentina. Ngài cúi đầu, xin mọi người một ơn:“Tôi xin anh chị em cầu nguyện với Chúa, để Ngài ban phúc lành cho tôi. Xin cộng đoàn cầu nguyện cho giám mục của mình.”
Đám đông im lặng, xúc động, chìm vào giây phút cầu nguyện. Khoảng mười lăm giây trôi qua trong tĩnh lặng sâu thẳm, lặng lẽ ghi dấu một đêm lịch sử.
Hình ảnh Andreas Solaro | AFP
“Chúc anh chị em một đêm an bình và ngủ ngon”, ngài nói, sau khi ban phép lành cho thành Rôma và toàn thế giới. Mọi người vỗ tay lần cuối rồi lặng lẽ ra về. Một ánh đèn bật sáng ở Vatican. Ngai tòa Thánh Phêrô giờ đây đã có người chủ tọa.
Têrêxa Trần Tuyết Hiền dịch
