Đức Phanxicô đã nghĩ thế nào về việc nữ hóa Giáo hội
Trong vài tuần qua, Đức Phanxicô đã làm việc với các hồng y trong Hội đồng Hồng y (C9) về vị trí của phụ nữ trong Giáo hội. Một suy tư được thực hiện trong phiên họp tiếp theo của Thượng Hội đồng vào tháng 10 sắp tới, nơi vấn đề về chức phó tế nữ sẽ được giải quyết.
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2024-02-26
Ngày 16 tháng 10 năm 2023 tại Thượng hội đồng ở Hội trường Phaolô VI, Vatican, cùng với nữ tu Nathalie Becquart (trái), phó thư ký của Thượng hội đồng Giám mục. Vatican Media
Sau khi bước vào căn phòng nhỏ cạnh Hội trường Phaolô VI ngày 30 tháng 11, Đức Phanxicô đã không chờ lâu để bày tỏ suy nghĩ của ngài: “Có một chuyện gì đó tôi không thích ở quý vị, xin thứ lỗi cho sự chân thành của tôi.” Trước mặt ngài, các thành viên của Ủy ban Thần học Quốc tế lặng người. Ngài giải thích thêm: “Một, hai, ba, bốn phụ nữ: những phụ nữ tội nghiệp! Họ cô đơn! À, xin lỗi, năm. Về điểm này, chúng ta phải tiến về phía trước! Phụ nữ có khả năng suy tư thần học khác với nam giới.”
Bài đọc thêm: Đức Phanxicô, giáo hoàng nữ quyền hơn các giáo hoàng tiền nhiệm của ngài?
Ngày hôm đó, Đức Phanxicô đã nhìn thấy rõ ràng sự bối rối của các thành viên trong nhóm các nhà thần học có tầm cao này, những người chịu trách nhiệm suy tư về những chủ đề tế nhị nhất. Vì vậy, ngài chọn cách để nhấn mạnh vấn đề: “Quý vị sẽ tự hỏi: bài phát biểu này sẽ dẫn đến đâu? Không chỉ để nói với quý vị rằng quý vị cần có nhiều phụ nữ hơn ở đây – đó là điều đầu tiên – nhưng còn giúp quý vị suy nghĩ. Người phụ nữ của Giáo hội, hiền thê của Giáo hội. Đây là nhiệm vụ tôi xin quý vị: giải trừ nam tính hóa Giáo Hội.”
Chú ý đến “sự khó xử” của phụ nữ công giáo
Ngày 4 tháng 12, chính vì mục đích này nên Đức Phanxicô đã mở ra một chu kỳ suy tư về “đặc tính nữ tính” của Giáo hội. Khuôn khổ đã thay đổi vì chính các thành viên của Hội đồng Hồng y (C9) mới là những người ngài muốn họ làm việc. Để làm được điều này, ngài đã mời ba nhà thần học chuyên về vị trí của phụ nữ trong Giáo hội. Trọng tâm của các suy tư là hai khái niệm được nhà thần học Hans Urs von Balthasar phát triển vào những năm 1940, ngài thường nói khi được hỏi về vị trí của phụ nữ trong Giáo hội: nguyên tắc Phêrô và nguyên tắc Thánh Mẫu. Điều đầu tiên liên quan đến Thánh Phêrô, người đầu tiên trong số các Tông đồ, liên quan đến các thừa tác vụ trong Giáo hội. Người thứ hai liên quan đến Đức Mẹ.
Bài đọc thêm: Điều thuyết phục tôi, chúng ta cần nhiều phụ nữ lãnh đạo hơn ở Vatican
Sơ Linda Pocher, nữ tu thần học gia, chuyên gia về thần học gia Balthasar, điều phối công việc này giải thích: “Ngài muốn vấn đề được giải quyết từ nhiều khía cạnh khác nhau. Nguyên tắc của Balthasar có thể là một mô hình rất hữu ích để suy nghĩ về sự khác biệt giữa thể chế và thiêng liêng. Nhưng nguyên tắc này cũng có giới hạn. Nó không thực sự phù hợp để diễn tả sự khác biệt giữa nam và nữ trong Giáo hội.” Đó là những “giới hạn” mà nữ tu đưa ra trong cuộc họp. Một thần học gia khác, linh mục Luca Castiglioni, cũng lập luận theo hướng này, ngài tin rằng: “Nguyên tắc này không thể được sử dụng để tách biệt nam nữ một cách hoàn toàn. Giáo hội không thể bỏ qua ‘sự khó chịu’ các nữ giáo dân thường bày tỏ, họ là một nửa dân số của Giáo hội. Chúng ta sẽ chỉ thoát khỏi tình trạng này khi thực sự tính đến quan điểm của nam giới và phụ nữ để tiến về phía trước.”
Đức Phanxicô: “Phụ nữ nghĩ cao hơn đàn ông chúng tôi”
Nữ tu Linda Pocher cũng đưa vấn đề này vào phiên làm việc của Hội đồng Hồng y vào đầu tháng 2, phù hợp với suy tư do Thượng Hội đồng khởi xướng về tính đồng nghị, đặc biệt là về chức phó tế nữ: “Trong Hội đồng, đa số thành viên hiểu được sự cấp bách của việc suy tư về chủ đề chức phó tế nữ, để xem liệu khả năng này có nên được mở ra cho phụ nữ hay không và dưới hình thức nào.”
Một nữ giám mục Anh giáo tại Vatican
Nữ tu Linda Pocher xem đây là cách chuẩn bị cho kỳ họp tiếp theo của Thượng Hội đồng vào tháng 10, trong đó chức phó tế nữ sẽ là một trong những vấn đề chính. Đây đặc biệt là điều đã thúc đẩy nữ tu mời bà Jo Wells, giám mục anh giáo đến phát biểu vào đầu tháng 2 trước giáo hoàng và các hồng y.
Bài đọc thêm: Theo Đức Phanxicô, Giáo hội phải “giải trừ nam tính hóa”
Giám mục Jo Wells nói chuyện về vấn đề truyền chức cho phụ nữ, linh mục và giám mục trong Giáo hội anh giáo. Bà giải thích: “Khi tôi thấy Giáo hội công giáo chỉ mới mở các mục vụ (thừa tác viên đọc sách và giúp lễ) cho phụ nữ, tôi phải quay lại hàng chục năm trước. Tôi đã quen làm việc trong bối cảnh có phụ nữ làm việc và đảm nhiệm trách nhiệm.” Bà đặc biệt nhấn mạnh đến khả năng của các thành viên Giáo hội anh giáo trong việc quản lý những bất đồng của họ: “Một số người trong Giáo hội chúng tôi không ủng hộ việc phong chức cho phụ nữ. Chúng tôi đã cố gắng giúp họ hiểu việc này. Trong suốt cuộc họp, Đức Phanxicô vẫn im lặng. Theo tôi, dường như ngài muốn khuyến khích các hồng y phát biểu.”
Ba chuyên gia được Đức Phanxicô bổ nhiệm
Ngày 17 tháng 2, Đức Phanxicô đã bổ nhiệm sáu cố vấn mới, trong đó có ba phụ nữ vào ban thư ký trung ương của Thượng hội đồng.
Nữ tu Birgit Weiler, giáo sư thần học tại Đại học Công giáo Peru, đã tham gia với tư cách là chuyên gia trong phiên họp đầu tiên của Thượng Hội đồng.
Đức Phanxicô cũng bổ nhiệm bà Tricia C. Bruce, người Mỹ làm chủ tịch Hiệp hội Xã hội học Tôn giáo Quốc tế và thần học gia Maria Clara Lucchetti Bingemer, giáo sư thần học tại Đại học Giáo hoàng Công giáo Rio de Janeiro (Brazil).
Marta An Nguyễn dịch