Phản ứng mạnh với văn kiện của Vatican về việc làm phép cho các cặp đồng tính
Việc Bộ Giáo lý Đức tin công bố một văn kiện nhắc lại việc cấm làm phép cho các cặp đồng tính đã làm dấy lên phản ứng mạnh trên khắp thế giới và mở lại cuộc tranh luận trong Giáo hội về sự thấu hiểu về vấn đề đồng tính.
lavie.fr, Marie-Lucile Kubacki, 2021-03-03
Hình minh họa: Quảng trường Thánh Phêrô vắng vẻ thời đại dịch
Một tuần sau khi công bố văn kiện của Bộ Giáo lý Đức tin ban hành, nhắc lại lệnh cấm làm phép cho các cặp đồng tính, dưới hình thức responsum, tiếp tục gây chia rẽ. Một số giám mục đã lên tiếng để tố cáo văn kiện, được Đức Phanxicô “đồng ý” nhưng không “chấp thuận”, một sắc thái không phải không được phát hiện và cho thấy một hình thức thận trọng.
Trong số những phản ứng gay gắt nhất là phản ứng của giám mục giáo phận Antwerp, Johan Bonny, trong một diễn đàn (được dịch sang tiếng Pháp) tại Standaard, ngài đã lấy làm tiếc “với tất cả những người mà phản ứng này gây đau đớn và không thể hiểu nổi: cho các cặp tín hữu đồng tính cam kết với đức tin công giáo và cho cha mẹ, ông bà nội ngoại của các cặp đồng tính và con cái họ, những người làm công tác mục vụ và những người đồng hành với họ”, nỗi đau của họ đối với Giáo hội cũng là nỗi đau của giám mục.
“Xấu hổ cho Giáo hội của tôi”
Giám mục Johan Bonny viết: “Tôi cảm thấy xấu hổ khi đại diện cho Giáo hội của tôi. Và nhất là, tôi cảm thấy xấu hổ về mặt trí tuệ và đạo đức. Việc các cặp đồng tính bị xem là không xứng để nhận phép lành phụng vụ do mối quan hệ của họ làm cho tôi càng xấu hổ hơn trong tư cách là giám mục và nhà thần học.” Và ngài tự hỏi: “Hậu trường lời tuyên bố ý thức hệ này xuất phát từ ‘sự thật của nghi thức phụng vụ’ nào?”
Năm 2015, Giám mục Bonny tham gia Thượng hội đồng Giám mục về Hôn nhân và Gia đình tại Rôma, với tư cách là đại diện của Hội đồng Giám mục Vương quốc Bỉ. Theo ngài, văn kiện làm suy yếu con đường đồng nghị đã được thể hiện vào thời điểm đó và đã lên cao điểm trong Tông huấn Niềm vui Yêu thương Amoris Laetitia của Đức Phanxicô, nhấn mạnh đến việc chào đón và đồng hành.
Một tiếp cận đơn giản hóa
Về chính khái niệm tội lỗi, ngài tố cáo sự đơn giản hóa quá mức trong cách tiếp cận của văn kiện: “Tội lỗi là một trong những phạm trù thần học và đạo đức khó xác định nhất, và do đó là một trong những phạm trù cuối cùng dính trên con người và trên cách chia sẻ cuộc sống của họ. Và chắc chắn không phải trên các thể loại con người nói chung. Những gì con người muốn và có thể làm, vào chính thời điểm này trong cuộc sống của họ, với những ý chỉ tốt nhất mà họ có cho chính bản thân và cho người thân của họ, đối diện với Thiên Chúa mà họ yêu và Ngài yêu họ thì không phải là vấn đề đơn giản. Mặt khác, thần học luân lý công giáo cổ điển chưa bao giờ giải quyết những vấn đề này một cách đơn giản như vậy. Ôi thời gian, ôi đạo đức, O tempora, o mores!”
Tại Hoa Kỳ, hàng giám mục cũng bị chia rẽ về chủ đề này, Tổng giám mục Chicago, Blase Cupich nghĩ rằng văn kiện này đổ thêm dầu vào lửa một cách không cần thiết, vì nó không mang lại “điều gì mới mẻ về giáo huấn Giáo hội”, do đó nó chỉ có thể tạo ra “phản ứng thất vọng có thể hiểu được”.
Tranh cãi ở Đức
Ở Đức, nơi đang tiến hành đồng nghị, chủ đề này cũng đang gây tranh cãi. Một số, như giám mục giáo phận Regensburg, Rudolf Voderholzer, tán đồng văn kiện (bằng tiếng Đức), cho rằng nó đồng điệu với Tông huấn Niềm vui Yêu thương Amoris Laetitia. Theo ngài, Đức Phanxicô đã thực sự nhấn mạnh rằng “không có cơ sở” để đồng hóa mối liên hệ giữa những người đồng tính trong hôn nhân, đồng thời nhấn mạnh “mỗi người, dù có khuynh hướng tình dục nào đi nữa cũng cần được tôn trọng trong phẩm giá và được đón nhận trong tôn trọng”.
Về phần giám mục Stefan Oster, giám mục giáo phận Passau nghĩ rằng, “Bộ Giáo lý Đức tin đã làm sáng tỏ một vấn đề mà Giáo hội Đức cũng như các Giáo hội khác trên thế giới rất quan tâm, vấn đề đã dẫn đến sự phân cực, và văn kiện đưa ra định hướng và do đó làm thuận cho sự nhất trí cao hơn.”
Nhưng đây không phải là ý kiến của chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, Georg Bätzing, theo ngài, văn kiện đã cho ấn tượng, Rôma muốn chấm dứt càng nhanh càng tốt một cuộc tranh luận thần học được tiến hành ở nhiều nơi trong Giáo hội hoàn vũ, ngài giải thích: “Ở Đức và các nơi khác trong Giáo hội hoàn vũ, trong một thời gian, đã có những cuộc thảo luận về cách giảng dạy và phát triển giáo lý này nói chung có thể phát triển với những lập luận khả thi – dựa trên những nền tảng về đức tin và luân lý, về suy tư thần học, mà còn bằng cách mở ra những nghiên cứu gần đây hơn trong khoa học nhân văn và các tình huống cuộc sống hiện tại.”
230 giáo sư thần học chống lại văn kiện
Trong quá khứ, một số giám mục, bao gồm cả hồng y Marx, cựu chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, đã nêu lên khả thể ban phép cho các cặp đồng tính, như một phần của việc đồng hành tâm linh lâu dài.
Kể từ khi công bố văn kiện của Vatican, căng thẳng đã tăng lên và hơn 230 giáo sư thần học công giáo ở Đức và các nước nói tiếng Đức khác vừa ký một tuyên bố phản đối văn kiện của Bộ Giáo lý Đức tin. Trong một tuyên bố, họ lấy làm tiếc “bầu khí gia trưởng về tính ưu việt và phân biệt đối xử với người đồng tính và các dự án cho cuộc đời của họ”, một sự thiếu “chiều sâu thần học” và sự “chặt chẽ trong lập luận.”
Khi những phản ứng mới này xuất hiện, có vẻ như cuộc tranh luận sẽ tiếp tục diễn ra, và vì muốn kết thúc cuộc tranh luận, trên thực tế Bộ Giáo lý Đức tin lại mở cuộc tranh luận rộng ra.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Đồng tính và Giáo hội: “Chúng ta phải thoát ra khỏi cảm tính”
