Thụy Sĩ: Giám mục Charles Morerod muốn giảm một nửa nhân lực giáo phận mình
cath.ch, Andrea Kučera, 2020-12-15
Giám mục Charles Morerod, giáo phận Lausanne, Geneva, Fribourg có kế hoạch tận căn để giải quyết các nhà thờ trống của giáo phận. Từ 345 linh mục hiện tại, ngài muốn giảm xuống còn 170 và kể cả các linh mục nước ngoài, các linh mục này bây giờ chiếm một nửa số nhân viên của giáo phận. Ngài giải thích trên trang Công giáo Thụy Sĩ cath.ch tiếng Pháp và Đức.
Đa số người ta thường nói đến tình trạng thiếu linh mục trong Giáo hội công giáo. Vì không có đủ người trẻ được đào tạo trong các chủng viện Thụy Sĩ phục vụ cho tất cả giáo xứ, nên ngày càng nhiều linh mục được tuyển từ nước ngoài. Đức Giám mục Charles Morerod, giám mục giáo phận Lausanne, Geneva và Fribourg đang lật ngược tình thế, vì theo ngài, không phải thiếu mà lại có rất nhiều linh mục: “Chỉ ở thành phố Fribourg, một thị trấn nhỏ 38 000 người dân, có 40 thánh lễ mỗi chúa nhật. Điều này vượt quá nhu cầu”.
Để đưa Giáo hội của mình về tình trạng thực tế, giám mục Morerod đưa ra một đề nghị cấp tiến: ngài muốn giảm một nửa số linh mục trong giáo phận. Thay vì có 345 như hiện nay, trong tương lai sẽ còn khoảng 170 linh mục cho hai thành phố Fribourg và Geneva. Ngài cho rằng đây là cách duy nhất để đưa cung và cầu về cùng một mức.
Quá nhiều người nước ngoài
Ngài giải thích, tình trạng hiện nay đáng buồn, nhất là vùng nông thôn: “Linh mục phải đối diện với mười mấy giáo dân dự thánh lễ trong im lặng từ những hàng ghế xa nhất”.
Thực tế là các nhà thờ quốc gia đang mất giáo dân, đủ để cho thấy: Theo Văn phòng Thống kê Liên bang, tỷ lệ người công giáo ở Thụy Sĩ đã từ 43 xuống còn 35% trong giai đoạn 1910 – 2018. Nhờ người nhập cư từ Nam Âu, Giáo hội công giáo Thụy Sĩ có vị thế tốt hơn các Giáo hội lân cận. Những người theo Giáo hội cải cách chỉ chiếm 23% tổng dân số, so với 56% vào năm 1910, nhưng xu hướng này đang giảm dần, ngay cả nơi người Công giáo.
Điều mới lạ là một giám mục nói thẳng thực tế này và ngài sẵn sàng chịu hậu quả. Cuộc khủng hoảng sức khỏe Covid đã củng cố quyết tâm của giám mục Charles Morerod: “Đặc biệt, các giáo dân lớn tuổi sẽ không sớm trở lại nhà thờ vì sợ vi-rút”. Chúng ta phải làm gì trong trường hợp này? Ngài tin chắc, ít linh mục hơn thì sẽ có nhiều giáo dân hơn trong thánh lễ. Nhưng kế hoạch của ngài còn có một mục đích khác: giảm số lượng các linh mục nước ngoài. Ngài nói trước: “Tôi không bài ngoại, một Giáo hội có đa số giáo dân có nguồn gốc nhập cư cần có linh mục đa văn hóa. Tuy nhiên, với 50% linh mục nước ngoài trong giáo phận, một giới hạn đã đạt đến, ngài giải thích: “Sự khác biệt đang chồng lên nhau.”
Một nền văn hóa bình đẳng
Theo ngài, một số linh mục ở các nước châu Phi hay ở Ba Lan không quen với việc một giáo sĩ bị nói ngược ở đây. Ngài giải thích: “Văn hóa bình đẳng trong khi nói chuyện là xa lạ với họ.” Vấn đề bình đẳng đôi khi cũng dẫn đến căng thẳng. Ngài kể lại một sự cố xảy ra cách đây vài năm tại thành phố Geneva: trong một giáo xứ, một chức vụ cần được bổ sung. Ngài ủng hộ việc bổ nhiệm một phụ nữ, vì phụ nữ không được đại diện trong giáo xứ này. Nhưng linh mục đến từ một quốc gia châu Phi nói rằng phụ nữ có nhiều phẩm chất, nhưng họ không được tin tưởng để giao chức vụ này. Giám mục Morerod cho biết tiếp, đôi khi có rào cản về ngôn ngữ, một vấn đề không kém phần quan trọng. Chẳng hạn, khi các linh mục Việt Nam giảng tiếng Pháp, không phải tất cả giáo dân đều hiểu.
Giám mục Charles Morerod không phải là người đầu tiên đưa ra việc cải tổ. Năm 2011, linh mục tổng đại diện Martin Grichting của giáo phận Coire cũng bày tỏ ý kiến tương tự trong một cuộc phỏng vấn với nhật báo nói tiếng Đức Sonntagszeitung: “Chúng tôi trở thành nhỏ hơn và chúng tôi cần những cấu trúc phù hợp với tầm vóc của chúng tôi.” Ngài xin các phòng lớn hơn cho mục vụ, sẽ do một linh mục quản xứ tiếp quản – một dự án cho đến nay bị các Giáo hội tỉnh bang cản trở.
Bán nhà thờ
Dù các nỗ lực không thành công ở Coire, giám mục Morerod tin tưởng vào kế hoạch của mình: số thánh lễ phải tiếp tục giảm, cho dù phải mất thời gian. Điều này cho thấy một có một sự di chuyển nào đó của giáo dân, vốn đã có trong giới trẻ Công giáo. Nhưng đáng để làm: “Đổi lại, các buổi lễ sẽ sống động hơn”.
Vấn đề vẫn là điều gì sẽ xảy ra với những nhà thờ chỉ được sử dụng lác đác. Giám mục Charles Morerod cho biết, miễn là nó còn khả thi về mặt tài chính thì chưa có kế hoạch đóng cửa. Nhưng không thể loại trừ điều này. Ví dụ ở Neuchaâtel, Nhà thờ Cải cách đã phải bán những tòa nhà đầu tiên của họ. “Chúng tôi đang theo dõi sự phát triển này – và chúng tôi sẽ phải theo chiều hướng này một ngày nào đó”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Thụy Sĩ: Giám mục Morerod chỉnh lại lời tuyên bố về việc giảm một nửa số linh mục giáo phận
Thụy Sĩ: các linh mục nước ngoài đau buồn trước các lời tuyên bố của Giám mục Morerod
