Một vài yếu tố để hiểu “vụ hồng y Barbarin”
fr.zenit.org, Anita Bourdin, 2019-03-21
Một vài hiệp hội của các nạn nhân và một số dư luận quần chúng chưa hiểu vì sao Đức Phanxicô đã từ chối việc hồng y Barbarin xin từ chức vào ngày thứ hai 18 tháng 3 vừa qua. Hồng y bị lên án vì không tố cáo các vụ ấu dâm và ngài đang kháng cáo. Ông François Morinière, chủ tịch tổ chức “Entretiens de Valpré”, người theo sát vụ án này nhắc lại các sự kiện và giải thích những gì đang xảy ra. Ông nhấn mạnh, theo luật pháp của nước Pháp, người đang kháng cáo hưởng quyền của sự suy đoán vô tội.
Phỏng vấn
Các hiệp hội nạn nhân không hiểu về quyết định của Đức Phanxicô không chấp nhận cho hồng y Barbarin từ chức, vì sao?
Các nạn nhân của linh mục Preynat đã sống những điều khủng khiếp rất lâu và quyết định đưa sự việc ra dư luận quần chúng. Chúng ta có thể hiểu nhu cầu giải thoát khỏi một gánh nặng lớn như vậy, nhưng phiên tòa xét hồng y Barbarin là phiên tòa của một cuộc chiến không may đã dẫn đến không đúng người và không đúng lúc. Quả thực, tiến trình ma quỷ các hành vi ghê tởm của linh mục Preynat, kẻ hiếp dâm trẻ em hàng loạt ở Sainte-Foy, thành phố Lyon trong những năm 1980 vẫn chưa được xét xử. Một tình huống khác cũng không thể chịu đựng nổi: một số lớn các nạn nhân của linh mục Preynat đã hết thời hiệu nên họ không được tòa công nhận các chuyện bỉ ỗi rành rành mà họ đã phải chịu. Như thế làm sao họ không nổi giận? Tất cả sự tức giận chính đáng này cần tìm lối thoát. Nỗi đau chôn vùi vì không thể nói ra – nhất là với cha mẹ của họ – đã như ngọn núi lửa phun chậm. Nếu dùng theo danh từ của Thánh Kinh, thì hồng y Barbarin là “dê tế thần” của vụ án này.
Vụ linh mục Preynat là vụ gì?
Trong những năm 1980, một linh mục ở giáo phận Lyon đã có hàng chục hành vi ấu dâm với các em hướng đạo mà ông điều khiển. Năm 2014, một trong các nạn nhân đến kể cho hồng y Barbarin nghe dù thời hiệu đã hết. Trong tiến trình của mình, dù thời hiệu đã hết, ngài khuyến khích nạn nhân này và các nạn nhân khác tố cáo linh mục Preynat. Sau khi tham khảo ý kiến của Vatican, năm 2015 hồng y Barbarin rút linh mục ra khỏi chức vụ, sau đó linh mục này bị buộc tội.
Sau đó công tố viện điều tra để biết có sự thông đồng của hồng y và các người khác trong giáo phận Lyon để không tố cáo các hành vi ấu dâm này hay không. Tháng 8 năm 2016, công tố viện đã xếp lại hồ sơ này.
Làm thế nào để đi đến việc lên án?
Hồng y được vô tội, một số nạn nhân của linh mục Preynat bắt đầu một thủ tục khá hiếm hoi gọi là “trát trực tiếp” cho phép nạn nhân khởi xướng lại khiếu nại một người mà không cần thông báo của công tố viện.
Thủ tục này cho phép “buộc” phải tổ chức phiên tòa của hồng y. Trong phiên tòa, đây là lần thứ hai, công tố viện đã tuyên bố tha bổng hồng y với nhiều lập luận. Dù vậy, thẩm phán cho rằng hồng y đã phạm lỗi và kết án hồng y.
Về mặt mục vụ và về mặt pháp lý, điều gì sẽ xảy ra bây giờ cho giáo phận Lyon?
Hồng y đã kháng cáo như mọi công dân đều có quyền. Kháng cáo này dựa trên các kẽ hở khá rõ ràng của bản án và đã không gây ngạc nhiên cho các nhà quan sát và các luật sư. Kháng cáo này rất quan trọng, vì nếu bản án được giữ nguyên thì nó sẽ tạo một án lệ hoàn toàn chưa từng có ở Pháp. Công tố viện cũng kháng cáo, phối hợp với kháng cáo của hồng y, vì đây là một tư thế khá cổ điển, cho phép xử lại hoàn toàn vụ án.
Điều rất quan trọng cần nhớ là theo luật pháp của nước Pháp, người kháng cáo được hưởng quyền lợi của sự suy đoán vô tội. Chính vì vậy Đức Giáo hoàng đã cân nhắc một cách đúng đắn để từ chối đơn từ chức của hồng y Barbarin.
Một cách khôn ngoan, giáo hoàng và hồng y xem vụ án đã kéo dài ba năm nay, và vì thủ tục kháng cáo có thể sẽ kéo dài thêm nên sẽ làm cho đời sống ở giáo phận Lyon bị phức tạp. Do đó mới có việc hồng y rút lui một thời gian.
Một trong các linh mục tổng đại diện của giáo phận sẽ quản trị công việc cho đến khi có phán quyết kháng cáo. Chúng ta chưa biết khi nào tòa sẽ có phán quyết. Hy vọng trong năm 2019.
Trên thực tế, hồng y sẽ không còn cử hành thánh lễ hàng tuần ở nhà thờ chính tòa, không chủ sự các nghi thức Tuần Thánh, các thánh lễ thêm sức..v.v.. ngài cũng không tham dự tất cả các buổi họp của hội đồng giáo phận.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Xin đọc thêm: Từ chối việc từ chức của hồng y Barbarin là để tránh tiền lệ
Linh mục Baumgarten kêu gọi giáo phận Lyon tin tưởng
Linh mục Yves Baumgarten, linh mục tổng đại diện giáo phận Lyon
