fr.zenit.org, Anita Bourdin, 2017-10-04
“Như Thánh Phanxicô Axixi, chúng ta hãy để mình được biến đổi bằng tình yêu của Chúa Kitô để sống trong tinh thần khó nghèo và vui vẻ”: đó là lời Đức Phanxicô mời gọi trong câu Twitter trên tài khoản của ngài ngày 4 tháng 10- 2017.
Trong bài giáo lý ở buổi tiếp kiến chung hàng tuần sáng thứ tư, 4 tháng 10, tại quảng trường Thánh Phêrô, Đức Phanxicô nhắc lại, “hôm nay là lễ kính Thánh Phanxicô Axixi, nhà truyền giáo của hy vọng”.
Câu tweet 4 tháng 10 mời gọi “để mình được biến đổi bằng tình yêu Chúa Kitô, để sống trong tinh thần khó nghèo và vui vẻ”. Niềm vui trọn hảo của Thánh Phanxicô Axixi khi ngài hoàn toàn đi theo Chúa Kitô. Tình yêu này mang sức mạnh để thay đổi quả tim, đời sống và để biến đổi thế giới.
Mật nghị và việc chọn tên
Chúng ta còn nhớ ngày 13 tháng 3-2013 khi Đức Phanxicô được bầu chọn, ngài đã chọn tên Thánh Phanxicô Axixi (1182-1226) làm tên giáo hoàng của mình.
Ngày 18 tháng 3-2013, trong cuộc họp báo đầu tiên với 6 000 ký giả của 82 nước ở Đại Thính Đường Phaolô VI, ngài giải thích: “Có một số người không biết vì sao Giám mục giáo phận Rôma chọn tên Phanxicô. Có người nghĩ có thể đây là Phanxicô Xaviê, Phanxicô Salê và Phanxicô Axixi. Tôi xin kể cho quý vị nghe. Trong mật nghị, tôi ngồi bên cạnh Hồng y Claudio Hummes, Tổng Giám mục danh dự giáo phận Sao Paulo, giám chức Bộ Giáo sĩ, một người bạn rất thân! Khi mọi chuyện trở nên gay cấn, ngài nâng đỡ tôi. Và khi phiếu bầu lên quá hai phần ba, có nghĩa là đã bầu được giáo hoàng, tiếng vỗ tay thường lệ vang lên. Hồng y Hummes ôm chặt tôi trong vòng tay ngài, ngài hôn tôi và nói: ‘Đừng quên người nghèo!’ Lời này ăn sâu trong lòng tôi, nghĩ đến người nghèo, lập tức tôi nghĩ đến Thánh Phanxicô Axixi. Sau đó tôi nghĩ đến chiến tranh và cứ như thế việc đếm phiếu tiếp tục cho đến khi xong. Phanxicô là con người của hòa bình. Và tên Phanxicô đến trong lòng tôi: Thánh Phanxicô Axixi. Đối với tôi, đó là con người của hòa bình, của khó nghèo, người yêu và gìn giữ tạo dựng; và lúc này, chúng ta có một quan hệ không tốt với tạo dựng, đúng không? Đó là người mang đến cho chúng ta tinh thần hòa bình, người nghèo… A! tôi những muốn một Giáo hội nghèo cho người nghèo!”
Ngài cũng nhắc lại vài lời nói đùa: “Sau đó, một vài người đùa: ‘Nhưng cha cũng có thể chọn tên Adrien, vì Adrien VI là nhà cải cách, Giáo hội đang cần cải cách…’ Và người khác nói: ‘Không, không, tên của cha phải là Clément.’ ‘Vì sao?’ ‘Cha là Clément XV để trả thù Clément XIV là giáo hoàng đã loại bỏ Dòng Tên!’ Đó chỉ là những lời nói đùa…”
Khi Hồng y Giovanni Battista Re hỏi bằng tiếng la-tinh ngài chọn tên nào, Đức Phanxicô trả lời cũng bằng tiếng la-tinh: Tên tôi sẽ là Phanxicô để vinh danh Thánh Phanxicô Axixi.
Từ thuở còn là tập sinh
Khi ở Học viện Dòng Tên, kệ sách của Jorge Mario Bergoglio đã có sách của nhà thần học Đức Romano Guardini về Chúa Kitô, một tiểu sử của linh mục Dòng Tên người Pháp Pierre Favre, một trong các bạn đồng hành đầu tiên với Thánh I-Nhã mà Đức Phanxicô đã phong thánh cho Thánh Pierre Favre ngày 17 tháng 12-2013, sách Tâm hồn Nhỏ của Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu và một quyển sách về… Thánh Phanxicô Axixi. Jorge Gonzalez Manent, một trong các bạn cũ của ngài đã tiết lộ như trên.
Thánh I-Nhã cũng đặc biệt mến mộ Thánh Phanxicô Axixi mà ngài muốn mình noi gương.
Trong quyển sách “Phanxicô, Nhà Cải cách”, tác giả Austen Ivereigh nêu lên sự gần nhau trong việc thừa kế từ Đức Bênêđictô XVI qua Đức Phanxicô một suy tư của triết gia người Anh Gilbert Keith Chesterton, trong quyển sách viết về Thánh Phanxicô Axixi của ông: “Những gì Thánh Bênêđictô tích lũy thì Thánh Phanxicô Axixi gieo rải, … những gì được nhập kho trong vựa thì đã được gieo như hạt mầm trên thế giới.”
Tác giả Ivereigh kết luận: “Bây giờ một Phanxicô khác tiếp tục con đường của một Bênêđictô khác.”
Thánh Phanxicô Axixi được Giáo hoàng Grégoire IX phong thánh (1228) chỉ 2 năm sau khi ngài qua đời, ở tuổi 44. Năm 1939, Giáo hoàng Piô XII chọn Thánh Phanxicô Axixi cùng với Thánh Catarina Siêna làm bổn mạng nước Ý. Từ đó mỗi vùng trong nước Ý thay phiên nhau thắp dầu ở mộ Thánh Phanxicô Axixi.
Mười hai giờ ở Axixi
Sau khi được bầu chọn, ngay ngày lễ Thánh Phanxicô Axixi đầu tiên, 4 tháng 10-2013, Đức Phanxicô đã đến quê hương Axixi của thánh bổn mạng: ngài ở 12 giờ tại đây với 5 bài diễn văn, một thánh lễ và rất nhiều cuộc gặp gỡ. Trước đây 18 giáo hoàng cũng đã đến thăm Axixi.
Nhưng ngài là giáo hoàng đầu tiên đến “phòng trần trụi”, nơi có cảnh bất tử được Giotto dựng lên ở đền thờ trên cao. François Bernardone đã cởi hết áo quần thanh lịch, từ chối giàu sang, quyền lực, từ đây sống vâng lời giám mục, giám mục đã mặc lại áo choàng cho Thánh Phanxicô Axixi. Đó là một trong chủ đề trọng yếu trong các bài giảng của Đức Phanxicô: từ bỏ “lối sống thời thượng” để theo Chúa Kitô, nghèo và khiêm tốn, theo gương Thánh Phanxicô Axixi và Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu.
Ngài đi theo vết chân của Thánh Phanxicô Axixi, “người của hòa bình”, của đối thoại liên tôn trong kỳ họp lần thứ 30, ngày 20 tháng 9-2016 của tổ chức Gặp gỡ Thế giới của các Tôn giáo vì Hòa bình do Cộng đoàn Sant’Egidio tổ chức. Ngài lặp lại hai lần và được vỗ tay nhiệt liệt: “Chỉ có hòa bình là thánh, không phải chiến tranh!” Ngài trích lại lời của Đức Bênêđictô XVI: “Không có hình thức bạo lực nào đại diện cho bản chất đích thật của tôn giáo”. Với 500 đại diện các tôn giáo khác nhau, ngài nhắc lại sứ mệnh của họ: “Là nhà lãnh đạo các tôn giáo, chúng ta được gọi để là những chiếc cầu kiên cố vững chắc của đối thoại, của trung gian kiến tạo hòa bình”.
Tượng Thánh Phanxicô Axixi, © L’Osservatore Romano
Chuyến đi Axixi của Đức Phanxicô ngày 4 tháng 10-2013
