Bà Pastora Mira nêu lên những chuyện không thể nêu lên được và tha thứ những chuyện không thể tha thứ được
Đức Phanxicô trong buổi lễ Hòa giải Quốc gia tại Villavicencio, 8-9-2017
fr.zenit.org, Anita Bourdin, 2017-09-08
Bà Pastora Mira đã nêu lên những chuyện không thể nêu lên được và tha thứ những chuyện không thể tha thứ được: Bà làm chứng trước Đức Phanxicô, trước Tổng thống Colombia và gần 6000 người trong buổi lễ Hòa giải Quốc gia Colombia ở Vallevicencio ngày thứ sáu 8 tháng 9 – 2017. Khi bà nói xong cử tọa đã đứng dậy vỗ tay. Đức Phanxicô đã nhấn mạnh đến sức mạnh của lời chứng này, ngài đã trích những lời này trong bài diễn văn của mình.
Tại Villavicencio, sau khi ăn trưa, trước hết Đức Phanxicô đến nhà nguyện “Đức Trinh Nữ Chirajara”, ngài ban phép lành cho các linh mục của địa phận trước khi đến dự buổi lễ hòa giải ở công viên Las Malocas lúc 15h40, với sự hiện diện của các nạn nhân của bạo lực, của quân đội, cảnh sát, của các cựu kháng chiến quân.
Tám triệu nạn nhân
Nước Colombia là nước có số người di cư trong nước lớn nhất thế giới: 7 triệu người. Người ta ước chừng có 8 triệu nạn nhân của các cuộc xung đột nội bộ kể từ năm 1948 đến nay: người chết, người bị thương, người phải di cư, người lưu đày, người bị cụt tay cụt chân… Có khoảng 520 000 chết từ năm 1948 đến nay: 300 000 người giữa những năm 1948 và 1958, và 220 000 người giữa những năm 1960 và 2017.
Đức Phanxicô được Đức Giám mục Oscar Urbina Ortega đón. Sau mỗi lời nói là điệu nhảy với Thánh vịnh 85 và một bài hát cho hòa bình. Sau đó bốn người lên làm chứng: khi nói xong, mỗi người đặt một ngọn lửa dưới chân Thập gia Chúa Kitô Bojaya. Ngày 2 tháng 5-2002, có 80 người tị nạn trong nhà thờ đã bị giết: Thập giá bị cụt tay cụt chân.
Đức Phanxicô chú giải: “Ngài không còn tay, không còn chân nhưng khuôn mặt của Ngài nhìn chúng ta, yêu thương chúng ta. Chúa Kitô bị cụt tay cụt chân là để cho chúng ta là “kitô hơn” vì thêm một lần nữa, Ngài chứng tỏ cho chúng ta thấy, Ngài xuống thế gian để đau khổ cho dân mình và với dân mình; và để chúng ta hiểu, hận thù không thể thắng được, tình yêu mạnh hơn hận thù và bạo lực.”
Tha thứ chuyện không thể tha thứ được
Những gì bà Pastora Mira đã sống, bà cám ơn Chúa đã cho bà có thể nêu lên những gì không nêu lên được, đã tha thứ những gì không thể tha thứ được. Bà cũng đặt dưới chân thập giá chiếc áo sơ-mi con gái bà tặng cho em trai mình, cả hai đều bị giết chết. Thân phụ của bà bị ám sát lúc bà mới 6 tuổi.
Hơn thế nữa, bây giờ bà săn sóc cho người đã giết thân phụ mình, ông đã già và đau yếu. Bà cho một người trẻ trong nhóm bán quân sự trú ngụ, thanh niên này nhìn hình con trai của bà treo trong phòng và anh thú nhận anh ở trong nhóm người tra tấn và giết con bà.
Đức Giáo hoàng trả lời: “Cha cám ơn Pastora. Con đã làm một chuyện cao cả cho tất cả chúng tôi ở đây, hôm nay qua lời chứng cuộc đời của con! Chính thánh giá Bojaya đã cho con sức mạnh để tha thứ và yêu thương, đã giúp con thấy nơi áo sơ-mi mà con gái con, Sandra Paola, đã tặng cho em trai Jorge Anibal của mình, không những kỷ niệm cái chết của các con, nhưng là hy vọng hòa bình sẽ chiến thắng mãi mãi ở Colombia.”
Ngài nhắc lại lời của bà Pastora Mira để xác nhận: “Đúng, với sự giúp đỡ của Chúa Kitô giữa cộng đồng, có thể thắng hận thù, có thể thắng cái chết, có thể tái bắt đầu lại và có thể mang ánh sáng lại cho một Colombia mới.”
Juan Carlos, một cựu kháng chiến quân, anh đã rời quân phản loạn sau 12 năm, sau khi bị mất cánh tay trái trong một vụ nổ: anh quyết định mang tương lai cho ba đứa con của mình. Bây giờ anh làm việc trong một tổ chức giúp các thanh niên từ bỏ bạo lực và cai ma túy.
Người ta không thể sống với hận thù
Bà mẹ trẻ Luz Dary là nạn nhân của một vụ nổ, cô bị gãy nhiều chỗ ở chân, bây giờ cô vẫn còn bị di chứng nhưng cô lo rất nhiều cho con gái 7 tháng tuổi của mình, cũng bị thương trong vụ nổ. Đức Phanxicô đọc lại chứng từ của cô: “Những gì con kể trong chứng từ của con làm cho chúng tôi xúc động: các vết thương của tâm hồn còn sâu đậm và khó lành hơn là vết thương của cơ thể. Vì thế, điều quan trọng là con nhận ra, mình không thể nào sống với hận thù, chỉ có tình yêu mới giải phóng và xây dựng. Bằng cách này, con sẽ làm lành các vết thương của người khác và tái xây dựng nhân phẩm của họ. Sự ra khỏi chính mình này đã làm cho con được phong phú, giúp con nhìn đàng trước, tìm lại được bình an và thanh thản, một lý do để đi tới dằng trước.”
Cô tặng cho Đức Giáo hoàng chiếc nạng: “Cha cám ơn con chiếc nạng con đã tặng cha. Dù con vẫn còn các di chứng của vết thương, nhưng bước đi thiêng liêng của con được nhanh nhẹn và vững chắc vì con nghĩ đến người khác và muốn giúp đỡ họ. Chiếc nạng này tượng trưng cho chiếc nạng khác quan trọng hơn mà tất cả chúng ta đều cần, đó là tình yêu và tha thứ. Qua tình yêu của con, qua tha thứ của con, con giúp nhiều người đi được trong cuộc đời và cũng đi nhanh như con. Cha cám ơn con.”
Một hy vọng cho người làm điều xấu
Deisy đã cọng tác với phiến quân. Nhưng con đường nội tâm đã thúc đẩy anh từ bỏ bạo lực và lo cho người khác, những người trẻ, Đức Phanxicô nhấn mạnh: “Deisy đã nói rõ: chính con biết, con cũng là một nạn nhân và con muốn người ta cho mình một cơ hội. Và con bắt đầu suy nghĩ, bây giờ con làm việc để giúp các nạn nhân, để các người trẻ này không rơi vào trong mạng lưới bạo lực và ma túy.”
Đức Phanxicô nhấn mạnh: “Cũng có một hy vọng cho những người đã làm điều xấu. Không phải là bỏ đi. Chắc chắn là trong sự tái hồi đạo đức và thiêng liêng này, công lý phải được thực hiện. Cũng như Deisy nói, phải góp phần tích cực để chữa lành xã hội này, một xã hội bị xé nát vì bạo lực.”
Đức Phanxicô cho thấy sự cần thiết phải đi tới trong sự thật trên con đường chuộc lại và giải hòa này: “Như chứng từ Juan Carlos cho thấy, trong trọn tiến trình dài lâu và khó khăn này, nhưng đó lại là tiến trình mang hy vọng và giải hòa, điều cần thiết là phải tôn trọng sự thật. Đó là một thách thức lớn nhưng rất cần thiết. Sự thật không thể tách ra khỏi công chính và lòng thương xót”.
Sự thật dẫn đến tha thứ
Đức Phanxicô giải thích: “Một mặt, sự thật và tha thứ là thiết yếu để xây dựng hòa bình, mặt khác, sự thật và tha thứ chận để khỏi bị biến chất và biến thành công cụ báo thù trên người nào yếu nhất.”
Ngài cảnh báo: “Sự thật không được dẫn đến hận thù, nhưng dẫn đến hòa giải và tha thứ.”
Đức Phanxicô giải thích một cách cụ thể: “Sự thật là nói với các gia đình đau khổ vì bị tan nát những gì đã xảy đến cho thân nhân đã mất tích của họ. Sự thật là thú nhận những gì đã xảy đến cho các em còn quá trẻ bị nhập ngủ do những người chủ chốt hung bạo chủ trương. Sự thật là nhận biết sự đau khổ của các phụ nữ nạn nhân của bạo lực và lạm dụng.”
Tháo bỏ hận thù
Để kết thúc, Đức Phanxicô nói: “Anh chị em Colombia thân mến, anh chị em đừng sợ khi tha thứ và khi xin được tha thứ. Đừng cự lại với sự giải hòa để chúng ta gần lại nhau, gặp nhau như người anh em, vượt lên các thù ghét.”
Ngài cũng nhấn mạnh đến bước ngoặc lịch sử : “Đây là lúc chữa lành các vết thương, xây dựng các cây cầu, san bằng các khác biệt. Đây là lúc tháo bỏ hận thù, từ chối trả thù và mở lòng ra để cùng sống chung, xây dựng trên công chính, sự thật và trên văn hóa gặp gỡ trong tình huynh đệ như Chúa hằng mong ước.”
Ngài mời gọi giáo dân xin ơn hòa bình và hòa giải như kinh của Thánh Phanxicô Axixi: “Chúng ta xin để được là nghệ nhân của hòa bình, đem yêu thương vào nơi oán thù, đem tha thứ vào nơi lăng nhục.”
Sự đóng góp của tất cả mọi người
Sau phần chứng từ, các nhân chứng trao dấu hiệu bình an và vài lời với Đức Phanxicô. Rồi mọi người đọc Kinh Hòa Bình của Thánh Phanxicô Axixi, ngài đọc từng câu và giáo dân đọc theo, sau đó ngài đọc Kinh Kính Mừng và ban phép lành.
Bốn em bé, hai em bé trai mặc áo trắng, hai em bé gái mặc áo cam đến nói với Đức Giáo hoàng, các em dấn thân cho hòa bình ở Colombia và ngài ban phép lành cho các cây, tượng trưng cho sự sống đang vươn lên.
Tổng thống Juan Manuel Santos Calderon và phu nhân, bà María Clemencia Rodríguez Múnera tham dự trong buổi hòa giải này, họ nồng nhiệt khen ngợi Đức Giáo hoàng.
Sau đó Đức Phanxicô đi xe giáo hoàng đến Công viên các Vị Lập Quốc để cầu nguyện dưới chân Thánh giá Giải hòa với 400 em bé trên toàn nước. Ngài đã trồng cây hòa bình “guayacan” với hai em bé gái, một em bé trai và Giám mục Ortega của địa phận Villavicencio.
Đức Giáo hoàng đã đăng trên tài khoản Twitter câu tweet tóm gọn bài diễn văn của ngài: “Hòa giải được vững mạnh là nhờ sự góp sức của tất cả mọi người. Hòa giải giúp xây dựng tương lai và làm cho hy vọng được lớn lên”.Giuse
Nguyễn Tùng Lâm dịch
