Vatican Insider
Tại một nơi thánh đối với cả Kitô hữu lẫn người ngoài Kitô giáo, và từng trở thành một trại tập trung trong cuộc nội chiến, Đức Phanxicô xin Đức Mẹ Madhu giúp phục hồi sự hiệp nhất trong đất nước này.
Andrea Tornielli từ Madhu
‘Ở đây, những người Sri Lanka, dù là Tamil hay Sinhala, đều là thành viên chung một gia đình …’
Chuyến công du 2 ngày của giáo hoàng Phanxicô kết lại bằng cuộc viếng thăm vùng đất của người Tamil ở phía bắc đảo quốc này. Đây cũng là nơi có đền thánh Đức Mẹ, một biểu tượng hòa giải của đất nước Sri Lanka. Sau thánh lễ ban sáng ở Colombo, Giáo hoàng Phanxicô một lần nữa được chào đón bởi hàng trăm ngàn tín hữu khi ngài đặt chân đến đền thánh. Không chỉ người Công giáo và Kitô giáo, mà cả người Ấn giáo nữa. Đám đông rất lớn. Xe giáo hoàng phải đi chậm, và thường dừng lại để giáo hoàng thăm hỏi và chúc lành cho các trẻ em và người bệnh. Ngài để nguyên trên cổ mình vòng hoa màu vàng trắng mà người dân đã đeo cho ngài khi xuống khỏi trực thăng.
Trong bài giảng ngắn bằng tiếng Anh, Giáo hoàng nhắc đến việc có nhiều gia đình đã mất người thân trong cuộc nội chiến, giờ đang hiện diện nơi đây: ‘Ở đây, ngay lúc này, có những gia đình phải chịu đau khổ nặng nề trong cuộc nội chiến kéo dài đã xuyên thấu đến tận tâm can Sri Lanka. Nhiều người, cả miền Nam và miền Bắc, đã bị giết trong biển bạo lực đẫm máu khủng khiếp trong những năm đó. Không một người Sri Lanka nào có thể quên được những thảm họa đau lòng ở chính nơi này, hay làm sao quên được ngày đau buồn khi tượng đáng kính của Đức Mẹ, đã có từ thời những Kitô hữu đầu tiên ở Sri Lanka, bị cướp mất khỏi đền thánh của Mẹ.’
Lịch sử của đền thánh này mang tính biểu tượng vô cùng. Từ năm 1544, khi vua Jaffna đã ra lệnh giết 600 Kitô hữu ở Mannar. Họ là những người đã trở lại đạo nhờ các thừa sai Bồ Đào Nha đầu tiên đặt chân đến đảo quốc này. Một vài tín hữu thoát được cuộc tàn sát đó và đã lập một nơi cầu nguyện trong rừng sâu, đặt ở đó chính bức tượng giờ đang dựng trong đền thánh này. Trong thời gian đó, khi những người Công giáo bị đàn áp bởi chính quyền thực dân Hà Lan, khoảng năm 1670, tượng Đức Mẹ được giấu đi và đưa từ làng này sang làng khác, nhờ 30 gia đình Công giáo ở Mauthmandu, địa điểm của đền thánh hiện thời.
Việc tôn kính Đức Mẹ Madhu, được xem là đấng chữa lành và bảo vệ chống lại nạn rắn cắn, truyền đi khắp toàn đảo quốc. Trong cuộc truyền giáo của tân thánh José Vaz, đền thánh này trở thành một trung tâm truyền giáo và cũng là một nơi được dành riêng cho cầu nguyện, thường đón cả thành viên của các tôn giáo khác nữa. Điều này không có gì bất thường, như chuyện từng có ở các nơi tôn kính Đức Mẹ khác như Meryem Ana Evi ở Êphêsô, Milk Grotto ở Bê-lem, cả hai đều là những điểm hành hương của người Hồi giáo cũng như Kitô giáo. Mảnh đất này đã bị kéo vào cuộc xung đột giữa quân nổi dậy người Tamil và quân đội chính quyền người Sinhala. Các giám mục đã tìm cách để Madhu trở thành một vùng phi quân sự, bảo đảm an toàn cho những người hành hương và cũng là nơi trú ngụ cho những nạn dân tìm nơi ẩn náu trong cuộc chiến. Từ năm 1990, 160 hécta đất quanh đền thánh đã là nơi trú ngụ của hàng ngàn người mất nhà cửa, thành một trại tập trung thực sự đối với cả quân nổi dậy lẫn chính phủ. Sau khi nội chiến chấm dứt vào năm 2008, đền thánh được trao trả lại cho Giáo phận Mannar và được mở cửa phụng vụ trở lại vào tháng 12 năm 2010.
Giáo hoàng nói rằng, ‘Đức Mẹ luôn ở cùng các bạn, Mẹ là mẹ của mọi mái ấm, mọi gia đình đau thương, của mọi người đang tìm cách phục hồi hòa bình. Đức Mẹ … không bao giờ rời bỏ các con cái Sri Lanka đau khổ của Mẹ. Trước quá nhiều hận thù, bạo lực và tàn phá, chúng ta muốn cảm ơn Mẹ vì đã không ngừng đưa Chúa Giêsu đến với chúng ta, Ngài là Đấng độc nhất có quyền năng chữa lành các vết thương và phục hồi bình an cho những tâm hồn tan vỡ. Nhưng chúng ta cũng muốn xin mẹ ban cho chúng ta ơn lòng thương xót của Chúa. Chúng ta cũng xin ơn sửa đổi những tội lỗi của chúng ta và chỉnh đốn mọi sự dữ đã xảy đến trên mảnh đất này.’
Đức Phanxicô nhìn nhận, ‘Thật không dễ gì để làm được điều này. Nhưng chúng ta chỉ làm được khi, nhờ soi sáng của Thập giá, chúng ta nhận ra rằng sự dữ mà chúng ta có thể phạm, và đã từng dự phần vào, có thể cho chúng ta cảm thấy thực sự ăn năn và hối cải. Chỉ khi đó chúng ta mới có thể đón nhận ơn để đến với nhau trong lòng hối lỗi thực sự, tìm kiếm và trao ban sự tha thứ thực sự. Khi chúng ta nỗ lực đầy khó khăn để tha thứ và tìm được bình an, Đức Mẹ luôn ở đó để nâng đỡ, chỉ lối và dẫn dắt chúng ta. Như khi xưa dưới chân thập giá, Mẹ đã tha thứ cho những người giết Con Mẹ, rồi ôm xác bất động của Con chí ái vào lòng, thì bây giờ Mẹ muốn hướng dẫn người dân Sri Lanka đi đến hòa giải hơn nữa, để dầu thơm của lòng tha thứ và thương xót của Thiên Chúa sẽ cho tất cả chúng ta được chữa lành thực sự.’
Đức Phanxicô xin ‘Mẹ Maria đồng hành cùng lời cầu nguyện, với những nỗ lực của người dân Sri Lanka, cả trong cộng đồng Tamil hay Sinhala, đang muốn tái thiết sự hiệp nhất từng bị mất đi. Như tượng của Mẹ đã về lại đền thánh Madhu sau chiến tranh, chúng ta cũng cầu nguyện cho tất cả con trai con gái Sri Lanka của Mẹ được về lại nhà Chúa trong một tinh thần mới đầy hòa giải và tình huynh đệ.’ Rồi giáo hoàng đặt một chuỗi mân côi quanh tượng Đức Mẹ.
J.B. Thái Hòa dịch
