Home Blog Page 389

Kitô giáo sẽ có chết không?

Kitô giáo sẽ có chết không?

Chương 1 sách Công giáo trong tự do

Hình minh họa: Các thánh ở Nhà thờ Đức Bà Paris

Trích sách Công giáo trong tự do (Catholique en liberté, nxb. Salvator, 2019)

Nhưng, như chúng tôi đã nói, ngày tận cùng của một thế giới không phải là ngày tận cùng của thế giới. Chúng ta phải tin vào lời Chúa Giêsu hứa với các tông đồ trong đoạn cuối Tin Mừng Thánh Mátthêu: “Và đây, Thầy ở với anh em mọi ngày cho đến tận thế.” Chúng ta vẫn phải quyết định sống theo và xem xét nhu cầu đổi mới mà điều này đòi hỏi.

Khi mười lăm năm trước, tác giả Jean Delumeau tâm sự với tôi nỗi sợ hãi của ông khi chứng kiến một vụ nổ của chính quyền trung ương Giáo hội công giáo, giống như của đảng cộng sản Liên Xô và cũng vì những lý do tương tự… ông có đi quá xa không?

Tác giả Jean Delumeau hẹn gặp tôi ở một nhà hàng nhỏ gần trường Cao đẳng Pháp, nơi ông từ lâu giữ ghế lịch sử các tâm lý tôn giáo ở phương Tây hiện đại. Lúc đó chúng tôi đang sống những năm cuối triều giáo hoàng Đức Gioan Phaolô II.

Những năm này được đánh dấu, đến quá mức, cái phải gọi là dàn cảnh cho đoạn cuối đời của ngài, qua cơ thể đau khổ và qua ý chí mãnh liệt đảm nhận chức vụ đến cùng. Cho dù hậu quả của việc quản lý Giáo hội, mà mọi người đều biết, nó là quy củ của chính mình! Một hình thức thánh thiện mà khi ngài qua đời, đã làm cho mọi người nghĩ phải phong thánh ngay lập tức, santo subito, cả khi sự tự nhiên của ngài cũng được dàn dựng một cách khéo léo. Nhưng với người quan sát có hiểu biết, thì triều giáo hoàng kéo dài bất tận này che giấu một cách vụng về cuộc khủng hoảng sâu sắc đã làm băng hoại guồng máy quản trị Vatican, bị bỏ mặc cho các tham vọng cá nhân. Rôma có vẻ bỏ mặc cho “những người đặt hàng vắng mặt”, tê cứng trong một hình thức trống ngôi, vĩnh viễn tan dần, trong khi thế giới trải qua những biến động văn hóa và xã hội trên quy mô chưa từng có kể từ thời Phục hưng.

Trước mặt tôi, ông đề cập về khả năng nổ bung của chính quyền trung ương Giáo hội công giáo

Tôi đã chia sẻ với nhà sử học ký niệm để lại trong tôi khi tôi say mê đọc quyển sách của ông xuất bản năm 1977: Kitô giáo có sẽ chết không, (Le christianisme va-t-il mourir?) Với câu hỏi này, tác giả đã trả lời, tất nhiên qua mặt tiêu cực khi nói đến đức tin, nhưng những lời chỉ trích của ông rất dữ dội, liên quan đến sự mù quáng và bất động của thể chế, thừa hưởng một lịch sử hai ngàn năm, đánh dấu bằng sự mê hoặc của Giáo hội trước quyền lực và sự chi phối của Giáo hội trên các linh hồn. Và khi đó ông trút hết cơn bão của mình. Với sự lạnh lùng của một bác sĩ giải phẫu, ông nói với tôi khả năng vỡ tung của một chính quyền trung ương của Giáo hội công giáo, như chính quyền của đảng cộng sản Liên Xô. Cũng những lý do tương tự: Giáo hội tập trung quá mức vào quyền lực, tổ chức chặt chẽ giữa các nơi ra quyết định khác nhau, cấm cấp dưới chống lại, đưa ra những vấn đề làm giận dữ và chấp nhận cuộc tranh luận về các xu hướng đã được quyết định, nặng nề, tê liệt, cạnh tranh, chủ nghĩa thân hữu, tham ô tài chính, tham nhũng, văn hóa giữ bí mật và tố giác…

Thành thật mà nói, đó có phải là những gì chúng tôi đã phát hiện ra, đã thấy cùng một lúc hoặc dần dần thấy ít nhất từ hai mươi năm nay đó sao? Chúng ta có quá xa “mười lăm bệnh” mà Đức Phanxicô mô tả trong bài diễn văn ngày 22 tháng 12 năm 2014 trước Giáo triều khi ngài tố cáo: cảm giác mình là người không thể thiếu, chủ nghĩa công chức, thiếu phối hợp, cạnh tranh và phù phiếm, tin đồn, nói xấu, ngồi lê đôi mách, chuộng của cải vật chất…

Thật không dễ dàng, khi một người yêu Giáo Hội, gắn bó với uy tín Giáo hội trong một thời gian dài, dường như họ xem tin đồn là âm mưu. Vậy mà! Tôi nhớ đã có tham dự với tư cách khách mời bên ngoài trong một hội thảo của các nhà báo Đài công giáo Pháp, RCF. Trong một trao đổi, tôi đã khẳng định Vatican có một “rổ cua”. Và bạn Emmanuel Jousse của tôi nhảy lên diễn đàn, giựt micrô và nói không thể nói những điều như vậy.

Than ôi! Vậy mà họ phản ánh kinh nghiệm, là nhà báo công giáo, tôi bắt đầu tác động vào quyền lực trung ương của Giáo hội.

Năm khủng khiếp của Đức Bênêđíctô XVI, mùa xuân năm 2009 sẽ vĩnh viễn lung lay hình ảnh giáo hoàng

Không nghi ngờ gì, tầm vóc phi thường của Đức Gioan-Phaolô II đã giúp che giấu rạn nứt. Nhưng năm khủng khiếp, annus horribilis, của Đức Bênêđíctô XVI mùa xuân năm 2009, sẽ làm rung chuyển lâu dài hình ảnh triều giáo hoàng. Nó hòa vào, trước sự thích thú của một số cơ quan truyền thông: cuộc tranh cãi bất tận ở Regensburg về bạo lực được cho là của hồi giáo, dỡ bỏ vạ tuyệt thông bốn giám mục của giáo phái Lefebvre, trong đó có một giám mục công khai tuyên bố theo chủ nghĩa phủ định, các vạ tuyệt thông liên hệ vụ phá thai của một một cô gái Brazil đang mang thai hai em bé sinh đôi, sau khi bị cha dượng hiếp dâm, những lời tuyên bố vụng về của giáo hoàng về việc dùng bao cao su trong cuộc chiến chống AIDS ở Châu Phi.

Sự bực tức là hiển nhiên, ngay cả với những người công giáo có thiện chí nhất. Báo Nouvel Observateur đăng trong số báo ngày 19 tháng 3: “Người công giáo chống lại giáo hoàng”. Tuần đó tôi viết trên báo Pèlerin bài xã luận “Lời van xin gởi giáo hoàng Bênêđíctô XVI”. Trong bài này, tôi muốn cấp trên của tôi đọc lại – lần duy nhất trong 10 năm tôi viết: Xin cha vẫn tiếp tục là người cha, đến vô hạn, nhưng ước mong lời uy quyền của cha không bóp nghẹt lời nhân từ và thương xót của Giáo hội. Xin cha cho phép giáo dân chúng con, đam mê với nghề thông tin, có thể dám gởi cho cha lời cầu xin của Thánh Phaolô trong thư ngài gởi tín hữu Côlôxê: “Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng.”

Các rò rỉ Vatileaks sẽ khuếch đại cơn lốc đến mức ngài đã phải từ chức ngày 28 tháng 2 năm 2013. Ai cũng nhớ cú sốc lớn lao này trong thế giới công giáo. Theo quan điểm của những gì mà giáo hoàng Ba Lan đã kiên cường chịu đựng, một số người cho đây là phản bội: người ta không từ bỏ như thế cho một thiên chức nhận được từ Trời.

Con đường của Đức Phanxicô: cải cách!

Rõ ràng, một số cải cách nhạy cảm Đức Phaolô VI làm trong thời Công đồng Vatican II để đưa công đồng về đến đích, đảm bảo sự hiệp nhất Giáo hội và quyền giáo hoàng tối cao mà Đức Gioan Phaolô II đã xem thường do không quan tâm sâu sắc, và Đức Bênêđíctô đã cố gắng vô vọng trước khi nhường bước, thì tất cả đã trở thành hành trình của giáo hoàng tiếp theo. Ngay cả khi một số hồng y cử tri trong mật nghị cảm thấy chắc chắn gần với khôn ngoan của Lampedusa trong Le Guépard: “Tất cả mọi thứ phải thay đổi để không có gì thay đổi.”

Các cải cách được đã được Đức Phanxicô can đảm và quyết tâm khởi xướng, thậm chí đôi khi có một số cải cách tàn bạo, vượt ngoài hy vọng của một số người đã bầu ngài. Cải cách các tổ chức tài chánh Vatican để minh bạch và hiệu quả hơn, cải cách giáo triều sắp tới và còn rộng hơn thế nữa, cải cách mục vụ của Công đồng Vatican II thường bị các vị tiền nhiệm của ngài lặng tiếng… Nhưng rõ ràng đây là những quyết định đụng chạm đến nhánh thù nghịch bên ngoài Giáo hội, bất cứ nơi nào lợi ích tài chính bị đe dọa; và những kháng cự mạnh mẽ trong nội bộ, trong guồng máy Giáo hội, nơi đôi khi được xem “nếu các giáo hoàng qua đi thì Giáo hội vẫn còn”, đó là câu tôi thường nghe trong các chuyến đi Rôma khi tôi còn điều khiển báo Người Hành hương, Le Pèlerin. Một cách cho thấy tính hợp pháp của việc thể hiện tính liên tục của sứ mệnh có thể thuộc về theo đúng nghĩa của nó. Cần phải chống lại những “lang thang” luôn có thể tưởng tượng được của một người kế vị Thánh Phêrô. Kẻ hở khoái trá của những kẻ thù nghịch Đức Phanxicô. Và bây giờ, những vụ tai tiếng ấu dâm xuất hiện, nghịch lý thay lại trở nên rắc rối cho công việc của giáo hoàng. Trong vòng chưa đầy một thập kỷ, chuyện không thể tin được, chúng ta thấy các tòa giám mục đã mất uy tín vì tội che đậy, rồi sau đó trốn tránh luật pháp, những thủ phạm của các tội phạm trên trẻ em, trên trẻ vị tiền nhiệm ở Úc, Hoa Kỳ, Ai-len, Chi-lê, Đức, Canada… và cả ở Pháp. Ai có thể tưởng tượng, chỉ cách đây vài năm, các hồng y như hồng y Georges Pell người Úc, hồng y Francisco Errazuriz, người Chi-lê, cố vấn thân cận của giáo hoàng trong Hội đồng C9, giúp ngài trong việc cải cách guồng máy Giáo hội lại bị nghi ngờ trong những vụ này? Và bây giờ, hồng y với trang phục tím biểu tượng cho lòng trung tín tuyệt đối của họ với Chúa Kitô dù phải tử đạo, lại bị ô uế trong các vụ tấn công tình dục trẻ vị thành niên!

Hiếm khi tôi thấy sự thất thần như thế trên đôi mắt của các linh mục

Trong vài tuần nữa, vào mùa đông 2018-2019, tín hữu công giáo Pháp sẽ biết: dư âm cuộc họp thượng đỉnh của Đức Phanxicô tổ chức để bàn về tội phạm ấu dâm trong Giáo hội, việc xuất bản quyển sách Sodoma tiết lộ tình trạng đồng tính nói chung, đôi khi khiết tịnh, đôi khi tích cực hoặc đồi trụy sẽ thống trị các phong tục của Vatican, đặt vấn đề về trường hợp Sứ thần tại Paris bị cáo buộc trong các vụ tấn công tình dục, thông báo về bản án tù có hiệu lực của hồng y Pell, cuốn phim Nhờ Chúa (Grâce à Dieu) về vụ linh mục ấu dâm Preynat ra mắt, việc kết tội tạm thời hồng y Barbarin cũng trong các vụ này và tệ nhất là chương trình phát sóng trên Arte điều tra vụ các linh mục lạm dụng tình dục các nữ tu… Thật muốn nôn mửa!

Tôi vừa đến Varanasi, vùng giữa Ấn Độ và Nepal, hai tuần “theo bước chân Đức Phật” thì nghe tin tức liên quan đến sứ thần Luigi Ventura. Cũng tối hôm đó, trên sân thượng của khách sạn, nơi chúng tôi nghe tin đồn về thành phố, tôi gặp một nhóm linh mục và một vài giáo dân tham dự chuyến đi, tất cả như bị sụp đổ khi nghe tin quyển sách Sodoma xuất bản… Một sứ thần liên hệ và cùng với ông là các hồng y của Giáo triều, những người thân cận của giáo hoàng… Chúng tôi bị kéo xuống địa ngục, đến đâu? Hiếm khi tôi thấy sự thất thần như thế trên đôi mắt của các linh mục, những người đã cống hiến hết mình cho sứ vụ của họ, cho Giáo hội!

Liệu Giáo hội có phải là nạn nhân của những mâu thuẫn và sự bất lực của mình trong việc giảm thiểu chúng không?

Làm thế nào để thực hiện những cải cách cần thiết khi những người ở nhiệm vụ khởi xướng, thậm chí là những nhân vật chủ chốt bị mất uy tín tập thể như vậy?

Mặt khác, trong vũ trụ với thách thức sinh thái, sự sụp đổ, bây giờ trở thành phổ biến qua các tạp chí, phát triển luận điểm các xã hội chúng ta đã tích lũy, trong rất nhiều lĩnh vực, những mâu thuẫn đến nỗi họ không thể tự điều chỉnh được nữa, và do đó là sự sụp đổ là không thể tránh khỏi, như một điều kiện tiên quyết cho sự xuất hiện của một nền văn minh khác dựa trên một mô hình khác ngoài sự tăng trưởng-tiêu thụ-lãng phí đã làm kiệt quệ hành tinh. Không phải ngày tận cùng của thế giới, nhưng là ngày tận cùng của một thế giới.

Liệu Giáo hội có phải là nạn nhân của những mâu thuẫn và sự bất lực của mình trong việc giảm thiểu chúng không? Mâu thuẫn giữa sứ mệnh loan báo Tin Mừng và phản bội trong tội phạm ấu dâm hoặc co mình vào cộng đồng, mâu thuẫn giữa yêu cầu tôn trọng và vâng lời hệ thống cấp bậc, sự mất uy tín ngày nay đã tác động, mâu thuẫn giữa lời kêu gọi của Đức Phanxicô đấu tranh chống chủ nghĩa giáo quyền và sự trỗi dậy của chủ nghĩa tân-giáo sĩ trong số hàng giáo sĩ trẻ thường bám vào một hình thức thiêng liêng và quyền lực vì sợ không còn biết bám vào bản sắc nào. Mâu thuẫn giữa việc cấm giám mục chấp nhận những người đồng tính công khai làm ứng viên chức tư tế và thực tế các chủng viện nơi họ dường như trở thành hoặc vẫn chiếm đa số. Mâu thuẫn cuối cùng – hoặc ít nhất là khó khăn – trong việc muốn cải tổ Giáo hội dù giáo dân vẫn còn phân chia về nguyên nhân của sự sụp đổ và các động lực được thiết lập để chuyển động cứu nó.

Ngày tận cùng của một thế giới không phải là ngày tận cùng của thế giới

“Kitô giáo có sẽ chết không?” Tác giả Jean Delumeau đã hỏi trong những năm sau Công đồng, trước cơn bão làm rung chuyển Giáo hội và có thể sẽ còn rung chuyển mạnh hơn. Chắc chắn chúng ta phải vui mừng với những chuyện phong phú được sống ở đây và ở đó, trong các cộng đồng và sự thức tỉnh của nhiều giáo dân mong muốn thực hiện “chức tư tế của những người được rửa tội” làm cho họ cùng chịu trách nhiệm về việc loan báo Tin Mừng cùng với và bên cạnh các giáo sĩ. Dù các số liệu thống kê không lạc quan, ngoại trừ một vài giáo xứ ở các thành phố lớn. Không phải là giữ đạo hoặc chịu các phép bí tích, cũng không phải các ơn gọi và sự già đi của hàng giáo sĩ trong các giáo phận sẽ sớm chỉ còn vài chục linh mục hoạt động, cũng không phải trong nguồn lực tài chính, dù đó vẫn là những yếu tố “tối thiểu (cần thiết) này cho việc rèn luyện đức tính”.

Nhưng, như chúng tôi đã nói, ngày tận cùng của một thế giới không phải là ngày tận cùng của thế giới. Chúng ta phải tin vào lời Chúa Giêsu hứa với các tông đồ trong đoạn cuối Tin Mừng Thánh Mátthêu: “Và đây, Thầy ở với anh em mọi ngày cho đến tận thế.” Chúng ta vẫn phải quyết định sống theo và xem xét nhu cầu đổi mới mà điều này đòi hỏi.

Marta An Nguyễn dịch

Bài đọc thêm: Lời giới thiệu sách Công giáo trong tự do

 

 

Dòng dõi kỳ lạ của Chúa Giêsu

Dòng dõi kỳ lạ của Chúa Giêsu

Ronald Rolheiser, 2022-12-05

Câu chuyện trọn vẹn về cách Chúa Giêsu Kitô ra đời có những yếu tố mà chúng ta thường không dễ hình dung ra khi hát những bài thánh ca Giáng Sinh. Phả hệ của Chúa Giêsu khó hoàn hảo, và theo học giả kinh thánh lừng danh Raymond Brown, thì chúng ta cần nhớ đến điều này khi muốn tin vào Chúa Giêsu nhưng muốn chối bỏ Giáo hội vì những bất toàn, tai tiếng và lịch sử tồi tệ. Chúa Giêsu được thụ thai vô nhiễm nguyên tội. Tuy nhiên, như các phúc âm đã làm rõ, gốc gác của Ngài cũng khủng khiếp không kém gì các tai tiếng của Giáo hội hiện thời.

Ví dụ như, khi cho chúng ta phả hệ của Chúa Giêsu, các thánh sử cho thấy có nhiều tội nhân, kẻ dối trá và âm mưu nằm trong dòng dõi huyết thống và lịch sử của Ngài, cùng với những thánh nhân, người lương thiện và đầy đức tin.

Ví dụ như, trong phả hệ của Chúa Giêsu có những người không hẳn là hiện thân cho yêu thương, công chính và thuần khiết của Chúa Giêsu. Abraham đã bất công ruồng rẫy Ismael và bà Hagar, mẹ của ông, viện dẫn Chúa ưu ái người này hơn người kia, ông Giacóp thì âm mưu và gian xảo, đã lấy quyền trưởng nam của Ê-sau; Đavid, người thường được liên hệ trực tiếp đến Chúa Giêsu, thì phạm tội ngoại tình rồi còn cho giết chồng của bà để che đậy cái thai ngoài ý muốn hòng cưới được bà.

Hơn thế nữa, những phụ nữ xuất hiện trong phả hệ của Chúa Giêsu không mấy tốt đẹp hơn. Một điều đáng chú ý, như tác giả Raymond Brown đưa ra, là những phụ nữ nào không được nhắc đến khi nói về nguồn gốc của Chúa Giêsu. Phúc âm không nhắc đến Sarah, Rebekah, hay Rachel, đều là những phụ nữ thánh thiện. Họ nhắc đến ai?

Họ nhắc đến Tamar, một phụ nữ Canaan, không thuộc Do Thái giáo, đã quyến rũ cha chồng của mình là Judah, với mục đích có con. Họ nhắc đến Rahab, cũng là người Canaan, người ngoại, và thật ra là một gái điếm. Tiếp theo, họ nhắc đến Ruth, một phụ nữ Moab, cũng không mang đức tin chính thức của thời đó. Rồi họ nhắc đến Bathsheba, một phụ nữ Hittite, một người ngoại, đã phạm tội ngoại tình với Đavid rồi âm mưu bảo đảm cho con mình được nối ngôi.

Tất cả những phụ nữ này đều có cuộc hôn nhân hoặc có thai, trong tình trạng tai tiếng hoặc bị ghẻ lạnh, nhưng mỗi người đều là một khí cụ thần thiêng để bảo tồn di sản tôn giáo đã cho chúng ta Chúa Giêsu. Không phải ngẫu nhiên khi các phúc âm liên kết những phụ nữ này với Đức Mẹ, mẹ Chúa Giêsu, vì Mẹ cũng có thai trong hoàn cảnh cấm kị và một cuộc hôn nhân khác thường.

Hơn nữa, ngoài những nhân vật kém thánh thiện trong phả hệ của Chúa Giêsu, chúng ta cũng thấy một vài tổ chức cấu thành do thái giáo cũng kém thánh thiện. Tôn giáo thể chế thời đó chịu nhiều vấn đề như thời nay, bao gồm lạm dụng quyền lực. Thật sự là, dân Israel (có lẽ họ biện minh cho hành động này bằng cái cớ trong việc ông Giacóp đã đối xử với ông Ê-sau) đã chiếm lấy đất của người Canaan, những người đã ở đó trước, và khẳng định rằng quyền sở hữu của họ là đặc quyền thần thiêng.

Cuối cùng, và không kém quan trọng, chúng ta cũng thấy rằng phả hệ đã cho chúng ta Chúa Giêsu, không chỉ dựng nên trên những người vĩ đại và tài năng, mà còn trên những người nghèo khổ và hèn kém. Trong danh sách tổ tiên của Chúa Giêsu, có một số người nổi danh, nhưng còn những người khác thì chẳng có gì đặc biệt hay quan trọng. Dòng dõi huyết thống của Chúa Giêsu được sinh ra từ những người vĩ đại và bé nhỏ, tài năng và bình thường, một cách cân bằng.

Chúng ta có thể nghiệm ra được gì từ điều này? Có lẽ tác giả Raymond Brown nói rõ ràng nhất. Ông nói, điều này nói lên rằng Thiên Chúa vẽ đường thẳng bằng những đường cong, và chúng ta không nên tiếp nhận một Chúa Kitô bị lý tưởng hóa quá mức, đồng thời, cuộc sống của chúng ta, nếu có yếu đuối và tầm thường, thì cũng quan trọng trong việc tiếp diễn câu chuyện nhập thể.

Như Brown nói: “Thiên Chúa viết ra khởi đầu bằng những đường cong và viết tiếp bằng những đường cong, một vài đường trong đó là cuộc đời và chứng tá của chúng ta. Thiên Chúa không ngần ngại dùng kẻ gian manh lẫn người cao thượng, kẻ ô uế lẫn người thuần khiết, kẻ bị thế giới khinh chê lẫn người được thế giới hướng về, Thiên Chúa vẫn hoạt động qua những người đó ngang nhau. Nếu việc nhận ra phần cuối trong phả hệ ở Phúc âm Thánh Mattêô với những người vô danh tiểu tốt chính là một phần lịch sử của Chúa Giêsu Kitô vốn đã khó, thì có lẽ việc nhận ra những nhân vật vô danh ngày nay thật ra là một phần thiết yếu của câu chuyện lại càng khó hơn nữa”.

Kitô giáo không chỉ dành cho người thuần khiết, tài năng, tốt đẹp, khiêm nhượng và lương thiện. Câu chuyện của Chúa Giêsu Kitô cũng được viết nên bởi những người ô uế, tội lỗi, mưu đồ, kiêu ngạo, bất lương và những người chẳng có tài năng gì. Chẳng ai là quá tệ, quá tầm thường, quá bất tài hoặc nằm ngoài đức tin đến nỗi phải nằm ngoài câu chuyện của Chúa Kitô.

J.B. Thái Hòa dịch

Bài đọc thêm: Nhập thể – Thiên Chúa ở cùng chúng ta

Những bức thư từ Kiev: thư thứ 31 của linh mục Đa Minh Jaroslav Krawiec từ trung tâm cuộc chiến

Những bức thư từ Kiev: thư thứ 31 của linh mục Đa Minh Jaroslav Krawiec từ trung tâm cuộc chiến

cath.ch, Jaroslav Krawiec, 2022-12-05

Jaroslav Krawiec linh mục Dòng Đa Minh, người gốc Ba Lan, cha ở tu viện Mẹ Thiên Chúa ở trung tâm Kyiv. Kể từ ngày 26 tháng 2 năm 2022, cha thường xuyên gởi về báo Công giáo Thụy Sĩ các câu chuyện “ghi nhận từ Ukraine.”

Đại sứ Ba Lan tại Ukraine Bartosz Cichocki (trái) tham gia phân phát lương thực cứu trợ cùng các tình nguyện viên của Nhà Thánh Martinô ở Izium | © Jaroslaw Krawiec

Ngày thứ bảy 3 tháng 12, Nga cho biết họ sẽ không chấp nhận mức trần giá dầu của họ. Vì thế Matxcova đang phản ứng lại thỏa thuận đạt được giữa Liên minh Âu châu, các nước G7 và Úc về việc thành lập một cơ chế như vậy để hạn chế các phương tiện tài trợ cho cuộc xâm lược Ukraine của Matxcova. Kiev lo ngại các cuộc tấn công ở quy mô lớn hơn nữa vào cơ sở hạ tầng năng lượng của họ.

Anh chị em thân mến,

Một lần nữa cha Misha, các tình nguyện viên Thánh  Martinô và tôi đến Izium và Balakliya, miền đông đất nước. Lần này ông Bartosz Cichocki, đại sứ Ba Lan tại Ukraine cùng tham gia với chúng tôi. Ông là một trong những nhà ngoại giao đã không rời chức vụ ở Kiev khi bắt đầu chiến tranh. Ông và vợ là bà Monika giúp đỡ rất nhiều trong các hoạt động trợ giúp, kể cả nhà Thánh Martinô của chúng tôi ở Fastiv. Chúng tôi đã đi đường ba ngày.

Khi xuống xe buýt, ông và chúng tôi phân phát viện trợ ngay cho người nghèo. Trẻ em ở ngôi làng nhỏ Kunje, bên ngoài Izium, ngạc nhiên trước những món đồ chơi, băng tay phản quang và ba lô. Người dân ở đây sống rất giản dị nên những món quà đầy màu sắc dành cho trẻ em đã mang niềm vui đến cho họ và phá tan đi sự xám xịt của cuộc sống. Mọi người tụ tập đông ở cửa hàng trung tâm ngôi làng, nơi chúng tôi phân phát viện trợ nhân đạo. Tôi nghĩ cha Krzysztof, bề trên của Korbielów, người mê xe và mô tô nổi tiếng sẽ rất vui khi cha thấy bảo tàng sống của ngành công nghiệp xe ở đây. Nhiều chiếc xe đến nhận giúp đỡ có từ thời… Liên Xô.

Chuyển từ tay này sang tay khác những túi thực phẩm nặng 5 kílô thật mệt mỏi, nhưng thật khó để tìm ra cách tốt hơn để dỡ đồ đạc từ xe xuống. Công việc này mang ý nghĩa sâu xa hơn. Trao từ tay này sang tay khác luôn là cuộc gặp với người khác, những người chúng ta nhận được từ họ và những người chúng ta cho đi. Đó là minh họa đơn giản lời Thánh Phaolô: “Anh em có gì mà anh em không nhận lãnh?” (1Cr 4,7). Trong thông điệp cuối cùng nhân Ngày Người Nghèo, Đức Phanxicô cũng đã khéo léo bày tỏ điều mà nhiều người trong chúng ta đã trải qua từ khi bắt đầu cuộc chiến: “Trước mặt người nghèo, chúng ta không hùng biện. Chúng ta xắn tay áo và làm những gì chúng ta tin, bằng cách tham gia trực tiếp. Không thể ủy thác cho bất kỳ ai”.

Trẻ em đi cùng cha mẹ đến trung tâm phân phát thực phẩm ở Kunje | © Jaroslaw Krawiec

Đó là lý do vì sao khi nghĩ đến các tình nguyện viên và các anh chị em Đa Minh, tôi xác tín sâu xa chúng tôi may mắn khi được sống ở cuối của chuỗi công việc tốt lành. Thật vậy, đằng sau mỗi bao lương thực, thuốc men, quần áo ấm hay máy phát điện đến với người nghèo là công sức, thời gian, tiền bạc và sự tham gia của rất nhiều người thiện tâm. Chúng tôi rất biết ơn về tất cả những điều này! Không có anh chị em, chúng tôi không tồn tại.

Ngôi trường bị người Nga bỏ lại trong đống đổ nát

Trước chiến tranh, Kunje có một khu trường học rộng lớn gồm các trường cấp ba, cấp hai, tiểu học và mẫu giáo. Thật không may, tòa nhà bị Nga ném bom ngay đầu cuộc chiến. Từ đó, cho đến giữa tháng 9, lực lượng chiếm đóng đã dùng nó làm doanh trại. Bây giờ chúng là đống đổ nát. Trẻ em các làng xung quanh không có nơi nào để đến trường.

Cha Misha rất xúc động khi gặp một phụ nữ ở Izium. “Nhiệt độ trong nhà của bà gần như không khi nào lên tới 3 độ. Tôi không muốn nghe bất cứ ai phàn nàn họ lạnh ở Fastiv!”

Trên đường trở về từ oblast Kharkiv (phân chia hành chính của một số quốc gia do sự tan rã của Liên Xô cũ bao gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Ukraine), tôi đến nhà ga để cô Ania xuống, cô thuộc nhóm tổ chức điều phối viện trợ nhân đạo Charytatywni ở Warsaw cho Ukraine. Cô sẽ đi chuyến tàu đêm về Ba Lan. Trên một trong những sân ga mà các phương tiện có thể dùng được, gần ba mươi xe cứu thương đang chờ đoàn tàu di tản để đón những người bị thương. Bây giờ là hình ảnh thường thấy ở ga Kiev. Tôi phải mất một thời gian mới làm quen được với hình ảnh này.

Người lính có một con mèo

Một người lính làm chúng tôi chú ý: anh cao to để râu quai nón, trên tay là chiếc ba lô với con mèo. Anh đi đứng khó khăn và rõ ràng là rất đau. Tôi nói chuyện với anh khi anh đứng trên thang cuốn. Anh trở về từ tiền tuyến, bị thương ở cả hai chân vì bốn mảnh đạn.

Người lính mang theo con mèo anh tìm thấy trong căn hầm ở Spirne, nơi anh ta vừa mới chiến đấu | © Jaroslaw Krawiec

Sau khi chào từ giã cô Ania, tôi nghĩ anh có thể cần tôi giúp. Dù sao thì tôi cũng không thể về nhà. Tôi đi bộ đến trước nhà ga trong hy vọng anh còn ở đó. Còn. Anh tên là Yuriy, anh đang ngồi ở trạm xe buýt. Tôi đề nghị chở anh đi. anh bằng lòng vì anh đã gọi taxi mà không thấy họ trả lời.

Yuriy bằng tuổi tôi. Anh đi xe lửa từ Kramatorsk đến, nơi anh được gởi ra chiến trường. Nhiều năm trước, anh đã làm việc ở Ba Lan và đánh giá Ba Lan rất cao. Anh nói một thứ tiếng Ba Lan kỳ lạ, pha trộn các từ tiếng Nga và tiếng Ukraine. Cấp trên cho anh nghỉ mười ngày. Tôi sợ anh không đủ thì giờ để chữa đôi chân nhưng tôi không nghe anh phàn nàn gì về chuyện này.

“Chết không phải là chuyện khổ nhất”

Tôi hỏi anh đời sống ở đó khó lắm không. Anh nói về sự chiếm đóng của Nga: “Cha biết đó, chết không phải là chuyện khổ nhất – điều kinh khủng là sống trong bấp bênh hoài”. Anh hy vọng và muốn tiếp tục chiến đấu cho một Ukraine tự do. “Cuối cùng thì tôi cũng tắm rửa sạch sẽ, và ngày mai tôi về nhà với vợ và ba con của tôi. Tôi đã không gặp gia đình một năm nay.” Tôi nói với anh, tôi biết ơn anh vô cùng về những gì anh làm cho chúng tôi trên chiến trường.

Trong xe, con mèo của anh thỉnh thoảng kêu meo meo. Tên nó là Mushka, anh cười giải thích giống như kính chiếu hậu của khẩu súng. Anh tìm thấy con mèo trong căn hầm ở Spirne, một ngôi làng nhỏ ở biên giới Luhansk và Donetsk, nơi anh chiến đấu gần đây. Anh nói: “Mushka không muốn theo người khác, nó chỉ đi theo tôi. Tôi không biết tôi đã cứu nó hay nó cứu tôi.” Con gái của anh gởi cho anh chiếc túi đặc biệt để đựng nó nên Mushka đã cùng “vị cứu tinh” của mình đi du lịch sang trọng về nhà mới.

Tôi theo dõi tin tức Kherson và tôi rất lo. Chúng tôi đã ở đó ba tuần trước. Thành phố chìm trong bóng tối thật buồn. Khi chúng tôi rời đi, chúng tôi còn thấy vài đốm ánh sáng rải rác, nhưng vài ngày qua người Nga đã phá hủy lưới điện. Tôi sẽ kể về Kherson trong lá thư tiếp theo.

Mở “các điểm kiên trì”

Chủ nhật tuần trước, sau gần 72 giờ, các láng giềng của chúng tôi ở Kyiv đã có điện trở lại. Cha Petro đã chụp tấm ảnh với lời giải thích: “Bức ảnh vui vẻ!” Việc bắn phá ồ ạt và lặp đi lặp lại các cơ sở hạ tầng chiến lược đã làm cho đời sống ở Ukraine mất ổn định. Nếu họ tiếp tục như vậy, cuộc sống ở thủ đô của Ukraine và nhiều nơi khác sẽ rất khó khăn.

Chính quyền mở những nơi để người dân có thể đến sưởi ấm và sạc điện thoại. Họ gọi chúng là “điểm kiên trì”. Thiếu điện là thiếu liên lạc nghiêm trọng: không ánh sáng, không Internet, điện thoại di động cũng không hoạt động. Vì lý do này, đến được Fastiv là một kỳ công.

Cha Petro gởi “Bức ảnh vui vẻ” của các tòa nhà trong vùng lân cận tu viện Đa Minh ở Kyiv sau 72 giờ không có điện | © Cha Petro

Dù bóng tối bên ngoài bao trùm toàn bộ Ukraine trong những ngày này, nhưng Ukraine vẫn không thiếu ánh sáng. Không thiếu những tia sáng và hy vọng trong những ngày này. Với tôi, một trong số hy vọng này là cuộc gặp của cha Marek, bề trên dòng ba Đa Minh ở Kyiv đã cùng nhóm từ Khmelnytskyi tổ chức, họ muốn là tu sĩ dòng ba của chúng tôi. Tôi hy vọng tình anh em của Kiev sẽ giúp họ thành lập một cộng đồng mới ở đó. Tất nhiên, sẽ cần thời gian và kiên nhẫn, nhưng nhiệt tình và cam kết đã có, tôi đã có thể chứng kiến tận mắt trong chuyến thăm tu viện mới ở Ukraine.

Chiếc thang lên thiên đàng”

“Gởi những người bạn của tôi ở Ukraine”, đó là lời mở đầu thư của cha Alain, phụ tá bề trên Dòng gởi chúng tôi chúa nhật đầu tiên Mùa Vọng. Nhiều anh chị em tu sĩ và giáo dân Đa Minh đã có dịp gặp cha Alain (cha phụ trách vùng Tây Âu và Canada, Ba Lan, Teutonia, Thượng Đức, Áo) tại Ukraine và vẫn còn liên lạc với cha. Trong bức thư ngắn, cha Alain nhắc đến tác phẩm của nghệ sĩ người Áo Billi Thanner. Tác phẩm có tên “Chiếc thang lên thiên đàng” gần đây được thấy ở Vienna.

Một phần của thang nằm bên trong Nhà thờ Thánh Stephen; phần còn lại treo trên tháp phía nam. Cả hai phần của thang đều làm bằng nhôm với ánh đèn neon màu vàng vàng. Cha Alain viết: “Bước đầu tiên nằm trong nhà nguyện, cạnh nơi khách du lịch thường đi qua, mời gọi họ dừng lại, hướng suy nghĩ và ánh mắt của họ về một thực tại khác, bên ngoài những bức tường đá và thạch cao. Với các giáo dân đến cầu nguyện, tác phẩm nghệ thuật này đã hiện thực hóa và thắp sáng con đường cho những lời cầu nguyện của họ vươn lên Thiên Chúa.”

Người dân Kyiv trú ẩn trong tàu điện ngầm trong các cuộc không kích | © Jaroslaw Krawiec

Tôi nhận ra rằng cuộc chiến này đang dạy tôi lắng nghe và quan sát cẩn thận hơn. Đây thường là loại chú ý liên quan đến nguy hiểm. Gần đây, khi tôi đi bộ trên vỉa hè, tôi nghe tiếng nổ tên lửa ở đâu đó. Cùng với những người qua đường khác, tôi dừng lại, nhìn lên bầu trời. Trời yên bình và nhiều mây. Trên những con đường dẫn đến Izium hoặc Kherson, tôi nhìn kỹ hơn xuống phía trước chân mình, biết rằng có thể vẫn còn mìn ở đây.

Chiếc thang lên thiên đàng của Billy Thanner củng cố lời kêu gọi trong Mùa Vọng: nhìn lên với hy vọng và đức tin vào Chúa Kitô, cũng như chăm chú nhìn xuống nhiều hơn với anh chị em đang đau khổ. Thánh Tôma Aquinô đã dạy: “Lòng thương xót sinh ra từ sự thiếu thốn”. Đặc biệt là khi chúng ta bắt đầu xem nỗi khổ của người khác là của chính mình.

Với tấm lòng trân trọng và biết ơn của tôi cho tất cả giúp đỡ và hỗ trợ chúng tôi nhận được, và xin cầu nguyện cho chúng tôi.

Jarosław Krawiec OP,

Kiev, ngày 3 tháng 12, 8 giờ tối

Marta An Nguyễn dịch

Bài đọc thêm: Những bức thư từ Kyiv: thư của linh mục Jaroslav Krawiec, Dòng Đa Minh kể từ trung tâm cuộc chiến

Đức Phanxicô sẽ tiếp bác sĩ Denis Mukwege ngày thứ sáu 9 tháng 12

Đức Phanxicô sẽ tiếp bác sĩ Denis Mukwege ngày thứ sáu 9 tháng 12

Đức Phanxicô và bác sĩ Denis Mukwege trong buổi tiếp kiến chung tại Quảng trường Thánh Phêrô ngày 22 tháng 5-2019

mediacongo.net, 2022-12-05

Thứ sáu 9 tháng 12, Đức Phanxicô sẽ tiếp bác sĩ Denis Mukwege, người được giải Nobel Hòa bình năm 2018. Hai nhân vật sẽ thảo luận cụ thể về sự xâm lược của Rwanda và cuộc khủng hoảng nhân đạo ở miền đông Cộng hòa Dân chủ Congo.

Cuộc gặp diễn ra hơn một tháng trước chuyến đi của Đức Phanxicô đến Kinshasa, thủ đô nước Cộng hòa Dân chủ Congo, đặc biệt trong bối cảnh có hơn 100 người Congo bị  quân đội Rwandan và những kẻ khủng bố M23 tàn sát trên lãnh thổ Rutshuru.

Bác sĩ Mukwege đã yêu cầu các chuyên gia pháp luật-y tế của Liên Hợp Quốc có mặt tại Goma đến thăm các địa điểm xảy ra vụ thảm sát để khai quật những ngôi mộ tập thể và thu thập bằng chứng. Ông viết trên tài khoản Twitter: “Sau vụ thảm sát Kishishe và Bambo, theo yêu cầu điều tra độc lập, chúng tôi kêu gọi nhóm chuyên gia pháp luật-y tế của Liên Hợp Quốc ở Goma đến thăm hiện trường vụ án, khai quật các ngôi mộ tập thể, trả lại sự chôn cất đàng hoàng cho các nạn nhân và thu thập bằng chứng về tội ác.”

Đức Phanxicô sẽ ở Kinshasa từ ngày 31 tháng 1 đến ngày 3 tháng 2 năm 2023. Ngài sẽ gặp các nạn nhân cuộc chiến ở miền Đông, đại diện của một số tổ chức từ thiện, chính quyền Congo, xã hội dân sự và ngoại giao đoàn.

Marta An Nguyễn dịch

Bài đọc thêm: Bài diễn văn nhói lòng của Bác sĩ Denis Mukwege, Giải Nobel hòa bình năm 2018

Bácsĩ Denis Mukwege tặng Giải Nobel Hòa Bình cho “các phụ nữ của tất cả các nước bị tổn thương”

Đức Phanxicô đặt quy chế cho các quỹ liên kết với Tòa Thánh

Đức Phanxicô đặt quy chế cho các quỹ liên kết với Tòa Thánh

cath.ch, I.Media, 2022-12-06

Hệ thống tài chánh của Tòa thánh vẫn đang được tái cấu trúc | © ImageMoney/Flickr/CC BY 2.0)

Ngày thứ ba 6 tháng 2, Văn phòng Báo chí Tòa Thánh thông báo, Đức Phanxicô đã ban hành Tự sắc quy định tất cả các quỹ hoặc các cơ sở của Vatican góp phần trong việc thực hiện các sứ mệnh của Giáo triều Rôma. Biện pháp này diễn ra trong sự liên tục để tái xác định thực tại kinh tế Tòa thánh bằng tông hiến Anh em hãy rao giảng Tin Mừng Praedicate Evangelium có hiệu lực vào tháng 6 vừa qua, đặt di sản của các thực thể này dưới sự kiểm soát và giám sát của Ban Thư ký Kinh tế.

Với tư cách là những pháp nhân “công cụ”, những thực thể này hiện nay “được phân biệt rõ ràng” với một bên là các thực thể công của Vatican và Tòa thánh và một bên là với các tổ chức và hiệp hội tư nhân. Tòa thánh không nói rõ tổ chức nào có liên quan, nhưng một trong những đại diện cho biết, đó là một số cơ sở giáo hoàng như Quỹ Laudato si’ và Quỹ Fratelli tutti, Quỹ Joseph Ratzinger – Bênêđictô XVI hay Quỹ Centesimus Annus Pro Pontefice.

Mặt khác, các quỹ giáo hoàng không có liên kết cấu trúc với các thực thể giáo triều như “Quỹ Giáo hoàng” hoặc Quỹ Giúp đỡ các Giáo hội gặp Khó khăn. Vatican News cũng nêu rõ Tự sắc không nhắm mục tiêu vào các tổ chức tài chính chuyên nghiệp, như Viện Nghiên cứu Công trình Tôn giáo (IOR), ngân hàng tư nhân của Vatican.

Kể từ ngày 8 tháng 12 khi nghị định có hiệu lực, các thực thể này sẽ phải nộp ngân sách và tài khoản của mình cho Ban Thư ký Kinh tế và Văn phòng Tổng Kiểm toán. Luật mới cũng quy định khả năng giải thể của họ trong trường hợp họ đã hoàn thành mục tiêu, nếu họ không còn hiệu lực hoặc nếu họ trở nên trái với luật mới hiện hành.

Bằng các quyền hạn được trao, Ủy ban Giáo hoàng của Quốc gia Thành phố Vatican đã mở rộng việc áp dụng quy định mới này cho toàn bộ lãnh thổ của Quốc gia nhỏ, bằng cách công bố vào cùng ngày một đạo luật sẽ có hiệu lực cùng lúc với Tự sắc. Tất cả các thực thể liên quan đến luật này và Tự sắc sẽ có ba tháng, kể từ ngày 8 tháng 12, để tích hợp các điều khoản mới này.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Vatican kêu gọi gởi quần áo ấm cho Ukraine

Vatican kêu gọi gởi quần áo ấm cho Ukraine

cath.ch, I. Media, 2022-12-05

Người Ukraine, thường xuyên bị thiếu điện và khí đốt, trời lạnh mùa động đang đe dọa họ | © manhhai/Flickr/CC BY 2.0

Trong một thông cáo báo chí đăng ngày 5 tháng 12 năm 2022, Ủy ban Từ thiện Vatican kêu gọi gởi áo ấm cho Ukraine nhân dịp lễ Giáng Sinh sắp đến. Người dân Ukraine là nạn nhân của chiến tranh, họ phải đối diện với tình trạng thiếu điện và khí đốt khi cái lạnh khắc nghiệt của mùa đông sắp đến. Ủy ban Từ thiện Vatican do hồng y Konrad Krajewski đứng đầu đứng ra kêu gọi gởi áo ấm cho mọi người.

Trong vòng một tháng, Ủy ban xin ân nhân mua áo ấm và gởi đến Cộng đoàn Sant’Egidio – 00120 Città del Vaticano để kịp gởi chuyến hàng sớm nhất đến Kyiv.

Từ đầu cuộc chiến, hồng y đã liên tục gởi viện trợ nhân đạo đến Ukraine. Đức Phanxicô đã gởi hồng y Konrad Krajewski đến Ukraine bốn lần. Trong chuyến đi lần cuối tháng 9 vừa qua, ngài đã đến thăm các vùng Odessa, Ytomyr, Kharkiv và các địa phương khác ở miền đông Ukraine. Ngài nói với họ, anh chị em không đơn độc khi đối diện với tình huống chỉ mang đến hủy diệt và chết chóc này.

Giao xe cấp cứu

Hai tuần sau khi bắt đầu cuộc tấn công, từ ngày 7 đến ngày 14 tháng 3 với tư cách là đặc phái viên của giáo hoàng, hồng y đã thăm người tị nạn và chính quyền ở Lviv và Kyiv. Ngày 26 tháng 3, ngài thực hiện chuyến đi thứ hai để đưa xe cứu thương đến Lviv. Và trong Tuần Thánh, ngài có mặt ở đất nước Ukraine, đi thăm các ngôi mộ tập thể ngày Thứ Sáu Tuần Thánh. Dịp này ngài giao thêm một chiếc xe cứu thương khác của giáo hoàng.

Ngoài hồng y Krajewski, Đức Phanxicô cũng phái tổng giám mục Paul Richard Gallagher, ‘bộ trưởng bộ Ngoại giao’ và hồng y Czerny, bộ trưởng bộ Phát triển Nhân bản Toàn diện đã qua biên giới giữa Hungary và Ukraine để thăm người tị nạn trên đất Magyar.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Máng cỏ và cây thông Noel sáng rực ở Quảng trường Thánh Phêrô

Máng cỏ và cây thông Noel sáng rực ở Quảng trường Thánh Phêrô

fr.aleteia.org, Anna Kurian, 2022-12-03

Trong một buổi lễ long trọng, cây thông nổi tiếng vùng Abruzzes và máng cỏ được khánh thánh tại Quảng trường Thánh Phêrô tối thứ bảy 3 tháng 12. Hàng năm cảnh Giáng Sinh tại đây đã thu hút hàng trăm ngàn du khách trên thế giới về mừng lễ Giáng Sinh. Các phái đoàn Ý và Guatemala đã đến Vatican đông đủ để dự lễ khánh thành này.

Hàng ngàn người chen chúc ở Hội trường Phaolô VI ấm áp hay trong giá lạnh của Quảng trường Thánh Phêrô để dự lễ khánh thành. Hồng y Fernando Vérgez Alzaga, chủ tịch Chính quyền thành phố Vatican khai mạc buổi lễ trong tiếng hát thánh ca truyền thống của vùng núi Alpes của ban nhạc Hiến binh Vatican.

Máng cỏ là tác phẩm thủ công tiêu biểu của Sutrio, một thị trấn ở Carnia cách biên giới Áo vài cây số được 11 nghệ nhân từ khắp nơi trong vùng làm bằng gỗ, từ những cây thông bị bứng gốc trong cơn bão năm 2018. Hồng y Alzaga cho biết, đó là sự đau khổ của người dân, những cây thông bị bật gốc đã thành cái nôi của Chúa giáng sinh.

Hình – Antoine Mekary | ALETEIA

Ông Andrea Faccin, thị trưởng Arta terme đi cùng vợ, con trai nhỏ và cháu gái nhỏ, ông nói: “Đây là giây phút mừng Giáng sinh cùng với gia đình đã giúp chúng tôi có dịp nói lên minh triết của truyền thống chúng tôi.”

Bắt đầu lễ, một em bé bật công tắc, mọi ánh mắt kinh ngạc của du khách đổ dồn về máng cỏ trên nền nửa hình cầu tượng trưng cho hang đá Bêlem, chung quanh Hài nhi bọc trong máng cỏ, Mẹ Maria quỳ gối và Thánh Giuse cầm gậy và đèn lồng cùng nhiều nhân vật khác nhau mang biểu tượng của vùng như người thợ mộc ngồi trên bàn làm việc, người thợ dệt đằng sau tấm bạt hay thương nhân “Cramar” đi từ làng này sang làng khác với chiếc rương gỗ. Cây thông Rosello vùng Abruzzo được thắp sáng. Trong bài diễn văn, hồng y Alzaga cho biết, không có cây nào trong khu bảo tồn giữa Abruzzo và Molise bị chặt. Và cây thông được chọn ở vườn ươm Palerna, được các bạn trẻ trong nhà tâm thần và các người lớn tuổi ở nhà hưu dưỡng trang hoàng.

Khoảng 600 người từ vùng Abruzzo về Rôma trong dịp này. Cô Gabriella xúc động và tự hào về sự đóng góp của vùng. Bên ngoài, dưới gốc cây, vợ chồng Gerardo và Sabina người Rôma len qua đám đông để nhìn rõ máng cỏ, với họ, đây là khoảnh khắc tuyệt vời, họ về đây hàng năm để mừng lễ Giáng Sinh.

Hình – Antoine Mekary | ALETEIA

Khi tiếp các phái đoàn sáng thứ bảy 3 tháng 12, Đức Phanxicô đã xin giáo dân “hãy trở nên nhỏ bé, bỏ lại sau lưng mọi hư danh để đến nơi Chúa Giêsu đang ở”. Ngài khuyến khích chúng ta tìm kiếm sự phong phú thực sự của Giáng sinh, không đi tìm một Giáng sinh tiêu dùng và thương mại, thanh lọc lại các khía cạnh đã làm xấu đi hình ảnh Giáng sinh, luôn giữ khoảnh khắc thinh lặng và cầu nguyện trong thời đại của những lôi cuốn điên cuồng đủ mọi hướng.

Máng cỏ Guatemala ở Hội trường Phaolô VI

Năm nay máng cỏ ở Hội trường Phaolô VI do chính phủ Guatemala tặng. Tác phẩm Thánh gia và ba thiên thần được làm theo truyền thống Guatemala, với vải màu sắc rực rỡ và tượng gỗ. Một phái đoàn từ Guatemala cũng có mặt tại buổi lễ, họ tự hào giương cao lá cờ đất nước, nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt. Ông Mario Adolfo Búcaro Flores, bộ trưởng Ngoại giao cho biết, đây là lần đầu tiên Guatemala giới thiệu máng cỏ đất nước mình tại Vatican.  Máng cỏ được trưng cho đến ngày 8 tháng 1 năm 2023, ngày cử hành lễ Chúa Kitô chịu phép rửa.

Đức Phanxicô khuyên, nếu chúng ta thực sự mừng một lễ Giáng Sinh có ý nghĩa, chúng ta phải kinh ngạc trước sự nhỏ bé của Ngài.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Khánh thành máng cỏ Giáng Sinh và cây thông Noel ở Quảng trường Thánh Phêrô

Hình ảnh cây thông và máng cỏ ở Quảng trường Thánh Phêrô.

Các giám mục Pháp thành lập tòa án hình sự quốc gia của mình

Các giám mục Pháp thành lập tòa án hình sự quốc gia của mình

la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2022-12-05

Ngày thứ hai 5 tháng 12, Hội đồng Giám mục Pháp (CEF) mở tòa án hình sự giáo luật quốc gia. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Giáo hội Pháp và được Rôma quan sát chặt chẽ.

Dự án đã được lên chương trình từ nhiều tháng nhưng bị hoãn lại nhiều lần. Tòa án hình sự theo giáo luật quốc gia do Giáo hội thành lập ở Pháp sẽ ra mắt ngày thứ hai 5 tháng 12. Nếu các vụ đầu tiên không được xử trước vài tuần, thì lễ ra mắt này mang giá trị biểu tượng với các giám mục Pháp. Trong lễ ra mắt này các thẩm phán sẽ tuyên thệ. Trên thực tế, bây giờ họ có một nơi duy nhất để phán xét, những hành vi phạm tội trong thể chế theo luật nội bộ của Giáo hội.

Chính xác tòa án gồm chín thẩm phán này sẽ làm công việc gì? Giám mục Joseph de Metz-Noblat giáo phận Langres và là chủ tịch Hội đồng các vấn đề giáo luật của Hội đồng Giám mục Pháp trả lời: “Có ba loại nguyên nhân chính: tội phạm tài chính, lạm dụng quyền lực và tấn công tình dục trên người lớn.” Từ nay tất cả các vụ sẽ do tòa án quốc gia này xét xử, nghiêm trọng hơn các “vụ vô hiệu hóa hôn nhân”, vốn chiếm phần lớn các vụ do các tòa án Giáo hội thụ lý ở Pháp, các vụ này sẽ tiếp tục được xem xét tại địa phương, trong mỗi giáo phận.

Rôma kiểm soát

Tuy nhiên, trên giấy tờ, những trường hợp nặng sẽ vẫn thuộc về Rôma. Đây là trường hợp các vụ lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên hoặc trên người lớn được bảo vệ, mà Bộ Tín Lý giữ quyền kiểm soát, cũng như các hồ sơ liên quan trực tiếp đến chính các giám mục. Theo báo La Croix tham khảo, các quy chế của tòa án nêu rõ ở điều 3: “Tòa án được thành lập cho tất cả các vụ án hình sự, không ảnh hưởng đến thẩm quyền liên hệ của Bộ Tín Lý với các vụ tội phạm và của Bộ Giáo sĩ.”

Phần dành riêng này là một trong những điểm bị những người không đồng ý chỉ trích. Chính xác, đó là một trong những mục tiêu của tòa, xét xử các giáo sĩ bị buộc tội ấu dâm ở Pháp. Giám mục De Metz-Noblat cho biết hàng năm có hàng chục trường hợp người Pháp thuộc loại này đến Rôma, giám mục có mặt tại Rôma ngày 1 tháng 12 để giải thích rõ hơn về vai trò của tòa án mới này.

Ngài nói tiếp: “Không phải là Rôma không thể chuyển trường hợp này, trường hợp kia cho chúng tôi, và đề xuất cách để xử theo tòa án giáo luật quốc gia, nhưng hiện tại, các trường hợp này đều là trường hợp ngoại lệ”. Vì thế Vatican giữ quyền kiểm soát những gì trong giáo luật cho là delicta graviora, những tội nghiêm trọng nhất, mà Giáo triều tiến hành 90% theo thủ tục hành chính.

Sở dĩ Rôma theo dõi sát sao việc thành lập này, vì đây là lần đầu tiên các giám mục quyết định thành lập một tòa án hình sự giáo luật trên quy mô của một quốc gia. Các quy chế của tòa án mới cũng đã được sửa đổi theo yêu cầu của “tòa án tối cao” Apostolic Signatura của Giáo hội công giáo – trước khi được phê chuẩn dứt khoát vào tháng 11. Chắc chắn, đã có một tiền lệ ở Hà Lan được đưa ra năm 2011. Nhưng Giáo hội Hà Lan chỉ có bảy giáo phận, tòa án giống như tòa án liên giáo phận có ở mọi nơi trên thế giới. Lần này, vấn đề hoàn toàn khác, vì đây là một tòa án các vụ kiện của gần một trăm giáo phận.

Có bao nhiêu trường hợp?

Trụ sở tòa án ở trong khuôn viên của Hội đồng Giám mục Pháp ở Paris. Một địa điểm “tạm thời” trong thời gian đi tìm cơ sở ở nơi khác. Trong giai đoạn này, việc đi tìm cơ sở đã không thành công vì thiếu kinh phí. Một số lựa chọn đã được nghiên cứu – trong đó có việc chọn trụ sở của Secours Catholique, nơi các nhà trách nhiệm cũng đã nghiên cứu vào mùa thu này, nhưng lựa chọn này đã bị từ chối.

Bây giờ phải xem khi nào thì các vụ đầu tiên sẽ được xét xử. Dù tòa giám mục muốn xử các vụ đầu tiên sớm nhất vào tháng 1, nhưng họ chưa đưa ra bất kỳ đánh giá nào về số lượng các vụ tòa án mới sẽ có thể phải xét xử.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Những vụ tai tiếng mới sẽ tàn phá Giáo hội Pháp đến mức như thế nào?

Tòa đại sứ Nga chặn một đoạn đường dẫn đến Vatican

Tòa đại sứ Nga chặn một đoạn đường dẫn đến Vatican

cath.ch, Raphael Zbinde, 2022-12-05

Một đoạn đường Via delle Fornaci gần Vatican bị chặn (ảnh từ màn hình)

Việc tòa đại sứ Nga tại Ý từ chối sửa một bức tường nhìn ra con đường gần Vatican đang làm gián đoạn giao thông trong khu vực. Một số người xem đây là biện pháp “trả đũa” của Matxcova trước tình trạng được xem là “chống Nga” của Tòa thánh.

Chỉ cách Quảng trường Thánh Phêrô một đoạn ngắn, Via delle Fornaci là con đường huyết mạch lớn của Rôma từ Vatican đến đồi Gianicolo. Phần lớn giao thông ra vào khu vực đều dùng con đường này. Vì thế việc đóng cửa một đoạn con đường này từ cuối tháng 10 năm 2022 là vấn đề nhức đầu của chính quyền địa phương. Ngày chúa nhật 4 tháng 12, trang tin công giáo Crux đăng tin trên.

Đoạn đường này nổi bật với Villa Abamelek, tư dinh của các đại sứ Nga tại Ý và của giáo hội chính thống giáo Sainte-Catherine Alexandria. Nhà cầm quyền Rôma đóng con đường này vì sợ bức tường đá khổng lồ, đổ nát bao quanh khu nhà của Nga có thể sụp đổ. Vấn đề là tòa đại sứ  dường như không vội để sửa chữa.

Việc chặn đường ảnh hưởng nghiêm trọng đến vấn đề lưu thông trong khu vực và hoạt động buôn bán ở ngoại ô Vatican. Một quán bar địa phương đã đóng cửa vì vắng khách, một số nhà hàng khác có thể cùng chung số phận.

Lời lẽ cứng rắn

Các lời lẽ cứng rắn của Tòa Thánh đã không làm Nga vui lòng. Đức Phanxicô lên án chiến tranh, dù mới đầu ngài thận trọng, tránh nhắc đến tên của Vladimir Putin. Nhưng xung đột càng gay gắt, ngài đã có thái độ dứt khoát. Trong một phỏng vấn với tạp chí America của Dòng Tên Mỹ, ngài đã làm cho Nga tức giận: “Tôi có rất nhiều thông tin về sự tàn ác của quân đội Nga ở Ukraine. Nói chung, những người lính tàn ác nhất có lẽ là những người đến từ Nga nhưng không thuộc truyền thống Nga, người Chechnya, người Buryats và những người khác”, ngài muốn nói đến hai dân tộc thiểu số ở Liên bang Nga.

Cơn thịnh nộ của điện Kremlin

Phát ngôn viên Điện Kremlin đã chỉ trích dữ dội những lời lẽ này. Ông Sergey Lavrov, ngoại trưởng Nga chỉ trích Đức Phanxicô đã có lời nói “phi kitô giáo”. Bà Maria Zakharova, phát ngôn viên của bộ nói: “Đây không còn là chứng sợ Nga nữa, đây là bóp méo sự thật ở mức độ mà tôi không thể gọi tên được nữa.”

Ông Ramzan Kadyrov, chỉ huy quân Chechnya cũng cùng ý kiến. Ông nói: “Giáo hoàng, với tư cách là người hướng dẫn tinh thần cho hàng triệu người công giáo, lẽ ra nên dùng lời lẽ ôn hòa hơn thay vì gieo rắc hận thù và bất hòa giữa các dân tộc. Trước khi NATO can thiệp vào nội bộ của Ukraine, chúng tôi không có vấn đề gì với người dân Ukraine (…) Cũng không thể nói gì hơn, các hành động mục vụ của giáo hoàng và những người hướng dẫn NATO, họ đang cố gắng biến các binh sĩ Ukraine thành bia đỡ đạn nhiều chừng nào tốt chừng đó.”

Bôi phân tại tư gia đại sứ Ukraine tại Vatican

Lời đả kích đi kèm với các hành động thù địch. Đầu tháng 12, người ta thấy bóng dáng của Điện Kremlin đằng sau hàng loạt tấn công mạng vào các trang web của Vatican. Có những người đã đột nhập vào tư gia đại sứ Ukraine tại Tòa thánh để bôi phân.

Tất cả các dấu hiệu cho thấy mối quan hệ giữa quốc gia nhỏ nhất và lớn nhất trên thế giới đang ở mức thấp nhất. Không ai mong chờ trong tương lai gần sẽ tái mở các kênh ngoại giao hoặc con đường Via delle Fornaci.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Tư dinh của đại sứ Ukraine ở Tòa thánh bị phá hoại

Tòa nhà ở London: “Hàng triệu âu kim bay nhẹ như lá mùa thu”

Tòa nhà ở London: “Hàng triệu âu kim bay nhẹ như lá mùa thu”

cath.ch, I. media, 2022-12-02

Công lý Vatican cố xác định các trách nhiệm trong vụ ‘tòa nhà London’ | © Truyền thông Vatican

Trong phiên điều trần thứ 41 về cái gọi là phiên tòa xét xử ‘tòa nhà ở London’ ngày 2 tháng 12 năm 2022, ông Luca Dal Fabbro, người quản lý người Ý đã kể lại, từ cuối năm 2018, ông đã giúp Phủ Quốc vụ khanh đối mặt với nhà môi giới Molisan Gianluigi Torzi như thế nào. Ông mô tả một thương thuyết lờ mờ để Tòa thánh giành lại quyền kiểm soát tòa nhà và tuyên bố ông Torzi đã đòi một “số tiền khổng lồ”. Hãng tin I.Media ghi lại những yếu tố quan trọng nhất.

Khám phá vấn đề “1.000 cổ phiếu có quyền biểu quyết”

Tháng 12 năm 2018, ông Luca Dal Fabbro, kỹ sư và là người điều hành trong lĩnh vực năng lượng, đã tham dự vào việc kinh doanh ‘tòa nhà London’, ngay sau khi ký kết, vào cuối tháng 11, các hợp đồng chuyển giao quyền quản lý tòa nhà từ Raffaele Mincione qua nhà môi giới Gianluigi Torzi.

Nhà kế toán Fabrizio Tirabassi, theo lệnh của Đức ông Alberto Perlasca, cấp trên của ông, đứng đầu bộ phận tài chính của Phủ Quốc vụ khanh, đã gởi cho ông những hợp đồng này để nghiên cứu. Sau vài ngày, ông nhận ra Gianluigi Torzi đã thu hồi 1.000 cổ phiếu có quyền biểu quyết và do đó kiểm soát tòa nhà. Sau đó, ông Fabbro đã đến Vatican và tiết lộ vấn đề với Đức ông Perlasca và ông Fabrizio Tirabassi.

Ông Fabbro cho biết ông “bị tác động về mặt nhân bản” bởi phản ứng của Đức ông Perlasca: ông thấy Đức ông bị “suy sụp, rất đau khổ và ngạc nhiên” trước thông báo. Tuy nhiên, ông không nhớ phản ứng của ông Fabrizio Tirabassi, người mà ông cho biết ông đã biết từ lâu. Lời khai của ông Fabbro phù hợp với lời khai của Đức ông Perlasca. Trong phiên điều trần ngày 24 tháng 11, Đức ông Perlasca cho biết chính ông Fabbro quản lý người Ý đã tiết lộ với ông Tòa thánh đã mất quyền kiểm soát tòa nhà.

Các cuộc thương thuyết lờ mờ với nhà môi giới Gianluigi Torzi

Ông Luca Dal Fabbro giải thích, sau đó ông đã cố gắng giúp Phủ Quốc vụ khanh thương thuyết với ông Gianluigi Torzi. Ông này đòi 30 triệu âu kim – cuối cùng ông nhận 15 triệu âu kim – để trả lại quyền kiểm soát bất động sản cho Tòa thánh, điều mà ông Fabbro cho là không chính đáng. Tuy nhiên, sau khi gặp hai lần với Đức ông dưới quyền Edgar Peđa Parra, ông Fabbro xác nhận, theo ông, tình trạng các cuộc thương thuyết vẫn chưa rõ ràng, và số tiền được đưa ra thay đổi nhanh chóng; “5, 10, 15, 30, 300…”. Ông nói: “Hàng triệu âu kim bay khắp nơi như lá mùa thu.”

Không hiểu vì sao Quốc vụ khanh lại phải thương thuyết với người môi giới Gianluigi Torzi, ông cũng gởi tin nhắn cho Đức ông Mauro Carlino, tổng thư ký dưới quyền – bây giờ cũng đang bị đặt vấn đề trong vụ kiện – theo ông, các cuộc thương thuyết diễn ra trong “những điều kiện không thể chấp nhận được” và liên quan đến những con số “khủng khiếp”.

Ông Fabbro giải thích, ông cũng đã khuyến nghị Phủ Quốc vụ khanh tìm giải pháp cho vấn đề của họ, như kêu gọi đấu thầu quản lý tòa nhà hoặc liên hệ với chính quyền Anh – Cơ quan Tội phạm Quốc gia. Ông cũng đề nghị với Đức ông Peđa Parra và Mauro Carlino xem xét một phản ứng pháp lý, nhưng không nhận được phản hồi. Ông Fabbro cũng xác nhận ông đã gặp giám đốc Ngân hàng Vatican IOR Gian Franco Mammì, theo yêu cầu của Đức ông Edgar Peđa Parra, người đã xin Ngân hàng cho vay tiền. Nhưng ông giải thích sau đó ông quyết định bỏ cuộc và không theo dõi vụ án này nữa.

Các phiên điều trần sắp tới

Phiên điều trần cuối cùng của năm 2022 được lên kế hoạch vào ngày 16 tháng 12. Renato Giovannini và Manuele Intendente, thân cận với nhà môi giới Gianluigi Torzi sẽ ra tòa khai, nhưng văn phòng công tố cho biết họ vẫn chưa xác nhận được sự hiện diện của hai người này.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài mới nhất