Gặp hồng y Jean-Marc Aveline, người đưa Đức Phanxicô đến Marseille
Bảy mươi giám mục từ khắp Địa Trung Hải sẽ gặp nhau tại Marseille từ ngày 17 đến ngày 24 tháng 9 để tham dự Hội nghị Địa Trung Hải năm 2023. Làm việc dựa trên những thách thức và nguồn lực khu vực, họ sẽ chào đón Đức Phanxicô để kết thúc công việc của mình.
la-croix.com, Christophe Henning, 2023-09-10
Hồng y Jean-Marc Aveline trong vườn của tư dinh giám mục ở Marseille, vào tháng 8 năm 2022. NICOLAS TUCAT/AFP
Thành phố Marseille đang chuẩn bị tổ chức cuộc họp lần thứ ba của các giám mục Địa Trung Hải. Xin cha cho biết những thách thức của cuộc họp này?
Hồng y Jean-Marc Aveline. Có rất nhiều thách thức, nhưng chúng ta có thể tóm trong một từ: hiệp thông. Trong hai cuộc họp đầu tiên của các giám mục khắp Địa Trung Hải tại Bari vào tháng 2 năm 2020, sau đó ở Florence tháng 2 năm 2022, tôi đã có thể đánh giá được tầm quan trọng của việc có thể thảo luận giữa chúng tôi về những gì đánh dấu sứ mệnh của Giáo hội trên mỗi bờ biển Địa Trung Hải.
Chúng tôi đã có thể thảo luận về những thách thức chung của chúng tôi, dù chúng tôi có những thực tế khác nhau, nhưng cũng để nhận thức được các nguồn tài nguyên, các thách thức chung của chúng tôi, trong không gian địa lý rất cụ thể này. Bằng cách hiểu nhau hơn, chúng tôi có thể tạo những mối liên kết để phát triển. Cuộc gặp ở Marseille sẽ giúp củng cố và mở rộng hiệp thông để phục vụ sứ mạng ở Địa Trung Hải vì chúng tôi có gần 70 giám mục.
Sự lựa chọn Marseille được thực hiện như thế nào?
Marseille là một thành phố cảng điển hình ở Địa Trung Hải. Trong một thời gian dài, thành phố đã học cách đón tất cả các nền văn hóa và tôn giáo có thể tồn tại ở Địa Trung Hải và ngay cả xa hơn nữa. Trong những lần nói chuyện với Đức Phanxicô, tôi đã có thể giải thích cho ngài về sự độc đáo, sự giàu có và nghèo khổ của thành phố này, và cũng thảo luận với ngài về các vấn đề mục vụ mà chúng tôi phải đối diện và cách chúng tôi tiến về phía trước trong khiêm tốn. Ngài hiểu Marseille nằm ở một trong những vùng ngoại vi mà ngài quan tâm, giữa châu Âu và Địa Trung Hải, cửa ngõ phía Đông và cửa ngõ phía Tây, mang dấu ấn của nghèo khổ nhưng cũng có rất nhiều hy vọng.
Đức Phanxicô tại Marseille: vì sao không phải là chuyến đi thăm “nước Pháp”?
Về phần hồng y Bassetti, cựu chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý, người khởi xướng các cuộc họp ở Bari và Florence, ngài nói với tôi về mong muốn của ngài là tiến trình này có thể tiếp tục bên ngoài nước Ý. Đây là lý do vì sao cùng với hồng y Zuppi kế nhiệm ngài, chúng tôi có ý tưởng tổ chức những cuộc gặp này ở Marseille và Đức Phanxicô bảo đảm với tôi, ngài sẵn sàng cho cuộc gặp này và hỗ trợ tôi.
Vấn đề người di cư có phải là trọng tâm các cuộc thảo luận của cha không?
Tình trạng của người di cư chắc chắn là điểm chúng tôi quan tâm trong suốt tuần thảo luận này. Sứ điệp của Đức Phanxicô Ngày Di dân và Tị nạn Thế giới lần thứ 109, mà chúng tôi sẽ cử hành vào cuối tuần, chúa nhật 24 tháng 9, sẽ hướng dẫn công việc chúng tôi. Nó nhấn mạnh tầm quan trọng không chỉ của quyền tự do di cư mà còn với quyền tự do ở lại đất nước của mình. Và giáo hoàng giải thích những hoán cải cần thiết để cả hai tự do này thực sự có hiệu quả. Chúng tôi sẽ suy nghĩ về vấn đề này, và chúng tôi mời một số giám mục châu Phi cận Sahara đến, như thế sẽ rất tốt cho chúng tôi.
Nhưng chúng tôi không muốn tách biệt vấn đề người di cư khỏi những thách thức khác đặc trưng của khu vực Địa Trung Hải: sự chênh lệch kinh tế và nghèo khó, các vấn đề môi trường và khí hậu, căng thẳng địa chính trị-tôn giáo và đối thoại liên tôn. Trong suốt tuần, chúng tôi sẽ có nhiều dịp để giải quyết những thách thức này và cũng để cùng nhau tìm kiếm các nguồn lực có thể giúp chúng tôi đối diện với chúng. Với tất cả những vấn đề này, thành phố Marseille là một loại phòng thí nghiệm, một mô hình thu nhỏ mang tính quốc tế, nơi tất cả những thách thức mà tôi vừa đề cập đều có. Giống như Đức Gioan Phaolô II đã nói về Lebanon, tôi thường nghĩ Marseille không chỉ là một thành phố: nó là một thông điệp mang theo cả đau khổ và hy vọng.
Và cũng là một thách thức liên tôn mà cha đã trải qua ở Marseille?
Đúng, tất nhiên. Nhưng nó không chỉ là một thách thức, mà còn là một nguồn lực to lớn, vì khi phải đối diện với cùng những vấn đề về sự sống, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến việc làm, thất nghiệp, cuộc sống gia đình hoặc giáo dục trẻ em, nam nữ giáo dân của các tôn giáo khác nhau chia sẻ mối quan tâm và hy vọng của họ, học hỏi đối thoại, xây dựng mối dây tin cậy, tình bạn và phát huy tình huynh đệ.
Chương trình chuyến đi Marseille của Đức Phanxicô
Con đường này không hề dễ dàng, nhưng tôi có thể chứng minh, nó tồn tại và mang lại nhiều hoa trái, dù rất khiêm tốn và mong manh. Như cố hồng y Tauran thường nói, các tôn giáo là một phần của giải pháp hơn là vấn đề, miễn là chúng ta không để mình bị cuốn theo những hệ tư tưởng công cụ hóa chúng.
Cha mong chờ gì ở giáo hoàng?
Là tổng giám mục giáo phận Marseille, tôi nhận thấy, thông báo có sự hiện diện của ngài đã tạo một nhiệt tình vô cùng lớn trong giáo dân và tôi rất vui mừng về điều này. Và vì trong chuyến tông du này, ngài đã chọn chỉ đến Marseille, nên chính nước Pháp sẽ đến đây để cầu nguyện với ngài trong thánh lễ tại sân vận động Orange Vélodrome. Và khi làm như vậy, nó sẽ thu hút sự chú ý của cả nước về những thách thức của bờ biển Địa Trung Hải.
Nhiều thành viên hiệp hội, chính trị, văn hóa, giáo dục xã hội, làm việc ở Địa Trung Hải, sẽ có mặt trong tuần, đặc biệt nhờ có một lễ hội hoành tráng dành cho tất cả mọi người, và điều rất quan trọng là Giáo hội đóng góp vào công việc to lớn này. Ngoài ra, các giám mục Pháp sẽ có thể xây mối liên kết với các giám mục anh em từ tất cả các giáo phận ở Địa Trung Hải, chia sẻ niềm vui và nỗi buồn của họ, cùng nhau lắng nghe tiếng gọi của Chúa Thánh Thần, hiệp thông trong sứ mệnh và hy vọng. Theo tôi, đây là những vấn đề chính về sự hiện diện của Đức Phanxicô trong các Cuộc họp Địa Trung Hải ở Marseille!
Bảy mươi giám mục tranh luận trong vài ngày: các ngài có biết nhau đủ rõ để hướng dẫn các cuộc tranh luận này không?
Một số người biết nhau, nhưng không phải tất cả. Đó là lý do vì sao chúng tôi sẽ dựa vào phương pháp đồng nghị, để cùng nhau tiến bước, qua suy niệm Lời Chúa, qua lắng nghe nhau về tình trạng của mỗi bờ biển chúng ta, qua cố gắng phân biệt những gì Chúa Thánh Thần mời gọi chúng tôi, đặc biệt thu thập các suy nghĩ của sinh viên và các chuyên gia trẻ từ khắp Địa Trung Hải, thuộc mọi quốc tịch và mọi tôn giáo, những người cũng sẽ có mặt trong suốt tuần này.
Chúng tôi quyết tâm đưa những đề xuất cụ thể, trao đổi những thực tế tốt đẹp của chúng tôi, cố gắng cung cấp các phương tiện cho một quá trình suy tư và hành động trong những năm tới, nhằm phục vụ dân Chúa được giao phó cho chúng tôi. Địa Trung Hải, “bức khảm trong đó mỗi phần đều cần thiết cho sự độc đáo và vẻ đẹp của bức tranh tổng thể” (Đức Phanxicô trong Bài phát biểu Skopje, ngày 7 tháng 5 năm 2019), một không gian giàu có về nhiều tài nguyên nhưng bị suy yếu với nhiều đe dọa, được mời gọi thực hiện một thông điệp hy vọng cho Giáo hội và cho thế giới. Bằng cách tập hợp tất cả thiện chí, thành phố Marseille của Cuộc gặp Địa Trung Hải sẽ cố gắng tạo ra một bức tranh hy vọng mới!
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch