Vì sao Đức Lêô XIV sẽ là Giáo hoàng Dòng Âugustinô cao cả và tốt lành
Thánh Augustinô và Đức Lêô XIV cùng đặt những câu hỏi giống nhau về hòa bình, về đức khiêm nhường, sự hiệp nhất và nghèo khó về mặt tinh thần. Bà Juliette de Dieuleveult, thần học gia, giáo sư thần học tại Học viện Kinh sĩ Bernardins, tác giả quyển sách Thánh Augustinô một cách khác (Saint Augustin autrement, nxb. Parole et Silence, 2024) cho thấy Đức Lêô đã rút ra câu trả lời của ngài từ Thánh Augustinô.
Ngày thứ hai 12 tháng 5, Đức Lêô XIV ban phép lành cho các nhà báo tại Hội trường Phaolô VI, Vatican. Vatican Media
famillechretienne.fr, Olivia de Fournas, 2025-05-15
Một Giáo hoàng Dòng Thánh Âugustinô sẽ mang ý nghĩa như thế nào?
Thần học gia Juliette de Dieuleveult: Năm 397 là năm Thánh Augustinô viết quyển Tự thú, ngài cũng bắt đầu viết luật tu viện dựa trên ba từ ngữ chính: hiệp nhất, bác ái và khó nghèo. Đó là nơi khởi nguồn cho việc thành lập Dòng Thánh Augustinô vào thế kỷ 13 và đã vượt qua được thử thách của thời gian. Đức Robert Francis Prevost là tu sĩ Dòng Thánh Augustinô trước khi là Giáo hoàng Lêô XIV, ngài thừa kế các khía cạnh tích cực của Thánh Augustinô. Theo ngài, ân sủng là ơn biến đổi con người một lần và mãi mãi, dù con người phải luôn tiếp tục hoán cải. Tôi nghĩ ngài sẽ là Giáo hoàng cao cả và tốt lành của Dòng Augustinô.
Ngài có phải là Giáo hoàng đầu tiên của Dòng Âugustinô không?
Đức Bênêđíctô XVI là Giáo hoàng đầu tiên của Dòng Thánh Augustinô. Thông điệp đầu tiên của ngài, Thiên Chúa là Tình yêu năm 2005 đưa ra những suy tư triết học và thần học uyên bác về các chiều kích khác nhau của tình yêu. Theo ngài, Thánh Augustinô là bậc thầy, là người bạn quý. Hai mươi năm sau khi được bầu, Đức Lêô XIV đã nêu bật một khía cạnh khác của Tinh thần Thánh Augustinô Aurelius Augustinus: “Tôi là người con của Thánh Augustinô”, ngài nói trong lần đầu xuất hiện ở ban-công Đền thờ Thánh Phêrô. Ngay lập tức, ngài nhận Thánh Augustinô là người cha đã giúp ngài trưởng thành. Người kế vị cuối cùng của Thánh Phêrô thể hiện khía cạnh nhân văn và tự tin, và cùng đồng hành với Thánh Augustinô. Vị trí của người con tinh thần phù hợp với khuôn mặt tươi cười của ngài trên ban-công: dịu dàng, khiêm nhường, đó cũng là những đặc điểm của Thánh Augustinô.
Những dấu hiệu hữu hình nào ngay từ đầu cho thấy Đức Lêô XIV mang ảnh hưởng của Thánh Augustinô?
Có một số yếu tố làm tôi nghĩ triều của ngài sẽ mang dấu ấn tinh thần Thánh Augustinô, trước hết bắt đầu bằng phương châm ngài chọn In illo uno unum (Trong Một, chúng ta nên Một). Ngài mong con người được hợp nhất thành một ngôi vị trong Thiên Chúa, là Một trong ba ngôi vị, nhấn mạnh sự hiệp nhất của con người, để đáp lại sự hiệp nhất của Thiên Chúa. Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng này như Thánh Augustinô đã đi tìm điều này suốt cuộc đời của ngài, ngài đã đấu tranh chống lại những chia rẽ nội bộ, đặc biệt là chia rẽ của bè phái Pelagius gây ra (thuyết lạc giáo Pêlagiô không cần ơn Chúa).
Cha nghĩ gì về lời đầu tiên của ngài “Bình an của Chúa ở với anh chị em”?
Từ ban-công Đền thờ Thánh Phêrô, Đức Phanxicô xin giáo dân cầu nguyện cho ngài. Câu đầu tiên của Đức Lêô là “Bình an của Chúa ở cùng anh chị em”. Câu này không phải là một câu bình thường vì chúng ta biết Thánh Augustinô là người yêu chuộng hòa bình trong thời buổi khó khăn. Ngài đã chứng kiến thảm họa kinh hoàng khi Rôma sụp đổ. Trong quyển sách chính trị vĩ đại của ngài Thành phố của Chúa, The City of God: hòa bình ở mọi khía cạnh xã hội là nỗi ưu tư của ngài. Một hòa bình bắt đầu trong gia đình, ra thành phố và đến đỉnh cao là hòa bình trên thiên đàng. Tôi nghe lời đầu tiên của ngài không phải là lời trang trọng “Pax vobiscum, Bình an của Chúa ở cùng anh chị em” được các giám mục đọc khi cử hành thánh lễ, nhưng như một cách để ngài thực hiện chức năng và sứ mệnh hòa bình của ngài từ bên trong Giáo hội. Trong cuộc gặp với các nhà báo ngày 12 tháng 5, ngài nhấn mạnh: “Hòa bình bắt đầu từ mỗi người: trong cách chúng ta nhìn nhận, lắng nghe và nói về người khác.”
Với tư cách là người kế vị Thánh Phêrô, ngài có xem thẩm quyền Giáo hội giống như Thánh Augustinô đã xem không?
Đức Lêô cho thấy ngài từ bỏ vai trò cá nhân để đảm nhận chức vụ người đứng đầu Giáo hội. Ngài nói lên điều này trong thánh lễ đầu tiên với các hồng y: “Giáo hoàng, từ Thánh Phêrô đến tôi, người kế vị không xứng đáng, là tôi tớ khiêm nhường của Thiên Chúa và anh em mình, và không có gì khác hơn thế.” Ngài nhắc lại khi nói về sứ vụ của ngài trong bài giảng đầu tiên: “’Xóa mình để Chúa Kitô hiện hữu, làm cho mình nhỏ bé để Ngài được biết đến và được tôn vinh’. Ngay lập tức tôi nghĩ đến lời của Thánh Augustinô trong một bài giảng: ‘Con người hãy hổ thẹn vì tính kiêu ngạo, vì Chúa đã trở nên khiêm nhường. Đối với anh em, tôi là giám mục, cùng với anh em, tôi là tín hữu kitô.’”
Điều này rất quan trọng vì không ai tự cho mình đứng trên cao người anh em của mình.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Học thuyết ngoại giao của Đức Lêô XIV: Hòa bình, Công lý, Chân lý
Đức Lêô XIV – Vị Mục Tử Nhân Lành
Đức Lêô XIV: Làm sao một nhà truyền giáo ở Peru lại thành người đứng đầu Vatican
Từ Robert Francis Prevost đến Lêô XIV, tiểu sử của Tân Giáo hoàng
