Ba trục chiến lược của Đức Phanxicô trong việc chọn lựa hồng y
lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 2024-10-06
Tổng giám mục Jean-Paul Vesco, 62 tuổi, giáo phận Algiers từ năm 2021 (với Đức Phanxicô năm 2017), sẽ là hồng y ngày 8 tháng 12, ngài là Hồng y người Pháp duy nhất được phong lần này.
Với việc phong 20 tân hồng y ngày 8 tháng 12, Đức Phanxicô đảm bảo tính liên tục triều của ngài trong trường hợp có mật nghị.
Các hồng y đã già đi. Các giám mục được chính Giáo hoàng chọn vào Thượng viện của Giáo hội, Hồng y đoàn để bầu người kế vị ngài, nhưng khi đến tuổi 80, các hồng y không được vào Nhà nguyện Sixtine để bầu Giáo hoàng. Quy định số hồng y tối thiểu để bầu là 120 hồng y. Con số tối thiểu này phải duy trì thường xuyên nên phải phong thêm để bù đắp cho số hồng y lớn tuổi không được bầu. Ngày thứ bảy vừa qua, số hồng y này là 121. Ngày chúa nhật 6 tháng 10, Đức Phanxicô công bố tổ chức “công nghị” ngày 8 tháng 12, ngài sẽ trao nhẫn và mũ đỏ cho các hồng y, đánh dấu lòng trung thành đặc biệt của họ với Giáo hoàng và Giáo hội.
Không nhất thiết phải bổ nhiệm 21 tân hồng y vì đã đủ số 120 hồng y cử tri, nhưng đến cuối năm 2025, 15 hồng y sẽ quá 80 tuổi: Hồng y Schönborn, Sarah, Rylko, Canizares Llovera, Nichols. Và sang năm sẽ là năm rất bận rộn của Đức Phanxicô với việc tổ chức Năm Thánh tại Rôma, sẽ có hàng triệu người hành hương về Rôma tham dự hơn 91 sự kiện, nên sẽ có rất ít thời gian cho công nghị. Nếu không tính đến hồng y duy nhất trên 80 tuổi, cựu sứ thần người Ý Angelo Acerbi (99 tuổi) thì với 20 tân hồng y, chúng ta có thể xác nhận ba xu hướng chính trong chiến lược được Đức Phanxicô đưa ra cho người kế vị ngài.
Trong số các tân hồng y, có một số nhân cách nổi bật. Điểm chung của họ: họ là những nhà hoạt động cho một Giáo hội cởi mở, hòa nhập thiết thân của Đức Phanxicô. Chủ yếu Đức Phanxicô thường chọn các tu sĩ Dòng Tên hoặc những người hợp với ngài.
Vì thế, Tổng giám mục người Pháp Jean-Paul Vesco, Dòng Đa Minh, 62 tuổi, tổng giám mục Algiers từ năm 2021 được chọn. Ngài là cựu luật sư kinh doanh, đi tu năm 34 tuổi khi đã có bằng thạc sĩ ở Trường Cao đẳng Hành chánh HEC. Ngài là chuyên gia đối thoại với hồi giáo được đánh giá cao ở Algeria. Năm 2023, ngài nhập tịch Algeria với sắc lệnh của tổng thống Abdelmadjid Tebboune, nhưng ngài vẫn giữ quốc tịch Pháp. Năm 2015, ngài viết “lời cầu nguyện cho người ly hôn và tái hôn” và đã tạo tiếng vang lớn. Tại Algiers, ngài gây ngạc nhiên khi tuyên bố: “Chúng ta phải loại ý tưởng chúng ta phải truyền giáo”. Ngài chống lại mô hình “gia trưởng” và “lỗi thời” của Giáo hội hiện nay và chủ trương phụ nữ phải có một chỗ đứng trong Giáo hội.
Ưu tiên cho Châu Á
Nhân vật nổi tiếng khác của lần phong hồng y này là Linh mục Timothy Peter Joseph Radcliffe, 79 tuổi, thần học gia người Anh, cựu Bề trên Tỉnh Dòng Đa Minh. Ngài luôn ủng hộ hôn nhân cho người đồng giới, khoan dung với người đồng tính trong dân chúng cũng như trong hàng giáo sĩ. Việc bổ nhiệm Tổng Giám mục Lima ở Peru, Carlos Gustavo Castillo, cũng đáng chú ý, ngài tuyên bố liên kết với thần học Giải phóng.
Trục chiến lược thứ hai của Đức Phanxicô nhằm đảm bảo sự kế thừa phù hợp với triều của ngài là tốc độ hành động. Trong 11 năm qua, ngài có 10 công nghị trong khi Đức Gioan-Phaolô II chỉ có 9 công nghị trong 26 năm triều của ngài. Khách quan, Đức Phanxicô muốn có 2/3 số số cử tri mật nghị càng nhanh càng tốt con số cần thiết để bầu người kế vị ngài, cho đến nay ngài đã phong 80% số hồng y cử tri, vượt xa đa số 2/3.
Trục chiến lược cuối cùng là ưu tiên dành cho Châu Á và giảm bớt ảnh hưởng của Châu Âu. Kể từ năm 2013, ngài đã tăng gấp đôi số lượng hồng y Châu Á, từ 8% lên 16%, trong khi các hồng y Châu Âu từ 50% xuống còn 39%. Các Hồng y Bắc Mỹ đã mất một phần tư, chỉ còn 10%. Châu Phi tăng từ 10% lên 13% và tỷ lệ đại diện của Châu Mỹ Latinh vẫn ổn định (17%).
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
