Kamala Harris, niềm hy vọng cho nền dân chủ
la-croix.com, Lucile Schmid, Phó Chủ tịch Cơ quan Sinh thái, 2024-08-23
Bà Kamala Harris và ông Tim Walz trong trong chiến dịch tranh cử ở Philadelphia tháng 8-2024
Sau khi tổng thống Joe Biden rút lui, chỉ trong vài ngày, bà Kamala Harris được chính thức đề cử làm ứng viên hợp pháp trong cuộc tranh cử tháng 11 sắp tới. Khả năng chấp nhận rủi ro của bà và việc chọn ông Tim Walz đứng chung liên danh đã cho phép đảng Dân chủ quay trở lại cuộc đua tổng thống chống lại ông Donald Trump.
Chính trị hiếm khi mang lại những bất ngờ thú vị. Những gì đang xảy ra ở Hoa Kỳ là một ví dụ điển hình. Khi Donald Trump là nạn nhân của vụ ám sát hồi tháng 7, cả thế giới đã chứng kiến máu lạnh của ông khi ông đứng trước cái chết. Ai có thể đặt cược vào cơ hội quay trở lại cuộc đua của Đảng Dân chủ? Joe Biden vừa bỏ lỡ cuộc tranh luận trên truyền hình và hình ảnh Donald Trump chiến thắng trước cái chết dường như là một cuộc đảo chính.
Chỉ trong ba tuần ngắn ngủi, tình thế đã xoay chuyển. Từ bà Nancy Pelosi, cựu Chủ tịch Hạ viện, đến nam diễn viên George Clooney và các nhà tài trợ lớn đã yêu cầu Joe Biden phải rút lui. Bị tác động của Covid-19, sau một số lần nói hớ gần đây, khi ông nói lầm Tổng thống Zelensky là Putin. Còn bà Kamala Harris, phó tổng thống của ông, người mà ông chưa bao giờ có thiện cảm nhiều, chỉ sau vài ngày, bà đã thành ứng viên. Danh sách ủng hộ bà có tổng thống Joe Biden, cựu tổng thống Obama, bà Hillary Clinton, tất cả những nhân vật trung thành với Đảng Dân chủ.
Việc chọn ông Tim Walz, thống đốc bang Minnesota đứng chung liên danh đã củng cố thêm động lực. Cựu giáo viên và huấn luyện viên của đội bóng đá địa phương, người bảo vệ các trường công lập, là người thích đi săn, nhưng ông là người ủng hộ các quy định về súng, ông là yếu tố bổ túc cho bà Kamala Harris, họ có điểm chung là bảo vệ các quyền, các hồ sơ nhạy cảm như phá thai hoặc tiếp cận các dịch vụ công cộng, y tế và nhà ở.
Ứng viên Kamala Harris bây giờ khác với vai trò phó tổng thống lu mờ trước đây của bà. Tiếng cười của bà vang rền tại đại hội đề cử của đảng Dân chủ ở Chicago. Và ông Tim Walz đã tìm được tính từ “kỳ quái” để nói về Donald Trump và về ông J.D. Vance, người đứng chung liên danh. Dĩ nhiên điều này không ảnh hưởng đến các giai đoạn sắp tới của cuộc tấn công chớp nhoáng kéo dài hai tháng rưỡi và sẽ có kết quả vào tháng 11. Nhưng nó đáng để rút ra một số bài học.
Đầu tiên, việc rút lui của Joe Biden có thể diễn ra thông qua sự kết hợp phức tạp giữa hành trình cá nhân của ông và áp lực dư luận đến từ những tầm nhìn rất khác nhau, từ những nhân vật nổi bật đến các nhà tài trợ, kể cả các nhân vật trong đảng. Chính sự liên tục giữa xã hội và thế giới chính trị, và mong muốn theo đuổi cùng một mục tiêu thắng cử, nhưng trên hết là ngăn chặn một Donald Trump phóng túng – đã mở ra một viễn cảnh. Nếu Đảng Dân chủ vẫn khép kín, Joe Biden đã không bỏ cuộc.
Nhưng sự chính trực của bà Kamala Harris với Joe Biden là điểm mạnh thiết yếu, để tổng thống có thể đưa ra quyết định rút lui, để sự kết hợp đằng sau bà có thể diễn ra và để kiểm soát được tốc độ của một chiến dịch tranh cử chớp nhoáng. Khi chính trị thường bị thu gọn thành một trò chơi thiện-ác Machiavellian, trong đó sự phản bội sẽ là cơ hội thành công cao nhất, thì những gì vừa xảy ra ở Hoa Kỳ lại cho thấy một chuyện khác. Lòng trung thành là điều kiện để bà Kamala Harris tìm được không gian chính trị cho bà.
Cuối cùng, khả năng chấp nhận rủi ro và lập kế hoạch cho tương lai có tính quyết định. Không diễn lại cuộc đọ sức giữa Biden và Trump, với những diễn biến của một xã hội mà đa số cử tri cho rằng họ độc lập, không nhượng bộ trước cám dỗ chia rẽ, xung đột và phân cực là điều cần thiết.
Ba bài học có thể mang lại kết quả cho nền dân chủ, cho nền dân chủ của chúng ta.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024: Tại Chicago, đảng viên Đảng Dân chủ là những người có đức tin
