bbc.com, Aleem Maqbool, Biên tập viên Tôn giáo tại Vatican, 2023-01-05
Đức Phanxicô và Đức Bênêđictô XVI tại Quảng trường Thánh Phêrô Vatican, 2014 Getty Images
Tổng giám mục ngoại trưởng Paul Gallagher nói với hãng tin BBC: “Đức Bênêđictô XVI vẫn là sự hiện diện mạnh mẽ ở Vatican dù ngài về hưu.”
Các bình luận của tổng giám mục Paul Gallagher đưa ra khi đương kim giáo hoàng Phanxicô chuẩn bị những bước cuối cùng cho sự kiện chưa từng có: một giáo hoàng tại vị cử hành tang lễ của người tiền nhiệm.
Sau tang lễ Đức Bênêđictô XVI ngày thứ năm 5 tháng 1, lần đầu tiên sau gần 10 năm, từ nay chỉ có một người mặc áo trắng trong các hành lang của Vatican.
Rất hiếm khi một nhân vật cấp cao của Vatican thẳng thắn nói về mối quan hệ giữa hai giáo hoàng. Tổng giám mục Gallagher cho biết: “Tôi nghĩ việc Đức Bênêđictô sống trong những năm triều giáo hoàng Phanxicô là điều không thể không có ảnh hưởng. Tôi không nghĩ điều này đã cản trở Đức Phanxicô trong bất kỳ cách nào. Ngài đã làm, đã nói và quyết định những gì ngài muốn làm, nhưng đó là sự hiện diện mạnh mẽ của người tiền nhiệm của ngài.”
Năm 2013, Đức Bênêđictô XVI là giáo hoàng đầu tiên trong 600 năm lịch sử Giáo hội từ nhiệm. Theo tổng giám mục Gallagher, với Đức Phanxicô, điều này tương tự như kinh nghiệm của nhiều người khác đã trải qua khi họ làm một công việc dưới bóng của người tiền nhiệm và bị so sánh với họ.
Quan tài của giáo hoàng danh dự Bênêđictô XVI được đặt trước tang lễ / Getty Images
Trong thời gian bất thường này, các quan sát viên ở Vatican cho rằng, dù Đức Bênêđictô XVI có muốn hay không thì ngài như cột thu lôi cho những lời chỉ trích nội bộ của Đức Phanxicô. Tổng giám mục Gallagher nói: “Rõ ràng là trong Giáo Hội đã có những người tìm đến Đức Bênêđíctô để đối chiếu một số quyết định đã được Đức Thánh Cha Phanxicô đưa ra.”
Tổng giám mục cho rằng mối quan hệ giữa hai giáo hoàng rất tuyệt vời, nhưng những người chỉ trích đương kim giáo hoàng muốn khai thác sự khác biệt giữa họ.
Năm vừa qua đã có nhiều thảo luận về sức khỏe của Đức Phanxicô, ngài đã hủy một số chuyến tông du vì sức khỏe và phần lớn thời gian phải ngồi xe lăn trong các chuyến tông du khác. Có những suy đoán cho rằng, dù giáo hoàng Phanxicô sẵn sàng từ nhiệm nếu cảm thấy mình không đủ sức để đảm nhận nhiệm vụ như ngài mong muốn, nhưng ngài ngần ngại khi người tiền nhiệm của mình còn sống.
Tổng giám mục Gallagher công nhận các sự kiện trong tuần vừa qua đã làm thay đổi phương trình để có khả năng cho phép Đức Phanxicô xem xét tất cả các lựa chọn một cách tự do hơn. Ngài nói: “Nếu chúng ta có ba giáo hoàng, điều đó sẽ hơi khó quản lý. Nhưng bây giờ Đức Bênêđictô đã về với Chúa, tôi nghĩ Đức Phanxicô sẽ theo các nguyên tắc ngài đã có – ngài sẽ tiếp tục nhiệm vụ khi ngài nghĩ mình còn khả năng.” Tổng giám mục cho biết ngài không nghĩ Đức Phanxicô sắp quyết định từ nhiệm ngay.
Thi hài của Đức Bênêđictô XVI trước tang lễ / Getty Images
Dù số lượng đến viếng Đức Bênêđictô XVI vượt xa con số Vatican dự tính ban đầu, nhưng dĩ nhiên sẽ không bằng với đám đông khổng lồ đã đến viếng Đức Gioan-Phaolô II năm 2005, tổng giám mục cho rằng một phần do phong cách làm giáo hoàng của ngài được xem như một tư tưởng gia hơn là mục tử hay một chính trị gia lão luyện. Dù các bài viết, các tác phẩm thần học của ngài sẽ còn được nghiên cứu lâu dài sau này.
Tổng giám mục Paul Gallagher / Getty Images
Cũng có nhiều cuộc thảo luận trong những ngày gần đây về di sản phức tạp của ngài, đặc biệt là vấn đề xử lý không thỏa đáng các thủ phạm lạm dụng tình dục.
Tổng giám mục Gallagher cho biết: “Tôi nghĩ việc đánh giá di sản của ngài về vấn đề lạm dụng rõ ràng là rất quan trọng, nhưng tôi tin rằng việc bầu chọn giáo hoàng Bênêđictô là một yếu tố thay đổi quan trọng trong cách Giáo hội nhìn nhận thực tế về lạm dụng trong Giáo hội,” giám mục cho rằng, Đức Bênêđictô đã bắt đầu các sáng kiến và Đức Phanxicô tiếp tục làm. “Việc có hoàn thành đủ với tốc độ phù hợp hay không, việc này để lại cho lịch sử phán xét, tôi không nghĩ có ai ở đây sẽ nói rằng chúng ta đã hoàn thành công việc.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Khi hai cơ thể của giáo hoàng bây giờ là mộtNỗi đau của người con của giáo hoàng danh dự
