Các giám mục Pháp thành lập tòa án hình sự quốc gia của mình
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2022-12-05
Ngày thứ hai 5 tháng 12, Hội đồng Giám mục Pháp (CEF) mở tòa án hình sự giáo luật quốc gia. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Giáo hội Pháp và được Rôma quan sát chặt chẽ.
Dự án đã được lên chương trình từ nhiều tháng nhưng bị hoãn lại nhiều lần. Tòa án hình sự theo giáo luật quốc gia do Giáo hội thành lập ở Pháp sẽ ra mắt ngày thứ hai 5 tháng 12. Nếu các vụ đầu tiên không được xử trước vài tuần, thì lễ ra mắt này mang giá trị biểu tượng với các giám mục Pháp. Trong lễ ra mắt này các thẩm phán sẽ tuyên thệ. Trên thực tế, bây giờ họ có một nơi duy nhất để phán xét, những hành vi phạm tội trong thể chế theo luật nội bộ của Giáo hội.
Chính xác tòa án gồm chín thẩm phán này sẽ làm công việc gì? Giám mục Joseph de Metz-Noblat giáo phận Langres và là chủ tịch Hội đồng các vấn đề giáo luật của Hội đồng Giám mục Pháp trả lời: “Có ba loại nguyên nhân chính: tội phạm tài chính, lạm dụng quyền lực và tấn công tình dục trên người lớn.” Từ nay tất cả các vụ sẽ do tòa án quốc gia này xét xử, nghiêm trọng hơn các “vụ vô hiệu hóa hôn nhân”, vốn chiếm phần lớn các vụ do các tòa án Giáo hội thụ lý ở Pháp, các vụ này sẽ tiếp tục được xem xét tại địa phương, trong mỗi giáo phận.
Rôma kiểm soát
Tuy nhiên, trên giấy tờ, những trường hợp nặng sẽ vẫn thuộc về Rôma. Đây là trường hợp các vụ lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên hoặc trên người lớn được bảo vệ, mà Bộ Tín Lý giữ quyền kiểm soát, cũng như các hồ sơ liên quan trực tiếp đến chính các giám mục. Theo báo La Croix tham khảo, các quy chế của tòa án nêu rõ ở điều 3: “Tòa án được thành lập cho tất cả các vụ án hình sự, không ảnh hưởng đến thẩm quyền liên hệ của Bộ Tín Lý với các vụ tội phạm và của Bộ Giáo sĩ.”
Phần dành riêng này là một trong những điểm bị những người không đồng ý chỉ trích. Chính xác, đó là một trong những mục tiêu của tòa, xét xử các giáo sĩ bị buộc tội ấu dâm ở Pháp. Giám mục De Metz-Noblat cho biết hàng năm có hàng chục trường hợp người Pháp thuộc loại này đến Rôma, giám mục có mặt tại Rôma ngày 1 tháng 12 để giải thích rõ hơn về vai trò của tòa án mới này.
Ngài nói tiếp: “Không phải là Rôma không thể chuyển trường hợp này, trường hợp kia cho chúng tôi, và đề xuất cách để xử theo tòa án giáo luật quốc gia, nhưng hiện tại, các trường hợp này đều là trường hợp ngoại lệ”. Vì thế Vatican giữ quyền kiểm soát những gì trong giáo luật cho là delicta graviora, những tội nghiêm trọng nhất, mà Giáo triều tiến hành 90% theo thủ tục hành chính.
Sở dĩ Rôma theo dõi sát sao việc thành lập này, vì đây là lần đầu tiên các giám mục quyết định thành lập một tòa án hình sự giáo luật trên quy mô của một quốc gia. Các quy chế của tòa án mới cũng đã được sửa đổi theo yêu cầu của “tòa án tối cao” Apostolic Signatura của Giáo hội công giáo – trước khi được phê chuẩn dứt khoát vào tháng 11. Chắc chắn, đã có một tiền lệ ở Hà Lan được đưa ra năm 2011. Nhưng Giáo hội Hà Lan chỉ có bảy giáo phận, tòa án giống như tòa án liên giáo phận có ở mọi nơi trên thế giới. Lần này, vấn đề hoàn toàn khác, vì đây là một tòa án các vụ kiện của gần một trăm giáo phận.
Có bao nhiêu trường hợp?
Trụ sở tòa án ở trong khuôn viên của Hội đồng Giám mục Pháp ở Paris. Một địa điểm “tạm thời” trong thời gian đi tìm cơ sở ở nơi khác. Trong giai đoạn này, việc đi tìm cơ sở đã không thành công vì thiếu kinh phí. Một số lựa chọn đã được nghiên cứu – trong đó có việc chọn trụ sở của Secours Catholique, nơi các nhà trách nhiệm cũng đã nghiên cứu vào mùa thu này, nhưng lựa chọn này đã bị từ chối.
Bây giờ phải xem khi nào thì các vụ đầu tiên sẽ được xét xử. Dù tòa giám mục muốn xử các vụ đầu tiên sớm nhất vào tháng 1, nhưng họ chưa đưa ra bất kỳ đánh giá nào về số lượng các vụ tòa án mới sẽ có thể phải xét xử.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Những vụ tai tiếng mới sẽ tàn phá Giáo hội Pháp đến mức như thế nào?
