Trường học: Thiền chánh niệm bị cho là tà phái lệch lạc
la-croix.com, Paula Pinto Gomes, 2022-02-14
Sau khi được một số hiệp hội cảnh báo, bộ trưởng Bộ Giáo dục Quốc gia, Thanh niên và Thể thao Pháp Jean-Michel Blanquer bỏ thử nghiệm thiền chánh niệm trên quy mô lớn và không còn khuyến khích thực hành này.
Theo Liên đoàn Nhân quyền (LDH), gần 23.000 sinh viên đã theo học các khóa thiền chánh niệm tại 425 cơ sở công và tư. DRAZEN ZIGIC / DRAZEN / KHO ADOBE
Ngồi xuống, hít thở, chú ý đến giây phút hiện tại. Trong mười năm qua, thiền chánh niệm (Méditation de pleine conscience, MPC) đã được áp dụng ở một số trường học để cải thiện bầu khí lớp học và để làm cho học sinh tập trung hơn. Đối diện với tình trạng mất tập trung nói chung, việc luyện tập này thậm chí còn tạo ra một nhiệt tình nào đó. Nhưng ngày nay, nhiều hiệp hội đặt vấn đề.
Ngày 18 tháng 1, Liên đoàn Nhân quyền đã gởi thư ngỏ đến bộ trưởng Jean-Michel Blanquer, cùng đồng ký với các công đoàn nhà giáo và liên đoàn phụ huynh học sinh, FCPE, để yêu cầu ông “chấm dứt” các thử nghiệm và để “từ chối chính thức đưa môn này vào trường học”, một kỹ thuật được một “tổ chức tư tưởng bí truyền” đề xuất, phối hợp với các phong trào rất gây tranh cãi như nhân sinh học.Tháng 6 năm 2021, Liên đoàn Nhân quyền đã cảnh báo về loại thực hành này, sau đề xuất của dân biểu Đảng Tự do (La République En Marche!, LREM) Gaël Le Bohec, được các nhân vật như bác sĩ tâm thần Christophe André ủng hộ để thử nghiệm trên quy mô lớn.
Không có khuôn khổ cố định
Chủ tịch Liên đoàn Nhân quyền nhắc lại: “Thiền chánh niệm là một kỹ thuật do Viện Tâm trí và Cuộc sống gắn nhãn và được tổ chức Sáng kiến Chánh niệm Pháp gởi đến chúng tôi. Chính công trình tư nhân có số vốn hàng tỷ đô la này đang vận động để đưa vào trường. Ông Malik Salemkour đưa ra “những nguy cơ lệch lạc giáo phái” và “tấn công vào thế giới thế tục” qua “một thực hành được cho là thế tục nhưng lại mang cảm hứng từ phật giáo”.
Bộ Giáo dục đã nghiêm túc xem xét, cảnh báo và tuyên bố, họ “không khuyến khích” việc thiền này “cũng như không thiết lập thử nghiệm”. Các dịch vụ của bộ trưởng Jean-Michel Blanquer lưu ý, “các hoạt động này đã được triển khai trong vài năm” với “ngày càng nhiều các can thiệp khác nhau và trái ngược nhau của các hiệp hội mà không có một khuôn khổ cố định”. Bộ đưa ra nguy cơ “chi phối” trên trẻ vị thành niên và hiện có ý định thực hiện “kiểm soát có hệ thống” để “đảm bảo tôn trọng các nguyên tắc của dịch vụ quần chúng”.
Các đánh giá độc lập
Ông Christian Gravel, chủ tịch của Sứ mệnh Cảnh giác Liên bộ và Chống các lệch lạc Giáo phái (Miviludes) ít cảnh giác hơn. Ông nói: “Thực sự từ năm 2018 đến năm 2020, chúng tôi nhận được khoảng 20 báo cáo và yêu cầu cung cấp thông tin, nhưng đây là của những người trưởng thành. Chúng tôi hiện đang kiểm tra xem có bất kỳ trường hợp lạm dụng nào ở trường học hay không, nhưng chúng tôi chưa có một số liệu nào.”
Ông nhắc lại “qua một số nghiên cứu khoa học chứng minh cho thấy, thiền chánh niệm mang lại lợi ích khi được đồng hành”, nhưng ông cũng nhận ra “như tất cả các môn học thuộc phạm vi-sức khỏe và phát triển cá nhân, nó có thể bị các doanh nhân bè phái lợi dụng”.
Ông cũng chính xác nêu ra, “nó có thể có vấn đề với những người bị rối loạn tâm thần nghiêm trọng” nhưng đây không phải là một xâm phạm đến chủ nghĩa thế tục. Ông nói: “Nếu về mặt lịch sử, thiền định bắt nguồn từ truyền thống tôn giáo của ấn giáo và phật giáo, thì thiền chánh niệm, đã được lý thuyết hóa thì không có một quy chiếu tôn giáo nào”.
Theo Liên đoàn Nhân quyền có gần 23.000 sinh viên đã theo học các khóa thiền chánh niệm tại 425 cơ sở công và tư mà không hề có sự “kiểm soát của Bộ”, thậm chí không có “sự đồng ý của phụ huynh”. Bộ Giáo dục thừa nhận thông tin của các gia đình trước hết phụ thuộc vào “bếp nội bộ” của mỗi cơ sở.
Ông Gaël Le Bohec đảm bảo với chúng tôi mục tiêu đề xuất của ông là “điều phối các hoạt động khác nhau” và giờ đây ông mong có chương trình Hòa bình (1), đã áp dụng ở một số cơ sở, có thể được “các nhà khoa học độc lập đánh giá”.
“Giáo viên nên được đào tạo và tự chính họ đề nghị các buổi học này”
Cha Pascal Sevez, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Sư phạm Thánh I-Nhã
“Theo giáo huấn công giáo, chúng ta có thể tìm thấy các yếu tố thực hành giống như thiền chánh niệm, khi thực hành hướng nội hay những lúc giúp trẻ em lắng nghe để tìm cảm xúc của chúng. Đối với chúng tôi, con đường cầu nguyện bằng cơ thể giúp học sinh bình tĩnh hơn là con đường thiền định. Tôi có thể hiểu mối lo của một số phụ huynh hoặc giáo viên vì đây là phương pháp hoạt động dựa trên hành vi. Để tránh lạm dụng, tôi nghĩ giáo viên nên được đào tạo và tự tổ chức các buổi học này.”
(1) Có mặt, lắng nghe, chú ý, tập trung trong giảng dạy.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Có nên tập thiền ở trường để giúp trẻ em yên lặng không?