rcf.fr, Thierry Lyonnet, 2020-07-30
Pascal Boniface, nhà địa chính trị học, giám đốc Viện quan hệ quốc tế và chiến lược, Iris phân tích việc phổ biến các thuyết âm mưu.
Vào thời điểm tin tức giả mạo và các lý thuyết âm mưu phổ biến, ông Pascal Boniface đang dẫn đầu một công việc quan trọng để nói lên sự thật và làm cho dễ hiểu các vấn đề này, khuyến khích chúng ta giữ một tinh thần phê phán.
Donald Trump là phi lý, Kim Jong-un là người điên, một âm mưu thống trị thế giới, hồi giáo là nguồn gốc của các vụ khủng bố… chúng ta nghe không biết bao nhiêu thành kiến về tình hình thế giới!
Vào thời điểm tin tức giả mạo và phát tán các loại bài về ngày tận thế, Pascal Boniface đang làm một công việc quan trọng để nói lên sự thật và làm cho dễ hiểu các vấn đề này. Ông vừa tái bản lần thứ 10 quyển “50 thành kiến về tình trạng thế giới” (50 idées reçues sur l’état du monde, nhà xuất bản Armand Colin).
“Tin vào thuyết âm mưu là dấu hiệu của sự bất lực”
Làm thế nào các tin tức giả lưu hành
Tin đồn thì luôn luôn có, nhưng điều mới ở đây là tốc độ lưu hành của chúng. “Tôi sẽ không nói tin giả là chỉ có các trang mạng xã hội tung, tiếc là cũng có tin giả mạo lưu hành trên các phương tiện truyền thông trung ương”.
Vậy nếu các thành kiến được lưu hành, thì đôi khi do chính các chuyên gia, hoặc vì có một sự “lười biếng trí tuệ” nào đó hoặc hoàn toàn đơn giản vì trong một thế giới càng ngày càng có nhiều thông tin, thì càng ngày càng khó tìm các tin đúng.
“Thuyết âm mưu thống trị thế giới”
Ông Pascal Boniface nêu ra trong quyển sách của ông các loại thông tin này thường bị nghi ngờ chúng thống trị thế giới trong bí mật: “Tam điểm, do thái, Cơ quan tình báo Mỹ CIA, Bilderberg club, Hoa Kỳ, các hội bí mật, các công ty đa quốc gia…”. Tại sao các thuyết âm mưu lại thành công?” Tin vào thuyết âm mưu là dấu hiệu của sự bất lực: bởi vì có âm mưu, chúng ta không thể làm gì, chúng ta không thể chống lại nghèo đói, chống lại quản trị tồi của nhà nước…”
Làm thế nào để chống lại thuyết âm mưu?
Đây không phải là nói ngược lại với các thuyết âm mưu. Chẳng hạn nói Cơ quan Tình báo Mỹ CIA kiểm soát thế giới là không công bằng. Nhưng nếu không thể nói Cơ quan Tình báo Mỹ là nguồn gốc của Mùa xuân Ả Rập, thì cũng không thể bỏ qua cơ quan này đóng “vai trò chính trong việc lật đổ Tổng thống Salvador Allende, Chi-Lê năm 1973 hoặc chính trị gia Mossadegh, Iran, năm 1953”
Chiến đấu chống lại các thuyết âm mưu cũng giống một ít như “đổ nước tắm, đổ luôn em bé trong đó”. Chúng ta giữ tinh thần phê phán, công nhận sự phức tạp của các sự việc.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch