Đức Hồng y Dolan truyền giáo văn hóa ở Met Gala, một khuôn mẫu cho thời buổi
cruxnow.com, Christopher White, 2018-05-19
Khi Đức Hồng y Timothy Dolan, giáo phận New York đang chuẩn bị dâng thánh lễ hàng năm cho tổ chức Đi bộ phò sự sống ở Washington, DC vào tháng 1 vừa qua thì điện thoại di động của ngài reo.
Đầu dây bên kia là người phụ trách cuộc triển lãm hoàng tráng của Bảo tàng Met về Michelangelo. Cô nói, chương trình sẽ kết thúc sớm và là Hồng y tòa Tổng Giám mục, họ muốn ngài đến xem trước khi cuộc triển lãm được dời đi.
Hình ảnh của giám chức cao cấp công giáo đứng đầu sự kiện chống phá thai được mong chờ. Có lẽ ít nhiều họ nhìn ngài như điểm quy chiếu của một văn hóa được tìm hiểu, được bảo tồn bởi một trong các viện bảo tàng nghệ thuật hàng đầu thế giới.
Cũng bất ngờ với ý tưởng ngài có thể ở bên cạnh các ngôi sao New York trong sự kiện Met Gala mà mọi người xem như Oscars của thế giới thời trang.
Vậy mà Đức Hồng y Dolan có mặt trong buổi Met Gala năm 2018 chiều thứ hai 8 tháng 5-2018, sự kiện hấp dẫn và được chụp hình nhiều nhất năm, mọi sự trở nên lỗi thòi như mốt của năm ngoái.
Sáng thứ ba, Hồng y Dolan nói với trang Crux: “Không đẹp khi nhìn thấy những người mà bạn thường có khuynh hướng khái quát họ là ngột ngạt, là xa cách, là mũi hếch lên trời, nhưng họ muốn làm một cái gì đó với tôn giáo, hay với các đại diện của Giáo hội đó sao?. “Đúng là hoàn toàn ngược lại. Họ rất cảm kích, dễ gần và rất tôn trọng”.
Với những người đã quen với thảm đỏ, đây là giây phút họ giới thiệu một ví dụ sống của một Giáo hội mở ra với thế giới chung quanh – nhờ Hồng y Dolan và cũng nhờ cả sự hợp tác của Vatican cho cuộc triển lãm mới của Viện bảo tàng Nghệ thuật (Metropolitan Museum of Art): “Các Thiên thể: Thời trang và Trí tưởng tượng Công giáo”.
Đối với hồng y Dolan, dù ban đầu ngài rất e ngại khi tham dự sự kiện nhưng ngài nhanh chóng nhận ra, những người tổ chức và những người tham dự đều muốn vinh danh “di sản của Giáo hội đối với nghệ thuật và văn hóa”.
Nói chuyện vài giờ trước khi nút chai sâm banh bật và đội dọn dẹp chuẩn bị mở cửa viện bảo tàng cho dân chúng vào xem, Hồng y Dolan cho biết, “buổi dạ hội lạc quan và đầy cảm hứng… và đây là một cú thúc cho Giáo hội”.
Khi ông Andrew Bolton, người phụ trách Viện Y phục (Met Costume Institute) và bà Anna Wintour, chủ bút tạp chí Vogue nhờ ngài hỗ trợ cho buổi trình diễn, hồng y Dolan nghĩ rằng chung chung là “hứa hẹn”. Ngài cũng lo lắng về một khả thể thiếu tôn kính và có khả năng buổi dạ hội là dịp để công kích Giáo hội. Họ bảo đảm với ngài, họ sẽ có một buổi trình diễn nghiêm túc, nói lên tầm ảnh hưởng về mặt văn hóa của Giáo hội và sáng thứ ba, ngài cho biết, lời hứa này được tôn trọng, không những với các nhà tổ chức, các nhân viên của Met, mà cả những người tham dự.
Các gốc rễ công giáo được nhớ lại
Hồng y Dolan tả cảnh bên trong Met khi ngài chào hàng trăm ngôi sao buổi dạ hội, ngài nói với trang Crux: “Tất cả đều chân thành vui vẻ khi thấy tôi, tôi choáng ngộp khi nhiều người nói với tôi về gốc rễ công giáo của họ. Một buổi tối như vậy mang lại rất nhiều kinh nghiệm, tôi nghĩ đây là cái mà chúng ta gọi là truyền giáo qua văn hóa”.
Đức Giám mục Robert Barron giải thích, truyền giáo văn hóa, một dịp để đưa ra một cái nhìn tích cực về Giáo hội thay vì những điều chống lại, đó là một trong các đặc tính mục vụ của Hồng y Dolan.
Đức Giám mục Barron là giám mục phụ tá của Los Angeles và là nhà sáng lập các mục vụ Word on Fire tuyên bố với trang Crux, “qua sức mạnh nhân cách của ngài, Hồng y Dolan là một trong những nhà truyền giáo xuất sắc nhất hiện nay. Chỉ cần nhìn ngài bước đi ở nhà thờ chính tòa Saint-Patrick ở New York lúc đầu thánh lễ là sẽ thấy rõ nét chính thống rõ ràng: tin tưởng, vui vẻ, dấn thân”.
Giám mục Barron nói thêm: “Là sinh viên cần mẫn của lịch sử Giáo hội Mỹ, ngài nắm vững các phương cách tinh tế mà Giáo hội cần có để đối thoại – vừa sáng tạo, vừa phê phán – với các thể chế văn hóa thế tục. Điều đó làm cho ngài là một nhân vật từng trải trên hiện trường hôm nay”.
Và cảnh ở Met Gala, không phải chỉ ở New York, mà còn hơn thế nữa, nơi khán giả chờ cả năm để xem các ca sĩ nhạc pop Madonna hay Rihanna sẽ mặc áo gì trên thảm đó, nơi người tham dự được yêu cầu ăn mặc theo chủ đề của buổi dạ hội. Hồng y Dolan nói, theo chương trình dự trù từ đầu với bà Wintour và ông Bolton, ngài xin được đi trên thảm đỏ. Họ vui vẻ đồng ý, nhưng sau này khi ngồi ăn và nói chuyện với Mitt và Ann Romney thì ngài mới biết không phải ai xin “đặc ân” này cũng được.
Hồng y Dolan nói: “Tôi là người duy nhất không đi ra ngoài và mua áo”, ngài mặc áo chùng đen với nút và thắt lưng đỏ. Ngài nói đùa: “Tôi thực sự ở đây để ủng hộ cuộc triển lãm, vì tôi không phải là người của thời trang. Chúa biết, tôi mua quần áo phần lớn ở J.C. Penny”. Tuy nhiên đối với các nhà tổ chức của Met, họ không bao giờ muốn ngài ở đó để nói về thời trang. Họ tìm thực chất. Như bà Nancy Chilton, trưởng ban truyền thông của Viện Y Phục Met tuyên bố với trang Crux: “Ngài mang đến một cái nhìn lớn hơn về đức tin và về sự tuân thủ vào đức tin, mà qua đó vẻ đẹp quan trọng nhất là hội nhập mọi người, và ngài chia sẻ điều đó với tất cả mọi người”.
Phục hồi sức tưởng tượng công giáo
Nếu buổi tối bắt đầu với những người nghi ngờ tôn giáo sẽ làm “hư” buổi tối, kể cả Hồng y Dolan cũng nghi ngờ. Ngài giải thích: “Tôi cảm thấy có chút lo lắng, cảm thấy không thoải mái đã ở đây, nhưng tôi ngạc nhiên thấy nhiều người cũng cảm thấy như vậy, ngay cả những người nổi tiếng đã quen với các sự kiện này”. Khi ngài đi theo chỉ dẫn tiếp tân bên trong Met, Hồng y Dolan ngạc nhiên thấy siêu sao Hollywood George Clooney đứng một mình.
Ông Clooney và Đức Hồng y Dolan
Ông nhanh chóng đến gần ngài, ông nói về chuyến đi Rôma vừa qua của mình, ông có gặp Đức Phanxicô, nhưng điều làm cho Hồng y Dolan ngạc nhiên là ông nói, ông cùng vợ là luật sư Amal, một trong các đồng chủ tịch Gala, có xem video của Hồng y Dolan trên Facebook về chuyến đi Liban của ngài vào tháng 4 vừa qua. Sau đó họ nói chuyện với nhau, ông cho biết Amal là người Liban thuộc về thiếu số dân druze của đất nước, một vấn đề mà Hồng y Dolan biết rõ. Hồng y cho biết ngài có nói với ông Clooney, ngài biết Amal đã vận động đáng khen trong các vấn đề này, cô rất nhạy cảm, và Hồng y nghĩ, cô sẽ nắm rõ tầm quan trọng của tự do tôn giáo và quyền của các dân tộc thiểu số.
Ngài tiếp tục mô tả các cuộc gặp khác trong buổi tối này, các thành kiến của ngài dần dần rơi xuống cũng như các thành kiến của người tham dự có về Giáo hội.
Với những người chống đối, dĩ nhiên có rất nhiều người chống đối, trang mạng xã hội sẽ chứng minh chuyện này, họ nghĩ Giáo hội không nên hợp tác với Met trong dịp này, Hồng y Dolan nhanh chóng chống lại khuynh hướng này, ngài thấy đây là một dịp để hợp tác. Ngài nói: “Tôi không thấy tinh thần xúc phạm hay báng bổ gì . Tôi không gặp ai có vẻ khinh khỉnh hay thô bỉ với Giáo hội, hay muốn một cái gì có vẻ tấn công. Tôi trao đổi với một số người ở nơi công cộng, họ đều nhắc lại các kỷ niệm tích cực với Giáo hội, về lòng mộ đạo, về cầu nguyện, về các truyền thống phụng vụ, nhiều người cho tôi biết họ là ai. Như thế chỉ là điều tốt cho Giáo hội”.
Hồng y Dolan nói thêm: “Tôi thật sự hạnh phúc khi ở đây. Nếu điều này giúp mọi người tìm lại gốc rễ của mình thì alleluia, như thế là đã thắng.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Các nhà thiết kế thời trang lấy cảm hứng từ phẩm phục… phụng vụ!
