Câu hỏi thần kỳ làm chận ngay cơn chướng khí của trẻ con
fr.aleteia.org, Fabiana Santos, 2017-05-02
Bạn đồng nghiệp người Bồ Đào Nha của tôi, cô Fabiana Santos, mẹ của hai đứa con đã có phương pháp thần kỳ, rất hiệu quả để chấm dứt ngay cơn chướng khí trẻ con, “tái lập” lại trật tự gia đình. Cô giải thích.
“Tôi không đọc nhiều sách tâm lý trẻ con, tôi cũng không theo các khóa học giúp tránh các cơn giận bốc đồng của trẻ con. Dù vậy tôi xin chia sẻ với quý vị kinh nghiệm tôi vừa khám phá với cô gái 5 tuổi của tôi. Nó có thể giúp quý vị xử lý được thói trêu ngươi của trẻ con, chúng như thích thú thách thức mình mà chẳng có một lý do chánh đáng nào!
Tôi xin kể đầu đuôi câu chuyện. Khi con gái tôi bắt đầu đi nhà trẻ thì nó lo lắm. Bé chút xíu nhưng nó như dọa tôi, nó không kể chuyện gì ở nhà trẻ cho tôi nghe hết. Thái độ của nó ở nhà thì gần như không kiểm soát được. Chuyện gì nó cũng có thể làm thành lớn chuyện, dù cả những lúc tưởng như chẳng có chuyện gì.
Nhà trẻ khuyên chúng tôi nên đi thử đi vài buổi tư vấn với một tâm lý gia chuyên lo trẻ con xem sao. Quan trọng là làm cho Alice dịu xuống. Chúng tôi hẹn gặp bà Sally Neuberger và lời khuyên của bà cho tôi vừa đơn giản vừa hiệu lực.
Bà tâm lý giải thích cho chúng tôi, làm sao để đứa bé cảm thấy mình được tôn trọng, bằng cách cho nó có một giá trị mà nó có thể cảm nhận được. Trên thực tế, đứa bé 5 tuổi cần cảm thấy nó được lắng nghe khi nó lên cơn giận, dù giận vì bất cứ lý do gì, nó cần suy nghĩ, cần tìm một giải pháp cho riêng mình.
Để nó có nhiệm vụ tự tìm cho ra câu trả lời, quan tâm đến các chuyện nó đang lo lắng, đó là các yếu tố then chốt để làm dịu tình hình. Như thế, khi nó giận, vì đến giờ đi ngủ, vì không muốn làm bài… vì bất cứ lý do gì, một cách cụ thể, bạn nhìn thẳng vào mắt nó, dịu giọng đặt cho nó câu hỏi sau: “Theo con, đây là vấn đề lớn, vấn đề vừa vừa hay vấn đề nhỏ?”
Kết quả sẽ có ngay! Mỗi lần tôi đặt câu hỏi này cho con, cháu đều trả lời. Khi dò được cảm nhận của nó, mình sẽ tìm ra cách để giải quyết vấn đề.
Một vấn đề nhỏ sẽ giải quyết dễ. Một vấn đề vừa vừa sẽ có thể không giải quyết được ngay tức khắc: đứa bé sẽ hiểu, có một vài chuyện phải cần có thì giờ và cần cố gắng đặc biệt. Một vấn đề trầm trọng – vấn đề trầm trọng của trẻ con, người lớn không được coi thường hoặc bỏ qua – vấn đề này chắc chắn cần phải được trao đổi kỹ hơn, chú ý nhiều hơn để trẻ con hiểu rằng có những chuyện không thể nào xảy ra như mình mong muốn.
Tôi có thể kể vài chuyện để chứng tỏ cho quý vị thấy, tôi đã áp dụng phương pháp này như thế nào. Tôi xin kể một trường hợp gần đây: khi sửa soạn cho con đi học. Alice thường chướng khí mỗi khi chọn áo quần mặc đi học. Cháu muốn mặc cái quần cháu ưa thích, nhưng cái quần đó đang ở trong máy giặt. Cháu khóc và tôi cương quyết: “Alice, đó là vấn đề lớn, vấn đề vừa vừa hay vấn đề nhỏ?” Tiu nghỉu, cháu nhìn tôi và nói thì thầm: “Nhỏ!”. Và từ đó, tôi có thể giải thích nếu đó là vấn đề nhỏ thì dễ giải quyết.
Tôi hỏi cháu giải pháp nào mình có thể giải quyết cho vấn đề nhỏ này (quan trọng là phải để cháu có thì giờ suy nghĩ và tìm ra câu trả lời). Cháu trả lời: “Chọn một cái quần khác”. Tôi nói thêm: “Con có quần khác để chọn không?”. Cháu cười và đi tìm một cái quần khác.
Fabiana Santos là ký giả và mẹ của cháu Felipe, 11 tuổi và Alice, 5 tuổi. Gia đình cô sống ở Washington DC. Các câu trả lời của “các vấn đề nhỏ” bây giờ Alice rành lắm, thậm chí cháu còn tự cười cho các chướng khí của mình. Nhiều lần, em còn chân thành nói: “Mẹ, con nghĩ đây không phải là một vấn đề”.
Marta An Nguyễn dịch
