philomag.com, Michel Eltchaninoff, Alexandre Lacroix, 2016-12-01
Việc bầu tân tổng thống Donald Trump vào Tòa Bạch Ốc tháng 11 vừa qua đã làm cho thế giới rơi vào tình trạng hoang mang. Để cố gắng làm sáng tỏ tương lai của chúng ta, chúng tôi (Tạp chí Triết lý) cậy vào ý tưởng của bốn tư tưởng gia trong quá khứ, David Ricardo, Marshall McLuhan, Dostoïevski, Carl Schmitt.
Việc bầu Donald Trump lên chức tổng thống của một cường quốc thế giới đã làm cho tất cả các nhà phân tích sững sờ, ai có thể tiên đoán một người như vậy lại trúng cử. Tỷ phú địa ốc và người của truyền thông sẽ làm gì khi họ nhậm chức ngày 20 tháng 1? Ông có áp dụng kỹ càng chương trình bảo vệ an ninh của mình và chống người di dân không? Ông có quên tất cả lời hứa trong thời gian tranh cử không? Ông có giữ hình ảnh của một người mất kiểm soát hay ông sẽ được trung hòa bớt qua guồng máy quản trị và qua các thể chế không?
Vì khó mà đoán được tương lai, người ta chỉ cố gắng hiểu cái lôgic của những gì đang xảy ra ở Mỹ. Và nếu chúng ta thử đặt mình vào địa vị của các nhà tư tưởng lớn, dù họ đã qua đời từ lâu, thì liệu chúng ta có thấy một ánh sáng nào cho vấn đề này không? Chúng ta sẽ hình dung được đâu là mức độ chao đảo mà thế giới đang sống!
Theo văn hào Nga Fiodor Dostoïevski, (1821-1881) thì việc bầu ông Trump sẽ chứng tỏ cho thấy dân chúng có thể đi ngược với lợi ích hợp lý đúng đắn của mình, chỉ để có thú vui đưa hệ thống đi dạo chơi một vòng.
Theo nhà kinh tế học Anh David Ricardo (1772-1823) thì đây là một tiến trình chỉ dính đến lý thuyết thương mãi quốc tế – lý thuyết biện minh cho sự phóng khoáng của toàn cầu hóa – mà rồi nó sẽ bị lung lay với việc buộc phải quay trở về với chế độ thuế quan bảo hộ (protectionnisme).
Theo nhà lý luận truyền thông Canada Marshall McLuhan (1911-1980) thì các thông điệp chính trị không thể tách rời với các trụ phân phối của nó, và chiến thắng của Trump sẽ đưa ra ánh sáng các khía cạnh khó hiểu của Web.
Còn đối với triết gia Đức Carl Schmitt (1888-1985) thì trước tất cả các việc khác, chính trị trước hết là chỉ định ai là bạn, ai là thù. Việc một người lên nắm quyền lực mà không giấu giếm tình cảm của họ với Vladimir Poutin thì người này sẽ có thể làm thay đổi tình trạng địa chính trị toàn bộ.
Để hiểu được chuyện không hiểu, tốt hơn là nên đi theo một vài triết gia…
Giuse Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch
