aleteia.org, Sylvain Dorient , 2016-08-25
Trong một căn nhà kín đáo ở ngoại ô Erbil, thuộc vùng Kurdistan Irak, một linh mục Dòng Đa Minh điều khiển việc phục hồi các bản thảo có từ hàng trăm năm.
Họ là khoảng sáu tín hữu kitô người Irak làm việc trong phòng máy lạnh. Họ lau chùi, hồi phục, đóng gáy lại… Đa số các tác phẩm là của thư viện Dòng Đa Minh ở Mossoul, một vài tác phẩm có từ thế kỷ 13.
Chụp lại từng trang
Trước khi thành phố bị rơi vào tay Nhà nước Hồi giáo tự xưng năm 2014, vào khoảng 50 000 quyển sách đã được linh mục Nageeb Dòng Đa Minh ở Mossoul cứu. Linh mục đã cho di chuyển ban đêm bằng xe tải, dưới sự đe dọa thường xuyên cận kề của cuộc xung đột. Các biến cố xảy ra sau đó đã chứng minh cho nỗi sợ của các tu sĩ Dòng Đa Minh là đúng: các tên khủng bố của nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng đã lên kế hoạch xâm chiếm, trong cuộc chiến này, các sách thiêng liêng của kitô giáo chúng tìm thấy đều bị đốt cháy. Hiện nay, nhóm phục hồi sách đã số hóa các di sản của quá khứ này.
Một nữ nhân viên của nhóm kiên nhẫn chụp từng trang một quyển sách khổng lồ đóng gáy da đã sờn, cô giải thích, “nó sẽ được vĩnh viễn cứu”. Dù ngày mai những kẻ khủng bố cực đoan có chiếm thành phố Erbil thì dấu vết của quyển sách đã có từ hàng thế kỷ này đã có trong ổ cứng, nó sẽ đến tay các nhà tham khảo ở Âu châu, ở Mỹ.
“Một cách nào đó, nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng bắt chúng tôi phải làm việc”
Linh mục Nageeb giới thiệu kho tàng của cha, một bên là các bản thảo sau khi đã số hóa, được cẩn thận phục hồi, sắp xếp, bên kia là một đống không thể tả được… Đúng là động Ali Baba của thư viện, một vài quyển ở trong tình trạng đáng lo.
Trong số các quyển sách này có nhiều quyển sách bằng tiếng Aramênia nằm chồng chất lên nhau. Trong một quyển sách có từ thế kỷ 13, trên cùng một trang, chúng tôi thấy dấu vết của ba người sao chép lại cùng làm việc. “Một số sách này đã hoàn toàn bị lãng quên, chất hàng đống trong thùng ở dưới hầm… Một cách nào đó, nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng đã bắt chúng tôi phải sắp xếp lại cho thứ tự các sách này!”
Dính giữa hai trang của một quyển sách có từ thế kỷ 15, nhóm thấy một tờ giấy cảo thơm do Hội đồng Charlemagne ký! Chúng tôi không hình dung con đường nào đã dẫn nó đi từ Âu châu đến tận Mossoul, trong thời xáo động của thập tự chinh. Một bí ẩn vẫn còn nguyên vẹn.
