Nhiều lần chúng ta được thấy giáo hoàng Phanxicô đang uống một thức uống được các người hành hương từ Argentina mời. Đó là trà mate, một thức uống pha truyền thống phổ biến ở quê nhà của ngài và các nước lân cận.
Trà mate là loại nước quốc hồn quốc túy của Argentina, và cũng có liên hệ với Đức Mẹ Caacupé, đền thánh mà giáo hoàng Phanxicô đến viếng tại Paraguay hôm 11 tháng 7.
Thức uống có nhiều caffein nay được uống nóng, theo truyền thống là trong một quả bầu rỗng ruột với ống hút bằng kim loại. Các lá khô của cây yerba (tên khoa học Ilex paraguariensis) thuộc họ cây nhựa ruồi (holly) được chế trong nước sôi như trà.
Yerba được trồng và sử dụng đầu tiên bởi người Guarani, một dân tộc thổ dân ở Paraguay. Thức uống này được du nhập vào trong các Cộng đồng thu nhỏ của Dòng Tên hồi thế kỷ XVII, và Dòng Tên chính là những người quảng bá cho loại trà này, bằng cách xuất khẩu nó, đến mức người ta gọi đây là trà ‘dòng Tên.’
Trà Yerba cũng có liên hệ với Đức Mẹ Caacupé, bắt nguồn từ một điêu khắc gia người Guarani tên là José, đã trở lại đạo nhờ các cha dòng Tên.
Có lần ông bị một nhóm người thổ dân Mbaya truy đuổi, vì đã từ bỏ tôn giáo bản địa của mình. Ông khấn với Đức Mẹ rằng nếu Mẹ giữ gìn cho ông đừng bị người Mbaya bắt, thì ông sẽ tạc và tôn kính hình ảnh của Mẹ.
Đức Mẹ hiện ra với ông José, nói với ông là ‘ka’aguý cupe-pe’ trong tiếng Guarani nghĩa là ‘phía sau bụi cây yerba.’ Ông chạy đến và thấy một thân cây, ông náu mình sau thân cây đó, những người Mbaya không tìm thấy ông và bỏ đi. Ông José chu toàn lời hứa của mình, và tạc một bức tượng, bây giờ là tượng Đức Mẹ Caacupé, đấng bảo trợ của Paraguay.
J.B. Thái Hòa chuyển dịch từ CNA