Tâm sự của Đức Lêô về chức vụ giáo hoàng của ngài: “Tôi cảm thấy rất bận rộn, nhưng không quá sức”
famillechretienne.fr, I.Media, 2025-09-15
Hình ảnh – Evandro Inetti/ZUMA/SIPA
Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ khi ngài được bầu làm Giáo hoàng, Đức Lêô làm sáng tỏ một số vấn đề. Quyển sách phỏng vấn Đức Lêô tiếng Tây Ban Nha sẽ phát hành ngày 18 tháng 9.
Ngài cho biết, ngài hoàn toàn đón nhận chức vụ giáo hoàng, nhưng ngài nghĩ vẫn còn nhiều điều cần cải thiện: “Vai trò Giáo hoàng chắc chắn là điều mới mẻ với tôi.” Ngày 14 tháng 9 ngày sinh nhật của ngài, các trích đoạn từ cuộc phỏng vấn của nhà báo Mỹ Elise Ann Allen đã được công bố.
Quyển sách Lêô XIV: Công dân Thế giới, Nhà truyền giáo Thế kỷ 21, (León XIV: ciudadano del mundo, misionero del siglo XXI) tiếng Tây Ban Nha sẽ được nhà xuất bản Penguin Peru phát hành ngày 18 tháng 8. Phiên bản tiếng Anh và tiếng Bồ Đào Nha sẽ phát hành vào đầu năm 2026.
Thời gian học việc “giáo hoàng” của Đức Lêô
Khi được hỏi về sự hiểu biết của ngài về sứ mệnh mới, Đức Lêô cho biết ngài còn một chặng đường học tập rất dài phía trước, ngài thừa nhận: “Vai trò giáo hoàng còn mới mẻ với tôi. Nhưng tôi hòa nhập vào khía cạnh mục vụ không mấy khó khăn. Tôi trân trọng tất cả mọi người, dù họ là ai, họ đến chia sẻ với tôi và tôi lắng nghe họ. Tôi đã phải nhanh chóng dấn thân vào các vấn đề ngoại giao. Tôi ngạc nhiên thấy mình được đưa lên hàng ngũ lãnh đạo thế giới. Tôi luôn theo dõi các sự kiện thời sự, nhưng việc gặp các nguyên thủ quốc gia khắp nơi trên thế giới vẫn là một thách thức với tôi, nhất là ở thời điểm tiếng nói của Giáo hội đóng một vai trò quan trọng. Tôi bận rộn nhưng không quá sức.”
Ngài khẳng định: “Phần quan trọng nhất trong sứ mệnh người kế vị Thánh Phêrô là khẳng định đức tin của giáo dân, một nhiệm vụ hoàn toàn phụ thuộc vào ơn Chúa. Theo tôi, Chúa Thánh Thần là cách duy nhất để giải thích việc tôi được bầu làm Giáo hoàng. Vì đức tin của tôi, những gì tôi đã trải nghiệm, sự hiểu biết của tôi về Chúa Giêsu Kitô và Phúc Âm, tôi đã chấp nhận. Về các chia rẽ của thế giới ngày nay, dường như có một thừa nhận chung về lễ hôn phối, ít nhất ở thời điểm hiện tại, nhưng thế giới đã mất khả năng tập hợp mọi người lại với nhau về các vấn đề đa phương. Tôi đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo của các tổ chức quốc tế về nhu cầu “ưu tiên đối thoại song phương trong nỗ lực thống nhất, có nhiều chướng ngại hiện đang cản trở con đường dẫn đến chủ nghĩa đa phương.”
Ngài nghĩ vấn đề nằm ở “sự phân cực” – một thuật ngữ được Đức Phanxicô hay dùng: “Nó chẳng giúp ích gì cho ai hoặc rất ít người khi tất cả mọi người đều đang đau khổ.”
Đức Lêô nghĩ sự phân cực đang chia rẽ thế giới một phần liên quan đến đại dịch năm 2020, nhưng gốc rễ sâu xa hơn là “sự mất đi ý thức cao hơn về cuộc sống con người, ảnh hưởng đến con người ở nhiều cấp độ trong một số khu vực trên thế giới. Ngài đặt câu hỏi: “Nếu chúng ta đánh mất ý thức về những giá trị này, thì điều gì còn quan trọng?”
Ngài nhấn mạnh đến “khoảng cách ngày càng lớn giữa mức thu nhập của tầng lớp lao động và số tiền của những người giàu nhất có được, các giám đốc điều hành và ông Elon Musk sẽ là “tỷ phú nghìn tỷ đầu tiên của thế giới. Điều đó có nghĩa là gì và rốt cuộc là gì? Nếu đó là điều duy nhất vẫn còn giá trị, thì chúng ta đang gặp rắc rối lớn”.
Niềm hy vọng của ngài dành cho Ukraine
Đức Lêô cho biết, kể từ khi cuộc xung đột ở Ukraine bắt đầu, Tòa Thánh “đã nỗ lực rất nhiều để duy trì lập trường, dù khó khăn đến đâu, cũng không nghiêng về bên này hay bên kia, mà thực sự trung lập.” Mặc dù nhận thức được tầm quan trọng của việc Tòa Thánh lên tiếng ủng hộ hòa bình và duy trì hy vọng, ngài cho rằng khả năng Vatican làm trung gian hòa giải là “ít thực tế”.
Tuy khẳng định “hòa bình là câu trả lời duy nhất” cho cuộc xung đột, nhưng ngài nghĩ cách diễn giải lời kêu gọi hòa bình của ngài không phải là “chính yếu”. Theo ngài, giải pháp cho cuộc xung đột sẽ đến khi “một số tác nhân bên ngoài gây áp lực đủ mạnh để buộc các bên xung đột phải nói rằng đã quá đủ rồi.”
Đức Lêô nhấn mạnh: “Tôi đặt nhiều hy vọng vào bản chất con người, nhưng vẫn tồn tại ‘những kẻ xấu, những kẻ cám dỗ’”. Dù ở quan điểm nào, chúng ta cũng thấy có những động lực tốt và những động lực không tốt. Điều này tạo sự khác biệt là khuyến khích các bên “hướng tới những giá trị cao hơn, những giá trị đích thực”.
Giáo hoàng đầu tiên có hai quốc tịch Mỹ và Peru
Khi được hỏi về việc ngài có hai quốc tịch, Đức Lêô vẫn chưa quyết định: “Rõ ràng tôi là người Mỹ và cảm thấy mình rất Mỹ, nhưng tôi cũng yêu Peru, người dân Peru, đó là một phần con người của tôi. Tôi đã phục vụ lâu dài ở Peru, góc nhìn Nam Mỹ là quý giá với tôi. Nếu có một trận bóng đá, tôi có thể sẽ ủng hộ Peru vì mối liên hệ tình cảm, nhưng tôi cũng là người hâm mộ đội bóng Ý.” Nhưng ngài khẳng định ngài không phải là người hâm mộ đội này và bỏ đội kia. Tôi ủng hộ đội bóng chày Chicago White Sox, mẹ tôi ủng hộ đội Cubs đối thủ, tôi “phải chấp nhận lập trường cởi mở, dựa trên đối thoại, thân thiện và không cạnh tranh, nếu không thì chúng tôi không ăn cơm tối với nhau được!”
Công nghị, “một thái độ”
Kế thừa Thượng Hội đồng về Công nghị, một tiến trình quan trọng do Đức Phanxicô khởi xướng để giáo dân tham gia nhiều hơn và ít giáo sĩ hơn, Đức Lêô đã dự hai kỳ họp gần đây nhất tại Rôma, ngài cho “công nghị là một thái độ, một cởi mở, một sẵn lòng để thấu hiểu, có nghĩa mỗi thành viên Giáo hội đều có tiếng nói và vai trò của mình. Chúng ta có nhiều cách để tiến hành”
Đức Lêô nhấn mạnh: “Một số người trong Giáo hội cảm thấy bị công nghị đe dọa, đặc biệt các giám mục và linh mục, họ nghĩ quyền lực của họ sẽ bị mất. Nhưng đó không phải là mục tiêu của công nghị, quan điểm này mơ hồ và sai lầm về mặt thẩm quyền. Tính công đồng không có nghĩa biến đổi Giáo hội thành một chính phủ dân chủ. Nếu chúng ta nhìn vào nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay, dân chủ không nhất thiết là giải pháp hoàn hảo cho mọi vấn đề.”
Theo ngài, tính công đồng là “dịp may tuyệt vời để xây dựng một Giáo hội mà mục tiêu chính không phải để có một hệ thống cấp bậc mang tính thể chế, nhưng để ý thức chúng ta cùng nhau hướng đến một Giáo hội của chúng ta, nơi mọi người, với ơn gọi riêng của mình, cùng nhau làm việc và chúng ta còn nhiều việc phải làm.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đức Lêô: “Tôi đọc về Elon Musk, khoảng cách thu nhập quá lớn.”
Phiên họp lần thứ 12 của Nhóm Công tác Chung Việt Nam – Tòa Thánh
Bài phỏng vấn đầu tiên với Đức Lêô, một Giáo hoàng “được đưa lên hàng ngũ lãnh đạo thế giới”
