Họp báo của Đức Lêô trên máy bay từ về Rôma: “Tôi hy vọng sẽ đi Algeria”
cath.ch, 2025-12-02
Các chuyến tông du trong tương lai, cái nhìn về Hồi giáo trong các xã hội phương Tây, sự căng thẳng giữa Venezuela và Hoa Kỳ, ngoại giao Vatican, tình hình của Giáo hội Đức… Trên chuyến bay từ Beirut về Rome vào ngày 2 tháng 12 năm 2025, Đức Lêô đã trả lời các câu hỏi của 82 nhà báo trong gần nửa giờ.
Có thể có chuyến tông du đến Châu Phi và Châu Mỹ Latinh
Đức Lêô cho biết: “Tôi hy vọng sẽ đi Algeria, có thể là chuyến đi tiếp theo. Tôi sẽ đi thăm các nơi gắn liền với cuộc đời. Thánh Augustinô là chiếc cầu hữu ích vì ở Algeria ngài là người con của dân tộc và rất được kính trọng. Và tôi cũng muốn đi Châu Mỹ la-tinh, Argentina, Uruguay.”
Ngài mong muốn tiếp tục thảo luận về việc xây dựng cầu nối giữa thế giới Kitô giáo và Hồi giáo. Trong chuyến đi Thổ Nhĩ Kỳ, ngài đã đến Nhà thờ Xanh ở Istanbul.
Hình @ Vatican Media
Đức Lêô cũng muốn thăm Châu Mỹ la-tinh, Argentina, Uruguay. Đức Phanxicô đã không về nước sau khi được bầu làm Giáo hoàng tháng 3 năm 2013. Đức Lêô cho biết: “Tôi nghĩ Peru sẽ vui mừng đón tôi, tôi đã ở đất nước này với tư cách là nhà truyền giáo và sau đó là giám mục. Nếu tôi đi Peru, sẽ có nhiều quốc gia láng giềng muốn tôi đến thăm nhưng kế hoạch chưa được lên chương trình. Một chuyến đi như vậy có thể sẽ vào năm 2026 hoặc 2027.
Hồi giáo: “Chúng ta nên bớt sợ hơn”
Khi được hỏi về việc một số người Công giáo ở Châu Âu xem Hồi giáo là mối đe dọa cho bản sắc Kitô giáo ở phương Tây, ngài công nhận “có những nỗi sợ hãi do những người phản đối nhập cư tạo ra”. Ngài giải thích: “Chuyến đi Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon chính xác là để biến những biểu hiện căng thẳng thành cơ hội đối thoại và hữu nghị tín hữu kitô giáo và hồi giáo trong khả năng có thể. Tôi nghĩ một trong những bài học lớn nhất mà Lebanon có thể cho thế giới thấy: một đất nước mà cả Hồi giáo và Kitô giáo đều hiện diện và được tôn trọng.”
Ngài cho biết ngài rất xúc động trước các câu chuyện ngài đã nghe trong hai ngày qua về: “Những giúp đỡ lẫn nhau của tín hữu kitô và hồi giáo khi đối diện với sự tàn phá làng mạc do chiến tranh gây ra. Điều này cho chúng ta thấy chúng ta có thể cùng nhau đối thoại, cùng nhau làm việc. Điều quan trọng ở Châu Âu và Bắc Mỹ, chúng ta cần lắng nghe, chúng ta bớt sợ hãi và thay vào đó, chúng ta tìm những tiếng nói thúc đẩy đối thoại chân thành và tôn trọng.”
Về mối quan hệ của ngài với Tổng thống Trump để giúp Lebanon
Khi được một nhà báo Lebanon hỏi liệu ngài có dùng mối quan hệ của ngài Tổng thống Donald Trump để ngăn chặn các cuộc tấn công của Israel vào Lebanon không, ngài cho biết: “Tôi đã bắt đầu và ở quy mô nhỏ các cuộc đối thoại với các nhà lãnh đạo về hòa bình ở Lebanon. Tôi dự định sẽ tiếp tục làm, trực tiếp hoặc thông qua Tòa Thánh.”
“Công việc của Tòa Thánh không thể nói công khai, chúng tôi thầm lặng thực hiện.”
Một nhà báo hỏi ngài về cuộc gặp với một nhà lãnh đạo Shiite hay về lời kêu gọi của Hezbollah gởi đến Giáo hoàng để hỗ trợ Lebanon, ngài xác nhận đã có “các cuộc gặp riêng trong chuyến đi này với đại diện của nhiều nhóm khác nhau, đây là những cá nhân hoặc nhóm có liên quan đến các cuộc xung đột đang diễn ra, cả trong nước lẫn quốc tế. Thận trọng ngài cho biết, công việc của Tòa Thánh không thể nói công khai, chỉ được thực hiện cách thầm lặng”, ngài không nhắc đến tên các nhà lãnh đạo. Ngài nghĩ chúng ta cần hạ vũ khí và tìm kiếm đối thoại.
Tại Lebanon, nhiều người lo ngại về việc chiến tranh ở miền nam Lebanon sẽ tái diễn sau chuyến đi của ngài. Đêm hôm qua, một máy bay không người lái của Israel đã tấn công một ngôi nhà ở phía nam đất nước.
Ukraine: Hỗ trợ cho Châu Âu và Ý của Thủ tướng Ý Meloni
Về cuộc xung đột ở Ukraine, ngài đã xem xét lại các cuộc đàm phán của Tổng thống Donald Trump mà không có sự tham gia của Châu Âu, nhưng sự tham gia của Châu Âu là “quan trọng”. Ngài đề xuất rằng Ý, dưới sự lãnh đạo của bà Giorgia Meloni (ngài không nêu tên bà) có thể đóng một vai trò trong vấn đề này, nhấn mạnh khả năng của Ý trong vai trò “trung gian” giữa các bên. Ngài cũng tái khẳng định Tòa Thánh sẵn sàng làm trung gian để tìm “một hòa bình công bằng”, và một lần nữa ngài kêu gọi ngừng bắn.
Về tình hình Venezuela
Khi được hỏi về tình hình Venezuela và tối hậu thư Tổng thống Donald Trump gởi cho Tổng thống Nicolás Maduro yêu cầu ông từ chức, ngài cho biết ngài và các Giám mục, Sứ thần Tòa thánh tại đây đang tìm “các cách thức để xoa dịu tình hình”. Ngài nhấn mạnh “ưu tiên hàng đầu là tìm lợi ích cho người dân, vì thường thường chính người dân, chứ không phải chính quyền, mới là người chịu thiệt hại trong các hoàn cảnh này”
Sau đó, ngài đề cập đến những tin đồn về các cuộc nói chuyện giữa các Tổng thống Mỹ và Venezuela, hoặc tin đồn liên quan đến chiến dịch có thể xảy ra để xâm lược lãnh thổ Venezuela: “Tôi không biết gì hơn, nhưng tôi nghĩ tốt hơn là tìm cách đối thoại, có thể bao gồm cả áp lực kinh tế.”
Con đường Công đồng Đức (Synodale Weg), tiến trình nội bộ của Giáo hội Công giáo tại Đức.
Đặc biệt, với những đề xuất mang tính cải cách – phong chức phó tế nữ, ban phép lành nghi lễ cho các cặp đồng giới – đã tạo căng thẳng với Rôma trong những năm cuối triều Đức Phanxicô. Đức Lêô nghĩ ở Đức vẫn còn chỗ cho “hội nhập văn hóa” – Giáo hội có thể hội nhập các khía cạnh của văn hóa địa phương, nhưng không đồng nghĩa với “rạn nứt hay đổ vỡ” với Giáo hội hoàn vũ.
Gần đây ngài đã gặp một người phản đối Đường lối Công nghị Đức, nhiều người Công giáo ở Đức nghĩ rằng một số khía cạnh của ‘Đường lối Công nghị’ không đại diện cho hy vọng của riêng họ với Giáo hội. Ngài xin “tiếng nói của những người có quyền lực không được bóp nghẹt tiếng nói của những người cũng đông đảo không kém, nhưng không có nơi để bày tỏ”.
Sau đó, ngài đề cập đến cuộc họp gần đây giữa các quan chức Tòa thánh và Giáo hội Đức được tổ chức ngày 12 tháng 11. Cuộc họp này đặc biệt tập trung vào việc thành lập một cơ quan mới của Giáo hội, được gọi là “Hội đồng Công nghị”, vốn đã vấp phải sự chỉ trích gay gắt của Rôma trong những năm gần đây. Ngài giải thích mục đích cuộc họp này là “để đảm bảo Thượng Hội đồng Giám mục Đức không đi ngược lại con đường được cho là của Giáo hội hoàn vũ”, các cuộc thảo luận này đang dẫn đến “các điều chỉnh từ cả hai phía”.
Hiểu về Robert Francis Prevost
Đức Lêô nói đùa khi nói chuyện với một nhà báo Mỹ đang đi chuyến tông du với Giáo hoàng cuối cùng của bà: “Một hoặc hai năm trước, tôi cũng đã nghĩ đến việc nghỉ hưu một ngày nào đó.”
Nói về mật nghị đã bầu ngài ngày 8 tháng 5 – đã làm nhiều người ngạc nhiên – ngài khẳng định: “Tôi hoàn toàn tôn trọng bí mật. Tôi đã cam chịu khi thấy mọi thứ đang diễn ra và… nó có thể thành hiện thực. Tôi thở một hơi thật sâu và tự nhủ: Lạy Chúa, chúng con đang đi trên con đường này. Chính Ngài dẫn dắt con.” Ngài khẳng định niềm tin sâu sắc của ngài: mọi thứ đều nằm trong tay Chúa.
Khi được hỏi: “Nên đọc sách nào để hiểu Robert Francis Prevost là ai?” Ngài trích dẫn quyển Thực hành sự hiện diện của Chúa (The Practice of the Presence of God), của tu sĩ Laurent de la Résurrection Dòng Cát Minh người Pháp ở thế kỷ 17 (tên khai sinh là Nicolas Herman): “Đây là linh đạo của tôi trong nhiều năm, mô tả một cách đơn giản dâng hiến cuộc đời cho Chúa bằng cách để Ngài dẫn dắt. Tôi tin tưởng vào Chúa và tôi chia sẻ thông điệp này với mọi người. Tôi đã đối diện với nhiều thử thách trong cuộc đời, đã sống ở Peru trong những năm tháng khủng bố, đã được gọi làm linh mục ở những nơi mà tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ được gọi.”
Khi báo chí xem xét các bước đi đầu tiên của ngài sau gần bảy tháng, ngài cười khúc khích trước cách các nhà báo mô tả gương mặt của ngài, ngài đồng ý: “Tôi có được gương mặt rất biểu cảm vì tôi được các bạn cho một số ý tưởng tuyệt vời. Các bạn có thể đọc được suy nghĩ trên khuôn mặt tôi, dù không phải lúc nào các bạn cũng đúng,” ngài nói đùa với giọng nhẹ nhàng.
Ý nghĩa phương châm của giáo hoàng trong thế giới cá nhân chủ nghĩa
Về việc lựa chọn phương châm – In Illo Uno Unum – Trong Đấng là một, chúng ta hãy nên một – ngài cho rằng Giáo hội Công giáo được kêu gọi truyền tải thông điệp “rất quan trọng” về giá trị cao cả của “sự hiệp nhất, tình bạn, các mối quan hệ giữa con người và sự hiệp thông”. Ngài nhận định: “Xã hội chúng ta là xã hội rất cá nhân chủ nghĩa, các quan hệ cá nhân thường rất cô lập, qua máy tính hoặc điện thoại thông minh, tình trạng càng trầm trọng hơn do đại dịch.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đức Lêô tại Lebanon: “Chúng ta cần thay đổi hướng đi, cần giáo dục trái tim hướng đến hòa bình.”
Họp báo của Đức Lêô trên máy bay từ về Rôma: “Tôi hy vọng sẽ đi Algeria”
