Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ xin các đại diện mục vụ chú trọng đến uy tín của Giáo hội
cath.ch, 2025-11-17
Ngày 17 tháng 11, trong một tài liệu dài 7 trang, Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ giải thích: “Uy tín Giáo hội phụ thuộc phần lớn vào lối sống của các nhà lãnh đạo, các cộng tác viên, các linh mục, phó tế và các đại diện mục vụ giáo dân.” Vì thế các giám mục phản đối một bộ quy tắc cứng nhắc. Uy tín của cộng đồng Giáo hội dựa trên uy tín của tất cả những người đã chịu phép rửa tội, đặc biệt là các đại diện mục vụ, các cá nhân này cần đặc biệt chú ý đến việc đào tạo cũng như việc thực thi các trách nhiệm được giao phó một cách thành thạo. Người đại diện mục vụ là nhân vật quần chúng trong mắt công chúng.
Do tính đặc thù của mỗi hoàn cảnh sống, việc phân định liên tục là cần thiết. Uy tín quan trọng trong công việc của Giáo hội không chỉ giới hạn ở các lãnh vực mục vụ và hoạt động cụ thể. Người đại diện mục vụ rất dễ bị ảnh hưởng bởi nhận thức bên ngoài, sứ mệnh của họ gắn liền trong mọi lãnh vực cuộc sống: họ là những nhân vật công chúng mà hành vi tổng thể được đánh giá dựa trên các tiêu chuẩn đức tin Kitô giáo họ rao giảng. Đây là lý do vì sao không thể tách biệt hoàn toàn hành vi nghề nghiệp của họ với đời sống riêng tư.
Giống như tất cả các nhân vật công chúng, kể cả những người ngoài Giáo hội, các mâu thuẫn thấy rõ giữa hai lãnh vực này có thể gây sốc. Vì thế Hội đồng Giám mục cho rằng sự chính trực cá nhân và việc tuân thủ các giá trị nền tảng của Giáo hội là rất quan trọng.
Đức tin Kitô giáo không phải là một khía cạnh cục bộ của cuộc sống.
Đồng thời, Hội đồng Giám mục nhận thấy, việc liên tục bị quan sát từ bên ngoài (trong các mối quan hệ và đời sống gia đình) và chịu đựng sự căng thẳng giữa nhu cầu và thực tế là thách thức cho những người làm công tác mục vụ. Điều quan trọng cần lưu ý ở đây là các nhân vật công chúng cũng có quyền riêng tư và mọi người đều có quyền được tôn trọng đời sống riêng tư và gia đình của họ.
Mỗi người đều cần có các không gian được bảo vệ cho sự phát triển cá nhân và riêng tư.
Tuy nhiên, đời sống riêng tư cũng phải được thể hiện trong phạm vi công cộng và không nên bị ép buộc phải sống trong bí mật. Điều này càng đúng hơn khi các nhân viên mục vụ sống với tư cách là vợ chồng và gia đình, và khi những người khác bị ảnh hưởng bởi công việc của họ. Trong bối cảnh này, cộng đồng Giáo hội phát triển một nền văn hóa, trong đó đức tin Kitô giáo không chỉ là một khía cạnh cục bộ của đời sống con người, mà còn định hình toàn bộ lối sống. Các nhà chức trách Giáo hội có trách nhiệm, có nghĩa vụ sắp xếp các điều kiện phục vụ sao cho cả giáo huấn của Giáo hội lẫn sự riêng tư của các tác nhân mục vụ đều được tôn trọng.
“Chúng ta có quyền mong đợi các bề trên của Giáo hội hành động sao để không có gì phải che giấu.”
Hậu quả của việc Bổ nhiệm và Ủy nhiệm Giám mục
Những cân nhắc trước đây nhấn mạnh đến sự cần thiết phải phân biệt giữa thực hành của Giáo hội về việc bổ nhiệm và ủy nhiệm giám mục liên quan đến các vấn đề liên quan đến lối sống. Cho đến nay, các giám mục Thụy Sĩ đã đưa ra quyết định trên cơ sở từng trường hợp cụ thể cho các tác nhân mục vụ: “Những quyết định này chắc chắn tính đến hoàn cảnh cá nhân, nhưng có thể gây ấn tượng về sự thiếu minh bạch nhất định hoặc đôi khi bị cho là tùy tiện.”
Một cách tiếp cận minh bạch khi xem xét hoàn cảnh cá nhân và những khó khăn liên quan, cũng như đối thoại trung thực giữa các bên liên quan, giúp chống lại bầu khí sợ hãi và từ đó là che giấu: “Sự trung thực và thiện chí cá nhân để dần dần điều chỉnh hoàn cảnh của mình dưới ánh sáng Phúc Âm sẽ mở ra và củng cố con đường để vị giám mục có năng lực có thể tìm ra giải pháp phù hợp trong khuôn khổ đối thoại cởi mở với người đại diện mục vụ liên quan.”
Căng thẳng giữa các quy định của Giáo hội và thực tế cuộc sống
Các tiêu chuẩn của Giáo hội có thể xung đột với các hoàn cảnh cuộc sống cá nhân đòi hỏi cách tiếp cận tinh tế và nhân từ. Giáo hội được kêu gọi không loại trừ những người đang gặp hoàn cảnh sống phức tạp, nhưng nên gặp trong đối thoại chân thành và đồng hành với họ, theo tinh thần của logic thương xót đã được nhấn mạnh nhiều lần. Những nguyên tắc này đã được Đức Phanxicô nhắc lại.
Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ nhấn mạnh các tiêu chuẩn trong Tông huấn Amoris Laetitia (Niềm Vui Yêu Thương) của Đức Phanxicô về tình yêu trong gia đình cần được áp dụng tương tự: “Con đường của Giáo hội không lên án bất kỳ ai mãi mãi; lan tỏa lòng thương xót của Thiên Chúa cho tất cả những ai thành tâm cầu xin… Vì lòng bác ái đích thực là không điều kiện và được ban tặng một cách nhưng không! Do đó, chúng ta phải tránh phán đoán, không xem xét đến sự phức tạp của các hoàn cảnh khác nhau; cần chú ý đến cách mọi người sống và chịu đựng vì hoàn cảnh của họ.”
“Không ai bị lên án mãi mãi”
“Không ai bị lên án mãi mãi, vì đó không phải là logic của Phúc âm!” Đức Phanxicô không chỉ đề cập đến những người ly hôn trong các cuộc hôn nhân mới, mà là tất cả mọi người, bất kể hoàn cảnh của họ: “Nhưng dĩ nhiên, nếu ai đó để lộ tội lỗi khách quan như thể nó là một phần của lý tưởng Kitô giáo, hoặc muốn áp đặt điều gì đó khác với giáo huấn của Giáo hội, thì họ không thể tự nhận mình là người dạy giáo lý hay giảng đạo, theo nghĩa này, có điều gì đó ngăn cách họ với cộng đồng (x. Mt 18:17). Chúng ta phải lắng nghe lời loan báo Tin Mừng và lời mời gọi hoán cải”, Tông huấn Amoris Laetitia nhắc chúng ta.
Nhờ các tài liệu do Ủy ban Thần học và Đại kết soạn thảo, cũng như những suy tư sâu sắc và chuyên sâu của chính họ trong ba kỳ họp thường kỳ của Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ (CES), các giám mục đã quyết định không công bố danh mục các quy tắc và tiêu chuẩn. Thay vào đó, các giám mục đưa ra một tầm nhìn tổng quan, xem xét thực tế cuộc sống hiện tại để phân định. Các giám mục tái khẳng định cam kết đối thoại cởi mở với các tác nhân mục vụ và cám ơn họ đã tận tụy phục vụ Giáo hội.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ xin các đại diện mục vụ chú trọng đến uy tín của Giáo hội
