Vì sao Hồng y Newman được Giáo hội phong Tiến sĩ Giáo hội
fr.aleteia.org, Jean Robert Armogathe, 2025-08-04
Thánh John Henry Newman, Herbert Rose Barraud – Newman | PD
Đi trước thời đại, Hồng y Newman đã để lại dấu ấn của ngài trong thần học thế kỷ 20. Linh mục Jean-Robert Armogath, thành viên của Viện Thần học và là tác giả quyển “Newman, Sự Thánh thiện của Trí tuệ” giải thích lý do vì sao bậc thầy trong việc đi tìm chân lý được tôn vinh với danh hiệu “Tiến sĩ Giáo hội”.
Ngày 31 tháng 7 năm 2025, Tòa thánh thông báo Hồng y John Henry Newman sẽ sớm được Đức Lêô phong Tiến sĩ Giáo hội. Việc ngài được phong Tiến sĩ Giáo hội không làm tăng thêm sự thánh thiện của ngài, ngài đã được Đức Phanxicô phong thánh ngày 16 tháng 10 năm 2016, nhưng để khẳng định vai trò quan trọng tư tưởng của ngài trong những phát triển gần đây nhất của thần học.
Bậc thầy của Tư tưởng Công giáo
John Henry Newman (1801-1890), linh mục Anh giáo năm 1825, năm 1844 ngài trở lại đạo công giáo và năm 1847 ngài là linh mục công giáo. Sự trở lại của học giả lỗi lạc đã dẫn đến sự trở lại của một số bạn của ngài trong “Phong trào Oxford”. Nhưng ở Anh thời Victoria, cuộc đời của ngài không hề bằng phẳng: ngài bị cho là người bội giáo Anh giáo, ngài bị Cộng đồng Công giáo nghi ngờ – hàng giáo phẩm không phải lúc nào cũng biết dùng tài năng to lớn của ngài một cách thích ứng. Chính các tác phẩm của ngài đã làm cho ngài trở thành bậc thầy về tư tưởng Công giáo. Triết gia Jean Guitton nói về ngài: “Ngài là nhà tư tưởng vô hình của Công đồng Vatican II”.
Sự hiện diện của Chúa Kitô trong Giáo hội đảm bảo chức năng tiên tri của giáo dân.
Khi nhấn mạnh bản chất hữu cơ của đức tin, ngài khẳng định bản chất này rất mạnh so với sự chắc chắn của lý trí. Chính suy tư này đã dẫn ngài từ Anh giáo đến Rôma. Sự hiện diện của Chúa Kitô trong Giáo hội đảm bảo chức năng tiên tri của giáo dân. Ngài đi trước thời đại: ngài nhận ra phẩm giá cao quý của những người đã chịu phép rửa tội. Hơn nữa, trong sự phát triển hữu cơ, truyền thống sống động đảm bảo sự không thể sai lầm của Giáo hội. Cuối cùng, suy tư của ngài chính là trả lại cho trí tuệ những gì trí tuệ xứng đáng: truyền đạt kiến thức chắc chắn, nhưng cũng giáo dục trí tuệ trong việc đi tìm chân lý.
Sự duy nhất của Chân lý
Ba mươi tám tiến sĩ được Giáo hội tôn kính tạo thành một nhóm rất khác biệt: việc tuyên xưng của họ thường tương ứng với nhu cầu củng cố (hoặc làm rõ) giáo lý: Thánh Tôma Aquinô và Thánh Bonaventure thế kỷ 16, Thánh Phanxicô Salê thế kỷ 19, bốn nữ thánh (Têrêxa Avila, Catarina Siêna, Têrêxa Lisiơ, Hildegard thành Bingen) từ năm 1970 đến năm 2012. Cách và các tác phẩm của họ đóng vai trò tham chiếu chính xác trong môi trường không rõ ràng của Kitô giáo. Việc đề xuất đọc lại giáo huấn của Newman trong thế kỷ 21 đồng nghĩa với việc khẳng định sự duy nhất của chân lý. Newman là nhà tiên tri ư? Ngài không muốn điều đó. Đúng hơn ngài là nhà phân tích lâm sàng về những cạm bẫy của ngôn ngữ và sự mù mờ của các ý tưởng. Đây có phải là nhu cầu cấp thiết và cần thiết nhất cho một thế giới bị tha hóa vì tin tức giả mạo và các chân lý thay thế không?
Tác phẩm của ngài được nhà xuất bản Éditions Ad Solem phát hành. Artège đã xuất bản tuyển tập giá trị: Newman. The Sanctity of Intelligence, do J.-R. Armogathe biên soạn. Năm 2019, nhà xuất bản Parole et Silence phát hành Tuyển tập “Communio”. Condor Pictures đang chuẩn bị bộ phim tài liệu (phụ đề năm ngôn ngữ) về Thánh John Henry Newman cho mùa thu này.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
