Sư tử Peru: “9 giai thoại giúp chúng ta hiểu rõ Đức Lêô hơn”
Tòa thánh đang ra mắt bộ phim tài liệu ‘Sư tử Peru’ kể lại 20 năm hoạt động truyền giáo của tu sĩ Dòng Âugustinô Robert Prevost tại Peru. Trang omesmag thu 9 lời chứng trong số 45 lời chứng. Gần 50 người, phần lớn là những người đơn sơ khiêm tốn nhắc lại dấu ấn của ngài ở Peru, với những bài hát làm nền và bằng tiếng Quechua.
omnesmag.com, Francisco Otamendi, 2025-06-27
Đức Lêô làm Giám mục của Chiclayo (Peru) từ năm 2015 đến năm 2023, ngài là tu sĩ Dòng Âugustinô truyền giáo gần 20 năm trên đất Peru.
Trang web video tài liệu ‘Sư tử của Peru’ (Lion of Peru, Leo trong tiếng Anh, Pháp, Ý là sư tử) được dàn dựng khéo léo, linh hoạt và có nhiều chứng từ, nhiều giai thoại ít người Peru biết đến. Bộ phim tài liệu dài 45 phút được Ban Biên tập Bộ Truyền thông Vatican thực hiện, kể lại các năm Đức Lêô truyền giáo ở Peru. “Từ Chicago đến Chulucanas, từ Chiclayo đến Vatican” là một trong các bài hát nền của Los Bachiches. Chín trong số khoảng 50 lời chứng đã được chọn cho tài liệu này, một số lời chứng khác cũng được trích dẫn.
Các đạo diễn Salvatore Cernuzio, Felipe Herrera-Espaliat và Jaime Vizcaíno Haro biên tập video, chia video thành ba phần, với phần lời chứng là phần chính. Sau phần giới thiệu chung là tập 1 (4′ 19″): “El Padre Roberto. Chulucanas – Trujillo”. Tập 2 (18′ 44″): Giám mục Prévost, Chiclayo – Callao. Tập 3 (37′), đơn giản là “Giáo hoàng”.
Giáo hoàng là người Peru!
“Giáo hoàng là người Peru!” Với người Peru, việc Đức Robert Francis Prevost sinh ra ở Chicago không quan trọng. Người dân miền Bắc Peru nói: “Giáo hoàng là người Peru.” Gần 20 năm ngài truyền giáo ở Chulucanas, Trujillo, giám quản tông tòa ở Callao, và sau đó là giám mục ở Chiclayo.
Sau đây là một số lời chứng.
Ivonne Leiva (Trujillo): Với người Peru, không có gì ngạc nhiên khi ngài làm Giáo hoàng.
Trong cuộc phỏng vấn, một số chuyên gia Vatican nói việc bầu Hồng y Robert Prévost làm giáo hoàng là bất ngờ, nhưng với người dân Peru họ không ngạc nhiên.
Bà Ivonne Leiva, thuộc giáo xứ Nuestra Seđora de Montserrat ở Trujillo, nơi Cha Roberto là cha xứ từ năm 1992 đến năm 1999, bà cho biết: “Chúng tôi cầu nguyện xin Chúa ban cho chúng tôi một giáo hoàng tốt nhất. Nhưng vì chúng tôi biết ngài là người tốt nên tất cả chúng tôi đều cầu nguyện như vậy. Chúng tôi cầu nguyện để ngài làm giáo hoàng vì chúng tôi biết ngài làm việc như thế nào. Chúng tôi đã cầu nguyện, chúng tôi đã cầu nguyện… và ngài đã làm giáo hoàng!”
Một tu sĩ dòng Augustinô thầm nghĩ khi thấy làn khói trắng: “Nếu đó là hồng y Roberto thân yêu của chúng tôi thì sao?
Những người khác, như nhà truyền giáo Marist Margaret Walsh ở Lima cho biết người dân Callao nói với nhau ‘ngài có thể làm giáo hoàng’, nhưng chúng tôi không ngờ được điều này”.
1. Cha đỡ đầu của Mildred, giống như người mẹ đã mất của cô
Hector Camacho nhìn thấy vài phút trước khi đi bán gà ở chợ Chulucanas, ông là bạn của Cha Robert Prevost, ông kể lại câu chuyện được cha Robert đỡ đầu: “Ngài đến đây khi ngài còn rất trẻ, năm 85, 86, 87…, một nhóm trẻ giúp lễ được ngài hướng dẫn, ngài giáo dục về đức tin. Ngài tràn đầy tình yêu với Thiên Chúa, với tha nhân. Chúng tôi học được rất nhiều ở ngài.
“Một ngày nọ, tôi đến nhà ngài và thấy ngài rất buồn. Ngài nói ‘mẹ ngài vừa mất và ngài sẽ về Mỹ vài ngày’. Sau đó, tôi nói với ngài vợ tôi đang mang thai và hỏi ngài tôi có được phép lấy tên ngài đặt tên cho con tôi được không, ngài đồng ý. Tôi xin ngài viết tên Mildred, xin ngài đỡ đầu cho con gái tôi, ngài vui vẻ chấp nhận. Con gái của Hector, con gái đỡ đầu của Giáo hoàng, cô bé Mildred Camacho xúc động vì cha đỡ đầu của mình được cả thế giới biết đến”.
Ông Héctor Camacho tin tưởng: “Ngài sẽ làm tốt công việc cho mọi người trên thế giới. Tôi chắc chắn bất cứ nơi nào có chiến tranh, ngài sẽ giải hòa. Nơi nào có bất hòa, ngài sẽ mang tình yêu đến vì ngài có những đức tính này.”
2. Lola Chávez, giáo lý viên ở Chulucanas
Cô Lola Chávez cho biết: “Tôi là giáo lý viên, nhiều trẻ em đến học giáo lý ngày chúa nhật, chúng tôi có thánh lễ. Và chúng tôi gặp ngài, ngài rất muốn dạy giáo lý cho trẻ em, ngài đào tạo các em giúp lễ.” Cô Marina Ruidías cũng là giáo lý viên trước đây, cô nói: “Chúa đã chuẩn bị cho ngài vì ngài đã bắt đầu chức tư tế ở đây.” Một bài hát có câu này: “Một con Sư tử vĩ đại đã được rèn luyện ở miền bắc Peru.”
3. Bà Jannina Sesa ở Chiclayo: Bài hát ven biển “Nino” đã vực nhà thờ đứng dậy.
Có nhiều giáo dân xuất hiện trong phim tài liệu. Ông Jorge “Coco” Montoro, người được Cha Roberto tặng chiếc máy ảnh cũ của ngài khi ngài đi Mỹ.
Bà Jannina Sesa, cựu giám đốc Caritas Chiclayo cho biết: “Năm 2017, hiện tượng ‘Caritas Chiclayo’ là một lo ngại lớn khi tỉnh Chiclayo bị lũ lụt. Đây là lần đầu tiên ngài vực Giáo hội dậy bằng cách nâng cao nhận thức về việc quyên góp thực phẩm, thuốc men…”
Bà Jannina mô tả ngài “là mục tử đi ra đường và thương cảm mọi người.”
4. Miguel Ángel Aliaga, người đứng đầu mục vụ thanh thiếu niên tại Chiclayo xác nhận chứng từ của bà Jannina Sesa, ông cho biết với sự giúp đỡ của Bộ Giáo dục, các người trẻ đã được giáo dục: “Ngài đến thăm chúng tôi, hỏi thăm chúng tôi cần gì; chúng tôi thường nói, ngài không phải là Giám mục ngồi nhà như chúng tôi vẫn thường nói ở đây. Ngài mang ủng, lội bùn để đến với chúng tôi, ngài giúp đỡ, chia sẻ và phục vụ. Ngài ở bên cạnh người dân. Đó là công việc của giám mục chúng tôi, đó là lý do vì sao ngài được chúng tôi yêu mến.”
Ông Rocío Zena cho biết năm đó ngài đã cung cấp 35 nhà lắp ghép cho những người mất nhà mất cửa.
5. Linh mục Christophe Ntaganz (Callao): ngài mang đến 4.000 con gà sống mỗi tuần.
Christophe Ntaganz, linh mục của Pachucútez (Callao) cho biết đây là khu phố nghèo nhất của Callao: “Năm 2020 lúc đại dịch, ngài là giám quản tông tòa của Callao. Có rất nhiều người nghèo đói ở đây. Mỗi tuần, ngài mang theo những xe kéo gà sống: 4.000 con, ngài dừng lại ở đây để chúng tôi có thể phân phát cho mọi người suốt cả ngày. Một tuần nữa, 4.000 con gà. Một tuần nữa là các con heo và 150 kg thuốc men, nước khoáng, đó là công việc của chúng tôi.”
6. Tina Orozco, “luôn kết nối.”
Ricardina More đến từ khu phố Pachacútez của Callao, giải thích: “Khu phố này là nơi sinh sống của những người dân rất nghèo, thu nhập của họ rất ít, họ phải vật lộn để kiếm sống.” Các ông Wilder Guadalupe, Nelson Palacios cho biết “họ rất lo lắng, nhưng Chúa quan phòng lo liệu, chúng tôi không thiếu thốn gì”. Bà Tina Orozco, thư ký của Giám mục Callao cho biết: “Trong thời đại dịch, ngài muốn gần gũi với các giáo sĩ, các linh mục trong giáo phận. Mong muốn lớn nhất của ngài là luôn giữ được liên lạc.”
7. Lời an ủi dành cho bà Sylvia Vázquez, nạn nhân của nạn buôn người
Sylvia Teolinda Vázquez là nạn nhân của nạn buôn người, cô bị hãm hiếp khi mới 10, 11 tuổi, và câu chuyện của cô được nêu bật trong bộ phim tài liệu. Cô đã gặp các Nữ tu của Dòng Adoring Sisters: “Các nữ tu có nhà ở Chiclayo, các sơ dạy nghề may vá, thẩm mỹ, máy tính, làm bánh cho các cô gái điếm, những người gặp khó khăn trong cuộc sống. Các người được giúp đỡ cho biết: “Chúng tôi gặp Cha Prévost ở nhà các Nữ tu, ngài gặp nhóm buôn người. Công việc của chúng tôi là đi đón các cô gái ở nơi họ làm việc, và chúng tôi mời họ đến các xưởng. Họ đến và linh mục cử hành thánh lễ cho họ, một Thánh lễ bình yên, họ vẫn gọi như vậy. Sau đó, một số người sẽ nói chuyện với ngài, và ngài lắng nghe họ. Ngài muốn tạo công ăn việc làm cho họ, vì họ là những bà mẹ có con, họ cần có nghề để sinh sống.”
Đức Lêô rất tốt bụng và quảng đại, ngài nói với tôi: “Sylvita, con là người tốt, con có giá trị. Con ở trong nhóm, chúng ta sẽ làm việc tốt với nhau.” Nhưng tôi không biết ngài sẽ là Giáo hoàng.
8. Daría Chavarry, Rosa Ruiz, nấu ăn tại bếp súp Chiclayo
Daría Chavarry là đầu bếp tại bếp ăn từ thiện giáo xứ Chiclayo nói: “Khi ngài đến, ngài đi trong bùn, ngài có mặt ở đây với chúng tôi, ngài ban phép lành và ăn với chúng tôi.”
Rosa Ruiz, cũng là một đầu bếp ở Chiclayo, bà nhớ lại: “Nhiều người nhập cư đến Peru và chúng tôi tiếp nhận và giúp đỡ họ. Lúc đó ngài là giám mục, ngài quan tâm đến hoàn cảnh của họ.”
9. Linh mục chánh xứ Ángel Pena: Ngài chúc mừng sinh nhật tôi ngày 10 tháng 5
Cha Ángel Peđa, linh mục giáo xứ San Martín de Tours, nhớ lại lời Đức Lêô nói với cha: “Hãy làm việc hăng hái, cố gắng nhân đạo, cố gắng giúp đỡ mọi người, cố gắng thấu hiểu.” Khi ngài còn là Hồng y ở Rôma, ngài viết thư cho tôi vào đúng ngày sinh nhật của tôi, ngày 10 tháng 5. Ngày thứ hai ngài làm Giáo hoàng, tôi nghĩ: “Ngài có quá nhiều việc, làm sao ngài nhớ để viết thư cho tôi? Lúc 5 giờ chiều, tôi nhận tin nhắn của ngài trên điện thoại di động: “Chúc mừng sinh nhật thiên thần của cha. Chúa ban ơn cho con. Con hãy trung thành với Giáo hội và tiếp tục sứ mệnh của con. Thật đơn sơ, với tôi, những hàng chữ này như một giấc mơ. Thỉnh thoảng, tôi nhìn vào tin nhắn để xem nó có còn không. Tôi rất vui.”
Marta An Nguyễn dịch
Đức Lêô: Khởi đầu kín đáo và nhiều câu hỏi
Ý chỉ cầu nguyện tháng 7 của Đức Lêô: Cầu nguyện để được đào tạo trong phân định
Đức Lêô: những điều cần biết khi bắt đầu triều của ngài
Đức Lêô nói về tuổi thơ và các buổi sáng dậy sớm giúp lễ của ngài
Một mùa hè học tập và thể thao tại nhà nghỉ hè Castel Gandolfo của Đức Lêô