Ở chủng viện, việc học và các sinh hoạt cũng giống như các nơi khác
fr.aleteia.org, Marie-Christine Bertin, 2025-06-27
Hình ảnh – Hội nghị liên ngành năm 2022, Valdemar de Vaux
Hàng năm vào cuối tháng 6 là lễ trọng kính hai Thánh Tông đồ Phêrô-Phaolô, khoảng một trăm linh mục sẽ được chịu chức tại Pháp, họ học xong bảy hoặc tám năm ở chủng viện, thời gian học tập không khác với các nơi khác, nhưng thường ít được biết đến.
“Bận rộn và không làm gì cả” (2 Tx 3:11). Đó là lời tiêu cực Thánh Phaolô đưa ra về một số thành viên trong cộng đồng Thêxalônica, nhắc nhở họ lười biếng là cội rễ của mọi tệ nạn. Các chủng sinh thường bị gán cho nhận xét này. Không phải vì họ không làm gì cả trong bảy-tám năm đào tạo trước khi làm linh mục, nhưng vì giáo dân thường không biết gì về thực tế đời sống của họ. Mùa chịu chức, ngày lễ trọng Kính Thánh Phêrô-Phaolô là dịp để chúng ta tìm hiểu quá trình “đào tạo” linh mục.
Kể từ tháng 2 năm 2022, tất cả các chủng viện Pháp đào tạo chủng sinh theo Ratio nationalis institutionis sacerdotalis (Tổ chức quốc gia đào tạo linh mục), một bản tiếng Pháp chuyển thể từ văn bản La-mã năm 2017 có tựa đề “Đào tạo các mục tử và linh mục truyền giáo” thông qua bốn trục: nhân bản, thiêng liêng, mục vụ và trí tuệ và qua bốn giai đoạn: một năm xây dựng nền tảng thiêng liêng, thường được gọi không đúng cách là “dự bị”, hai đến ba năm “làm môn đồ truyền giáo”, ba đến bốn năm “đồng hình đồng dạng với Chúa Kitô” và một năm “tổng hợp ơn gọi” tương ứng với năm tách biệt giữa thời gian phong phó tế và phong linh mục.
Nghiên cứu học thuật… và “thực tập”
Trong các năm này, chủng sinh học các chương trình học thuật, có trình độ tú tài thần học, một văn bằng chính thức tương đương với trình độ cử nhân sau hai năm học triết học và ba năm học thần học. Chương trình này nhằm bảo đảm các linh mục tương lai, những người vào chủng viện với nhiều trình độ học vấn khác nhau, có thể hiểu được đức tin và có khả năng truyền lại đức tin. Vì thế một ngày ở chủng viện là một ngày với các lớp học, kỳ thi, bài tập cá nhân, bài đọc… là niềm vui của một số người, nhưng phiền toái với một số người khác, vì họ đã học nhiều năm học tập.
Dù khía cạnh này là yếu tố giúp các linh mục tương lai gần gũi hơn với các sinh viên khác, xây dựng cuộc sống hàng ngày, nhưng chương trình gắn liền với đời sống mục vụ. Vì thế, trong suốt những năm tháng ở chủng viện, các chủng sinh tất cả đều có nhiều cơ hội để đối diện với đời sống linh mục, đặt mình vào vị trí của người lắng nghe, người đồng hành, người giảng dạy. Từ năm nền tảng tâm linh, trong các thời gian khác nhau, các kỳ thực tập này đưa chủng sinh đến các nhà nguyện bệnh viện, lớp giáo lý, viện dưỡng lão, trại thanh thiếu niên, dịch vụ giáo xứ, v.v., năm cuối họ được đào tạo thành môn đệ truyền giáo với một năm trọn vẹn làm việc tại giáo xứ, hoặc làm tình nguyện viên trong một hiệp hội từ thiện, đôi khi ở nước ngoài. Giống các sinh viên truyền thống, kinh nghiệm này giúp họ trưởng thành hơn, khám phá một nền văn hóa khác, một cách sống đức tin khác.
Cầu nguyện là trọng tâm của chương trình
Điều tạo nên cốt lõi của quá trình rèn luyện, dù khó thực hiện hơn ở ngoài, đó là các trụ cột về con người và tinh thần. Chúng ta có câu “Cầu nguyện là hơi thở của tâm hồn”, câu nói này nhấn mạnh đến đời sống hàng ngày ở chủng viện, dù là phụng vụ hay cá nhân. Thông thường, chủng sinh cùng nhau đọc Kinh Sáng, Kinh Chiều, xem lễ với nhau. Các giờ kinh “nhỏ” (kinh trưa, kinh tối) họ đọc một mình. Ngoài ra các chủng sinh còn cầu nguyện “thì thầm”, lectio divina, lần chuỗi… tất cả đều được khuyến khích và bắt đầu ngay từ năm đầu để đời sống nội tâm được phát triển. Nhiều chủng sinh dậy từ sáng sớm để cầu nguyện ba mươi phút hoặc một giờ trước khi bắt đầu ngày mới, giúp cho các sinh hoạt trong ngày có một ý nghĩa.
Dù phương thức có thể khác nhau tùy từng chủng viện, nhưng mục đích đào tạo cuối cùng trong đời sống hàng ngày là để chủng sinh có thể tiếp xúc với người khác… và với chính mình, để phát triển một cách trưởng thành. Ngày nay, các huấn luyện viên cổ vũ việc thành lập các đội (theo chương trình thăng tiến, theo chu kỳ đào tạo, v.v.) hoặc các cộng đồng nhỏ để việc đào tạo nhân bản trở nên thực sự, chẳng hạn ở Paris, chủng viện được tổ chức thành các “ngôi nhà” có khoảng 10 chủng sinh, mỗi nhà có một buổi lễ dành cho tất cả mọi người, các bữa ăn và phụng vụ được chuẩn bị theo từng nhóm nhỏ. Phần lớn thời gian, sinh hoạt trong các chủng viện được giao cho các linh mục tương lai… để họ có thể thực hành và chuẩn bị sống trong giáo xứ: các lễ rửa tội, chuẩn bị bài giảng và kiên nhẫn với mọi người!
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Phi công chiến đấu, Giám đốc ngân hàng… Họ có việc làm tốt và bây giờ họ là… linh mục!
