“Đằng sau Carlo Acutis, niềm đam mê của Giáo hội với tuổi trẻ bị lý tưởng hóa”
la-croix.com, Linh mục Clément Barré, Giáo phận Bordeaux, 2024-11-26
Nhân dịp Đức Phanxicô sẽ phong thánh cho Chân phước Carlo Acutis ngày 27 tháng 4 năm 2025, linh mục Clément Barré đặt câu hỏi về các mẫu mực thánh thiện dành riêng cho giới trẻ. Ngài nhấn mạnh, nếu Giáo hội giới hạn ở tuổi trẻ thì một cách nghịch lý, Giáo hội có nguy cơ làm suy yếu phạm vi phổ quát chứng từ của mình.
“Sự hiện đại thực sự của Carlo Acutis không ở trong đôi giày thể thao hay các game của Carlo, nhưng ở khả năng làm cho đức tin trở nên gần gũi và đáng mong muốn.” Maurizio Maule / IPA/MAXPPP
Dĩ nhiên các yếu tố về cuộc đời của “thiên tài máy tính” đã thành công trên các phương tiện truyền thông: một thiếu niên đi giày thể thao, mặc quần jean, thích game điện tử, làm trang web về Phép lạ Thánh Thể. Nhưng khi nhấn mạnh quá mức các chi tiết giai thoại, chúng ta có đánh mất chiều sâu tâm linh các chứng từ của Carlo không?
Vì trọng tâm thông điệp của Carlo Acutis không mới: tình yêu triệt để với Bí tích Thánh Thể là “xa lộ lên thiên đàng” của Carlo. Carlo đi lễ rước lễ mỗi ngày, kết hợp chiêm niệm và hành động, cầu nguyện và dấn thân trong môi trường kỹ thuật số: tất cả cho chúng ta thấy, dù ở tuổi nào, thời nào chúng ta cũng có thể đến với Chúa. Đặc tính của các thánh là nói chuyện với mọi người trong mọi thời.
Phóng chiếu của người lớn
Giáo hội có khuynh hướng đề cao gương mẫu của các “thánh trẻ”, các em bị lý tưởng hóa, các em chết trước khi đối diện với những phức tạp khó khăn của tuổi trưởng thành. Trước Carlo Acutis đã có Đôninicô Savio, Maria Goretti. Các thánh trẻ cho thấy Giáo hội bị mê hoặc trước một tuổi trẻ bị lý tưởng hóa. Việc tôn kính Chân phước Carlo Acutis đến từ các phụ huynh, các tuyên úy, các linh mục nhiều hơn là từ các bạn trẻ. Dù họ nêu bật phong cách giống nhau với các bạn trẻ, nhưng trên thực tế, đó là lý tưởng hóa một tuổi trẻ hoàn hảo. Tuổi thanh xuân của một đứa bé ngoan ngoãn, không nguy cơ, không khủng hoảng tuổi thiếu niên. Cuối cùng, Carlo không phải là đối tượng của thanh thiếu niên, nhưng là đối tượng của người lớn mong muốn cho các thanh thiếu niên của mình.
Sự lý tưởng hóa mang tính ức chế
Sự lý tưởng hóa này có thể có tác dụng ức chế với chính người trẻ công giáo. Làm sao các bạn trẻ lại không cảm thấy mình bị ức chế với gương mẫu hoàn thiện sớm sủa này? Sự “tươi mát” và “tính tự phát” của đức tin tuổi thiếu niên là rất quý, nhưng chúng không thể tạo nên chân trời thiêng liêng duy nhất cho giới trẻ. Trưởng thành trên con đường thiêng liêng là phải học cách vượt qua sa mạc, chịu đựng với thời gian, đào sâu đức tin qua thử thách. Những mô hình thánh thiện chúng ta đưa ra cho giới trẻ phải giúp các em mở rộng đến chân trời trưởng thành, củng cố quyết tâm phát triển và hoàn thiện bản thân trong đức tin. Khi quá nhấn mạnh vào việc bắt chước “giống như họ”, chúng ta quên chiều kích thực sự đầy nhiệt huyết của thánh thiện. Thánh là phải làm cho chúng ta khao khát chúng ta được trở thành, chứ không giả vờ phản ánh chúng ta là ai.
Thêm nữa, khi giới hạn ở vai trò “thánh của giới trẻ”, Giáo hội có nguy cơ làm suy yếu phạm vi phổ quát của mình. Người lớn cũng như thanh thiếu niên có thể có cảm nghiện khó khăn khi đứng trước Thánh Thể. Người lớn tuổi cũng có thể gặp khó khăn như người trẻ khi dùng kỹ thuật số để truyền giáo. Việc phân chia theo tuổi, nếu chỉ để làm cho mục vụ thành dễ hiểu thì nó sẽ làm nghèo đi thông điệp Phúc âm.
Qua đó, chúng ta thấy sự miễn cưỡng của Giáo hội khi để cho người trẻ được thể hiện, khó khăn này chúng ta đã thấy trong Thượng Hội đồng về tính đồng nghị gần đây, các người trẻ có cảm tưởng họ bị bỏ quên. Đúng vậy, một thanh niên 15 tuổi đi giày thể thao có thể dạy cho Giáo hội về tình yêu Thánh Thể, lòng nhiệt thành truyền giáo hay phục vụ người nghèo. Đúng vậy, người trẻ có một vị trí thực sự trong Giáo hội, trong hoạt động, trong quản trị Giáo hội, trong việc phục vụ mọi người.
Sự hiện đại thực sự của Carlo Acutis
Carlo Acutis chắc chắn xứng đáng được phong thánh. Nhưng chúng ta đừng biến Carlo thành một biểu tượng của tuổi teen để che điều cốt yếu: chứng tá Thánh Thể triệt để của Carlo vượt mọi lứa tuổi. Và chúng ta nên có tinh thần táo bạo mục vụ để đề xuất cho các bạn trẻ những mô hình thánh thiện đa dạng hơn, kể cả các nhân vật có khả năng lèo lái những phức tạp của đời sống trưởng thành nhưng không từ bỏ lý tưởng Tin Mừng.
Sự hiện đại thực sự của Carlo Acutis không nằm ở đôi giày thể thao hay máy chơi game nhưng ở khả năng làm cho trọng tâm đức tin dễ đến gần, đáng được mong muốn. Về điểm này, Carlo thực sự là thánh cho thời chúng ta, cho mọi thời!
Marta An Nguyễn dịch
Hai buổi tối đặc biệt ở Trung tâm Carlo Acutis, Valais, Thụy Sĩ
