Ghana: các giám mục tán thành luật mới chống đồng tính
cath.ch, Ibrahima Cisse, 2024-03-07
Đồng tính khó được chấp nhận ở châu Phi | ảnh minh họa © Clay Banks
Ngày 28 tháng 2-2024, các giám mục công giáo Ghana tán thành việc thông qua luật mới chống đồng tính. Các giám mục kêu gọi các nghị sĩ “tiếp tục cảnh giác” cho đến khi đạo luật được Tổng thống Nana Akufo-Addo ký thành luật.
Với tựa đề “Dự luật về quyền tình dục phù hợp và giá trị gia đình năm 2024”, văn bản đã được thông qua sau một thủ tục kéo dài mấy năm, đặc biệt nhằm mục đích “bảo vệ các giá trị gia đình ở Ghana”. Dự luật đã được các đại biểu phe đối lập đệ trình lên quốc hội năm 2021, được đa số thành viên của văn phòng tổng thống ủng hộ.
Văn bản cấm các hoạt động LGBT (đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới) và hình sự hóa việc quảng bá các hoạt động này trong nước. Luật cũng quy định mức án tù từ sáu tháng đến năm năm đối với những người kích động các hành vi đồng tính. Luật áp dụng cho bất kỳ ai ủng hộ hoặc bảo vệ đồng tính, kể cả những người bảo vệ nhân quyền, chuyên gia y tế, nhà báo, giáo viên và chủ nhà trọ.
Từ chối viện trợ của nước ngoài?
Sau biểu quyết ủng hộ của Quốc hội, Bộ Tài chính kêu gọi Nguyên thủ quốc gia không nên ban hành luật vì khi có hiệu lực, luật sẽ làm cho ngân quỹ mất 3,8 tỷ đô la mà Ngân hàng Thế giới dự kiến cấp cho Ghana trong thời gian 5 đến 6 năm tới.
Một quan điểm bị các giám mục công giáo trong nước nghi ngờ. Trong một tuyên bố ngày 29 tháng 2, Hội đồng Giám mục công giáo Ghana viết: “Viện trợ nước ngoài sẽ không phạt Ghana vì thông qua dự luật, một số quốc gia châu Phi có luật khắc nghiệt hơn vẫn được hưởng viện trợ quốc tế.” Tổng giám mục Matthew Kofi Gyamfi, chủ tịch Hội đồng Giám mục Ghana viết: “Chúng tôi xin anh chị em đừng ngơi nghỉ, đừng mất cảnh giác, xin anh chị em tiếp tục huy động cho đến khi dự luật được ban hành.”
Các phản kháng quốc tế
Như thế Ghana ở trong danh sách các quốc gia châu Phi (Nigeria, Mauritania, Senegal, Sudan, Tanzania và Uganda) có “luật pháp nghiêm ngặt” chống lại đồng tính. Năm 2006, Nam Phi hợp pháp hóa quan hệ đồng giới, trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Phi thực hiện bước này. Tại Namibia, tháng 5 năm 2023, Tòa án Tối cao đã ra phán quyết công nhận các cuộc hôn nhân đồng giới được ký ở nước ngoài.
Một số tổ chức nhân quyền đã phản đối luật mới của Ghana. Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, luật mới kỳ thị đồng tính “hà khắc, gây sốc” và làm thất vọng, vì được đưa ra ngay sau khi Ghana vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền kêu gọi Tổng thống Akufo-Addo phủ quyết dự luật vi phạm quyền tự do ngôn luận, nhân quyền quốc tế mà các quốc gia bắt buộc phải tôn trọng, bất kể giới tính hay khuynh hướng tình dục của người dân. Luật này cũng bị Vương quốc Anh, cường quốc thuộc địa cũ của Ghana chỉ trích.
Tháng 2 năm 2023, khi từ Nam Sudan về Rôma, Đức Phanxicô cũng đã lên án mạnh mẽ việc hình sự hóa đồng tính.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
