Giám mục Gänswein trở về giáo phận của ngài nhưng không có chức vụ
cath.ch, I.Media, 2023-06-15
Trưa thứ năm 15 tháng 6, Đức Phanxicô đã ra sắc lệnh cho tổng giám mục Georg Gänswein, cựu thư ký của Đức Bênêđictô XVI, cựu chủ tịch Phủ Giáo hoàng trở về giáo phận gốc Fribourg của ngài kể từ ngày 1 tháng 7.
Văn phòng Báo chí Tòa Thánh không đưa thêm chi tiết, tuyên bố nêu rõ “ngày 28 tháng 2 năm 2023, tổng giám mục Georg Gänswein đã hoàn thành sứ mệnh trong chức vụ chủ tịch Phủ Giáo hoàng và Đức Phanxicô đã ra lệnh tổng giám mục Gänswein sẽ trở về giáo phận gốc từ ngày 1 tháng 7”.
Gần sáu tháng sau khi Đức Bênêđictô XVI qua đời, Đức Phanxicô đã quyết định chuyển tổng giám mục Gänswein về giáo phận quê hương ngài ở Đức. Cựu thư ký riêng của Đức Bênêđictô XVI (từ 2003 đến 2022) và chủ tịch Phủ Giáo hoàng cho đến ngày 28 tháng 2, đã bất bình với Đức Phanxicô từ năm 2020 và đã công khai chỉ trích ngài.
Sau khi Đức Bênêđictô XVI qua đời ngày 31 tháng 12 năm 2022, đã có nhiều đồn đoán tổng giám mục Gänswein sẽ được thuyên chuyển đến một tòa sứ thần hoặc đúng đầu một tòa giám mục, nhưng Đức Phanxicô đã quyết định, tổng giám mục Georg Gänswein sẽ không còn một chức vụ nào và được trả về giáo phận gốc Fribourg ở Land of Baden-Württemberg, nơi ngài chịu chức ngày 31 tháng 5 năm 1984 khi ngài 27 tuổi. Tổng giám mục Gänswein, 66 tuổi, là người con cả của ông bà Albert và Gertrud Gänswein, lớn lên với hai em trai và hai em gái ở Riedern am Wald, phía nam Black Forest, thuộc Tổng giáo phận Fribourg. Hiện nay giám mục Stephan Burger, 61 tuổi, làm giám mục giáo phận này từ năm 2014.
Dù không còn làm ở Phủ giáo hoàng từ năm 2020, nhưng tổng giám mục vẫn là người chính thức chính thức đứng đầu Phủ cho đến ngày 28 tháng 2. Đức Phanxicô đã tiếp kiến chính thức lần cuối ngày 4 tháng 3.
Phủ Giáo hoàng
Phủ Giáo hoàng được Đức Phaolô VI thành lập ngày 15 tháng 8 năm 1967 thông qua tự sắc Phủ Giáo hoàng (Pontificalis Domus) và được Đức Phanxicô quy định trong tông hiến Anh em hãy rao giảng Tin Mừng Praedicate Evangelium. Nhiệm vụ của Phủ là phục vụ nghi lễ và tổ chức các buổi tiếp kiến trọng thể của giáo hoàng với các nguyên thủ quốc gia, các nhân vật đứng đầu chính phủ, các bộ trưởng, các nhân vật dang tiếng khác và các đại sứ đến Vatican trình ủy nhiệm thư.
18 năm phục vụ Đức Bênêđictô XVI
Tổng giám mục được biết đến năm 2005 trong chức vụ thư ký riêng của Đức Bênêđictô XVI, chức vụ ngài tiếp tục đảm nhiêm sau khi Đức Bênêđictô XVI từ nhiệm năm 2013 và cho đến khi ngài qua đời ngày 31 tháng 12 năm 2022. Thư ký riêng lâu năm của Đức Bênêđictô XVI, tổng giám mục vẫn là linh mục của tổng giáo phận Fribourg, giáo phận vùng tây nam nước Đức này vẫn còn trách nhiệm trên ngài.
Ngoài việc phục vụ cho Đức Bênêđictô XVI gần 20 năm, tổng giám mục còn phục vụ cho Đức Phanxicô kể từ năm 2013, với tư cách là người đứng đầu Phủ Giáo hoàng. Năm 2020, Đức Phanxicô đã để cho tổng giám mục toàn thì giờ để phục vụ Đức Bênêđictô XVI.
Một “giám chức bị công kích”
Ngày 9 tháng 1, mười ngày sau khi Đức Bênêđictô XVI qua đời, Đức Phanxicô tiếp tổng giám mục Gänswein trong bối cảnh căng thẳng: một số nhận xét của tổng giám mục trong quyển hồi ký bị cho là tấn công trực tiếp vào đương kim giáo hoàng. Trong quyển sách phỏng vấn với nhà vatican học Saverio Gaeta, giám mục Gänswein nhắc lại sự cay đắng khi bị loại khỏi chức vụ chủ tịch Phủ giáo hoàng, cho mình là giám chức bị công kích.
Đức Phanxicô đã ngưng trách nhiệm của tổng giám mục tháng 1 năm 2020, do những mâu thuẫn do việc Đức Bênêđictô XVI tham dự vào quyển sách của hồng y Sarah về luật độc thân của linh mục. Quyển sách bị cho là một tấn công trực diện vào kết luận của Thượng hội đồng về Amazon được tổ chức ba tháng trước đó tại Vatican. Vụ việc này đã cho thấy rõ những hiểu lầm nghiêm trọng giữa những người bên cạnh Đức Phanxicô và bên cạnh Đức Bênêđictô XVI.
Một hình phạt?
Trong quyển hồi ký, tổng giám mục Gänswein giải thích ngài được Đức Bênêđictô XVI bổ nhiệm đứng đầu Phủ Giáo hoàng năm 2012 để là “gạch nối” giữa hai giáo hoàng, nhưng ngài nhấn mạnh chưa bao giờ ngài hoàn thành trọn vẹn chức vụ này. Dù được duy trì ở chức vụ này từ năm 2013, nhưng ngài nghĩ Đức Phanxicô chuộng nhân vật thứ hai là Đức ông Leonardo Sapienza hơn. Quyển sách cũng tiết lộ những bất đồng giữa Đức Bênêđictô XVI và Đức Phanxicô về các vấn đề liên quan đến các giá trị luân lý và nghi thức thánh lễ trước công đồng.
Trả lời một phỏng vấn được phát sóng ngày 2 tháng 3 trên truyền hình Ý RAI, tổng giám mục cho biết ngài mong được giao trách nhiệm mới và hy vọng Đức Phanxicô sẽ tin tưởng ngài. Việc trở về giáo phận gốc mà không có chức vụ bị xem như một hình phạt với người được phong tổng giám mục năm 2013.
Ngày 12 tháng 6 vừa qua, tổng giám mục đã làm chứng trong phiên tòa xét về việc quản lý ngân sách của Ca đoàn Nhà nguyện Sistine. Trong lời khai của ngài phủ nhận mọi thông tin về việc thu nhập của ca đoàn, ba người trong ban quản lý cũ bị buộc tội tham ô, rửa tiền và gian lận.
Ca đoàn Nhà nguyện Sistine: tổng giám mục Gänswein ra làm chứng trước tòa
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
