Đức Phanxicô và tổng thống Zelensky đồng ý với nhau về các nỗ lực nhân đạo
Ngày thứ bảy 13 tháng 5, Đức Phanxicô đã tiếp tổng thống Zelensky khoảng 40 phút, hai người đặc biệt nói về số phận của hàng chục ngàn trẻ em Ukraine bị Nga bắt cóc.
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, 2023-05-13
Bên ngoài phòng, một quân nhân Ukraine mặc quân phục màu be đứng bên cạnh các cận vệ Thụy Sĩ và cây kích của họ. Cùng với đoàn xe có kính đen, tổng thống Zelensky đến Vatican dưới cơn mưa nhẹ. Trong chiếc áo t-shirt màu đen có in hình cây đinh ba quốc kỳ và quần màu xám, tổng thống Ukraine ngẩng đầu lên và nhìn thấy người ông sắp gặp: Giáo hoàng Phanxicô. Tay thành tâm để trên ngực, ông nói: “Đây là một vinh dự to lớn cho tôi.” Đức Phanxicô trả lời: “Tôi xin cám ơn tổng thống vì chuyện thăm này.”
Một thế giới khác
Chiều thứ bảy hôm nay 13 tháng 5 khác xa với với lần ông gặp Đức Phanxicô tháng 2 năm 2020, khi tổng thống Ukraine mặc vest và thắt cà vạt, vừa đắc cử chưa đầy một năm, lúc đó công chúng chưa biết đến ông.
Nhưng lần này, vì chiến tranh và hòa bình mà hai người gặp nhau trong văn phòng nhỏ của giáo hoàng liền kề với Hội trường Phaolô VI, cùng với linh mục Dòng Phanxicô người Ukraina Marko Gonkalo làm thông dịch. Tháng 3 năm 2022, trong một buổi tiếp kiến chung Đức Phanxicô đã cám ơn linh mục: “Cha mẹ của linh mục đang trú ẩn dưới lòng đất, dưới bom đạn. Và linh mục tiếp tục làm nghĩa vụ ở đây.”
443 ngày sau khi Nga xâm lược Ukraine, Đức Phanxicô và tổng thống Zelensky thảo luận về quan điểm của họ về hậu quả cuộc xung đột, dường như chưa bao giờ khác xa nhau như thế. Buổi sáng, khi đặt chân lên đất Ý, tổng thống Ukraine đã chẳng cho rằng “chiến thắng Ukraine” sắp cận kề hay sao? Về phần mình, nhóm thân cận giáo hoàng đã không thể xem có chiến thắng về mặt quân sự trong cuộc chiến này, trừ khi một trong hai bên bị tiêu diệt hoàn toàn đó sao?
“Các hành vi nhân đạo”
Sau buổi gặp, Vatican nhắc lại: “Kể từ tháng hai năm ngoái, Đức Thánh Cha cam kết cầu nguyện liên lỉ, ngài đã nhiều lần công khai kêu gọi và liên tục xin Chúa ban hòa bình.” Thông cáo báo chí của các cơ quan phục vụ giáo hoàng cho biết: “Cả hai bên đã nhất trí về sự cần thiết phải tiếp tục các nỗ lực nhân đạo để hỗ trợ người dân. Ngài đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu cấp thiết phải có những hành vi nhân đạo với những người mong manh nhất, các nạn nhân vô tội của cuộc xung đột.”
Đối diện với một số người ở Dinh tông tòa cho rằng ngoại giao đang ở “điểm chết”, từ vài tuần nay, Đức Phanxicô và nhóm thân cận của ngài đã quyết định tập trung hoàn toàn hành động của họ vào các việc làm nhân đạo. Bằng cách thúc đẩy trao đổi tù nhân giữa Kyiv và Matxcova: theo thông tin của chúng tôi, Đức Phanxicô đã ba lần trao cho chính quyền Nga danh sách các tù nhân chiến tranh Ukraine, tạo điều kiện thuận lợi cho việc trả tự do cho họ.
Ở Rôma, tổng thống Ukraine đến để xin giáo hoàng đóng vai trò nhân đạo. Giống như Thủ tướng Ukraine đã đến Vatican vào cuối tháng 4, tổng thống Zelensky trông cậy vào Đức Phanxicô để ngài giúp giải thoát hàng chục ngàn trẻ em Ukraine bị Nga bắt cóc khi bắt đầu cuộc xung đột.
Thủ tướng Ukraine xin Đức Phanxicô giúp giải cứu trẻ em Ukraine bị Nga bắt
Tổng thống Zelensky tặng Đức Phanxicô bức tượng Đức Mẹ Đồng Trinh được vẽ trên lá chắn chống tên lửa, và một tranh Đức Mẹ bồng một em bé tượng trưng cho những em bé Ukraine bị thiệt mạng và mất tích kể từ đầu cuộc chiến.
Đức Phanxicô tặng tổng thống Zelensky một nhánh ô liu, biểu tượng của hòa bình, Sứ điệp Ngày Hòa bình Thế giới 2023, Văn kiện về tình huynh đệ nhân loại và tập “Thông điệp hòa bình ở Ukraine” thu thập hầu hết các bài phát biểu công khai của giáo hoàng về cuộc chiến ở Ukraine.
Không ảo tưởng về hòa giải
Khi tặng giáo hoàng các món quà này, tổng thống có lẽ cũng đã lặp lại lời mời ngài đến Kyiv. Kể từ những ngày đầu cuộc xung đột, chính phủ Ukraine đã liên tục mời Đức Phanxicô. Tại Vatican, chuyến đi đã được xem xét nghiêm túc hai lần: lần đầu vào những ngày đầu tiên sau cuộc tấn công của Nga và sau là vào tháng 8 năm 2022.
Nhưng ở Vatican, không ai có ảo tưởng nào về khả năng có một hòa giải của giáo hoàng, điều được nhắc đến nhiều lần trong những tuần đầu tiên cuộc xung đột. Một nguồn tin Vatican giải thích vài phút trước cuộc gặp giữa hai người: “Rõ ràng, một cuộc gặp như vậy không thể giải quyết chiến tranh. Trong một tiến trình hòa bình, có nhiều chủ thể và nhiều giai đoạn khác nhau. Cuộc gặp này có thể góp phần vào việc này.”
Một nguồn tin Ukraine giải thích, họ rất chỉ trích vì họ nghĩ ngài thân Nga: “Tổng thống Zelensky vẫn cố gắng thuyết phục ngài dấn thân nhiều hơn cho Ukraine.” Sau cuộc gặp, tổng thống Zelensky viết trên Twitter: “Tôi cảm tạ ngài vì sự quan tâm của ngài đến thảm kịch của hàng triệu người dân Ukraine. Tôi đã nói về trường hợp của hàng chục ngàn trẻ em bị trục xuất. Chúng ta phải cố gắng hết sức để đưa các em về nhà. Ngoài ra tôi xin ngài lên án tội ác của Nga với người dân Ukraine. Vì không thể có bình đẳng giữa nạn nhân và kẻ xâm lược.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đại sứ Andrii Yurash: “Nếu Đức Phanxicô muốn đi Ukraine, chúng tôi sẵn sàng cho ngài ngày mai”
