Giờ làm việc bán thời gian và nhiệm kỳ 5 năm: các thư ký của Đức Phanxicô làm việc như thế nào
Sau thời các thư ký “toàn quyền” của Đức Gioan-Phaolô II với hồng y Ba Lan Stanislaw Jan Dziwisz (40 năm) và của Đức Bênêđictô XVI với tổng giám mục Đức Georg Ganswein (20 năm), Đức Phanxicô đổi mới hệ thống mà với thời gian dẫn đến việc trao quyền quá mức cho những người cộng tác với các giáo hoàng.
telam.com.ar, Hernán Reyes Alcaide, phóng viên tại Rôma, 2023-01-15
Sau thời các thư ký “toàn quyền” của Đức Gioan-Phaolô II với hồng y Ba Lan Stanislaw Jan Dziwisz (40 năm) và của Đức Bênêđictô XVI với tổng giám mục Đức Georg Ganswein (20 năm), Đức Phanxicô quyết định đổi mới hệ thống mà với thời gian dẫn đến việc trao quyền quá mức cho những người cộng tác với các vị tiền nhiệm của ngài.
Đức Bênêđictô XVI vừa qua đời và giám mục Georg Ganswein gây tranh cãi trong một quyển sách vừa mới xuất bản. (AFP)
Cái chết của Đức Bênêđictô XVI ngày 31 tháng 12 và việc xuất bản sách của tổng giám mục thư ký Georg Ganswein một lần nữa đặt hệ thống Văn phòng Thư ký Giáo hoàng vào trung tâm tranh luận, một hệ thống bị nghi ngờ trong những năm cuối đời của Đức Gioan-Phaolô II và với Đức Phanxicô, ngài đã giải thể ngay sau khi được bầu năm 2013 để lựa chọn hệ thống cộng tác viên luân phiên 5 năm một lần và với công việc bán thời gian.
Đồng thời với việc quyết định sống trong căn hộ trên tầng hai của nhà khách dành cho các tu sĩ, Nhà Thánh Marta, khi họ có công việc về Rôma, thay vì ở trong dinh thự sang trọng của Tông Tòa, ngài cũng đổi mới cách làm việc hàng ngày với những người điều hành, trong số các nhiệm vụ khác, liên kết kỹ thuật số giữa giáo hoàng và phần còn lại của thế giới.
Vì thế để ngăn chặn việc tạo ra một thư ký có mặt khắp nơi để cuối cùng đảm nhận như chức vụ của giám mục Rôma, Đức Phanxicô thiết lập một hệ thống với các cộng tác viên luân phiên và chỉ làm việc bán thời gian với ngài.
Hiện tại, các thư ký của ngài là linh mục tiến sĩ thần học Gonzalo Aemilius, người Uruguay làm việc tại Đại học Gregorian. Linh mục tiến sĩ thần học Gonzalo Aemilius
Và linh mục Fabio Salerno, người Ý, làm việc ở Văn phòng Quốc vụ khanh Vatican, hai thư ký giúp Đức Phanxicô trong công việc hàng ngày. Linh mục Fabio Salerno
Với khuôn mặt ít quen thuộc, hai cộng tác viên của Đức Phanxicô nhận các e-mail gởi cho ngài qua tài khoản cá nhân của họ, ngoài ra họ giúp ngài trong công việc hàng ngày ở văn phòng chỉ cách phòng làm việc của ngài vài mét, nơi ngài soạn các bài diễn văn, trả lời thư và tiếp khách.
Một cách nhẹ nhàng và gần như không thể nhận ra, cách làm của hai thư ký bên trong bức tường Vatican trái ngược với mô hình “Ban thư ký Giáo hoàng” đã có từ trước, họ xuất hiện như cỗ máy bôi dầu trong việc quản trị Giáo hội, nhưng lại không đảm nhận một chức vụ điều hành nào.
Hai linh mục Aemilius và Salerno sẽ ở bên cạnh Đức Phanxicô với nhiệm kỳ 5 năm, một trong những quy tắc vàng mà ngài muốn tôn trọng với những người cộng tác với ngài.
Đó cũng chính là hệ thống mà năm 2019, một trong những thư ký trước đây của ngài là linh mục Fabián Pedacchio người Argentina, cũng làm việc ở bộ Giám mục và năm 2020, linh mục Yoannis Lahzi Gaid, người Ai Cập, làm ở Văn phòng Quốc vụ khanh đã không còn ở bên cạnh ngài.
Sự thay đổi lúc này là hiển nhiên: hồng y Dziwisz đã làm cho Đức Gioan-Phaolô II trong 40 năm và tổng giám mục Ganswein làm 20 năm với Đức Bênêđictô XVI.
Trong những ngày gần đây, nhiều quan sát viên ở Vatican đã đưa ra cách làm việc của Đức Phanxicô, trước điều mà không ít nhà phân tích gọi là “bao vây” của những người thân cận hai giáo hoàng tiền nhiệm dựng lên.
Với cái chết của Đức Bênêđictô XVI, sự khác biệt giữa tổng giám mục Ganswein và giáo hoàng người Argentina lại được đưa ra ánh sáng. (Ảnh AFP)
Một số phương tiện truyền thông xem cái chết của Đức Bênêđictô XVI được tổng giám mục Ganswein và những người chung quanh giám mục giữ “cực kỳ bí mật”, và ngày thứ tư 28 tháng 12, trong buổi tiếp kiến chung hàng tuần Đức Phanxicô lên tiếng xin mọi người cầu nguyện cho Đức Bênêđictô XVI vì ngài đang bị bệnh nặng. Lúc đó tổng giám mục Ganswein đang ở Đức nghỉ lễ đã phải về Vatican ngay khi nghe Đức Phanxicô lên tiếng xin cầu nguyện. Cần phải mất 72 giờ để tìm cách “hạ bớt” tình trạng sức khỏe nghiêm trọng.
Sau thông báo đầu tiên về tình hình sức khỏa nghiêm trọng của Đức Bênêđictô XVI, từ “nghiêm trọng” đã biến mất khỏi thông báo trong ghi chú ngày thứ sáu, khi chỉ hơn 12 giờ trước khi Đức Bênêđictô XVI qua đời, thậm chí tổng giám mục Ganswein còn loan tin ngài đã “đồng tế” một thánh lễ.
Dù Đức Bênêđictô XVI đã được xức dầu tối thứ tư, nhưng tin tức chỉ được đưa vào giữa buổi sáng thứ bảy ngày 31, khi ngài đã qua đời.
Ngoài sự khác biệt khác về phong cách, các thư ký của Đức Phanxicô không thân cận với thành phần trưởng giả Âu châu trong các bữa ăn trưa như các thư ký trước đây, người ta thường thấy các thư ký của ngài đi làm bằng xe đạp và tháng 4 năm 2021, ngài cấm các cộng tác viên của ngài nhận quà có giá trị hơn 40 âu kim.
Marta An Nguyễn dịch
