Đức Phanxicô: Chúng ta đã trở thành một ‘xã hội mệt mỏi’
Đức Phanxicô trong buổi tiếp kiến chung ngày hứ tư 25 tháng 5 – 2022
cath.ch, I.Media, 2022-05-25
Trong bài giáo lý hàng tuần ngày thứ tư 25 tháng 5 tại buổi tiếp kiến chung thứ tư hàng tuần ở Quảng trường Thánh Phêrô, Đức Phanxicô lên tiếng: “Khoa học tiến bộ (…) nhưng khôn ngoan của cuộc sống lại là một chuyện hoàn toàn khác, và nó dường như đang mất dần động lực.”
Hôm nay ngài tiếp tục bài giáo lý về người lớn tuổi, “giàu trí tuệ và hài hước”, họ có thể mang lại ý nghĩa cho một xã hội mệt mỏi.
Chú giải về sách Giảng Viên và các câu nổi tiếng của sách này – mọi thứ đều là ‘phù vân’, ‘sương mù’, ‘khói’ hoặc ‘trống rỗng’ – ngài công nhận đã rất ngạc nhiên khi thấy trong Kinh Thánh có những câu đặt lại vấn đề về ý nghĩa của sự tồn tại.
Nhưng theo ngài, sách Giảng viên nói lên một thực tế rất hiện tại: sống với “trực giác tiêu cực” của một thế giới lạc lõng, suy nghĩ từ một “hiểu biết về cuộc sống không hết lòng với công lý”. Từ góc độ này, “con đường dửng dưng” dường như là phương thuốc duy nhất cho một ảo mộng đau đớn. Và “sự mất tinh thần” đã loại “tất cả ý chí hành động”.
Sau đó, ngài nhắc lại khái niệm “nguội lạnh” nơi các tu sĩ đầu tiên của Giáo hội để định nghĩa “căn bệnh của tâm hồn, đột nhiên phát hiện ra sự phù vân của một tri thức không có đức tin, không có đạo đức, ảo tưởng về sự thật mà không có công lý”.
Ngài nhận ra người lớn tuổi có thể bị cám dỗ bởi hình thức “đầu hàng” này trước một thế giới không hết lòng với công lý. Đó là lý do vì sao ngài giao cho họ sứ mệnh chống lại những tác động làm mất tinh thần của sự thất vọng này. Ngài nói: “Nếu những người cao tuổi, những người đã nhìn thấy mọi thứ, vẫn giữ nguyên niềm đam mê công lý của mình, thì họ có hy vọng cho tình yêu, và cho cả đức tin. Vì thế họ có thể gìn giữ cho người trẻ “khỏi cám dỗ của một kiến thức trần tục buồn tẻ, không có khôn ngoan của cuộc sống”.
Ngài cũng cảnh báo một xã hội tin rằng họ biết mọi thứ qua các biện pháp và thao túng của mình, cuối cùng lại thành “trống rỗng, không có ý nghĩa”. Và để nhấn mạnh nghịch lý này, ngài lên tiếng: “Với tất cả tiến bộ và thịnh vượng của chúng ta, chúng ta thực sự đã thành một “xã hội mệt mỏi”. Và xã hội này “mở ra cánh cửa cho sự hung hãn của những thế lực xấu xa”.
Tuy nhiên, không đề cập đến cuộc chiến ở Ukraine, giáo hoàng than thở, “chúng ta ngày càng thấy có nhiều cuộc chiến tàn nhẫn chống lại những người không có khả năng tự vệ” khi xã hội được cho là đảm bảo duy trì một nền hòa bình lâu dài.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
