Vụ án tòa nhà ở London, một phiên tòa ngoại thường của Vatican
Ngày thứ ba 27 tháng 7, cơ quan tư pháp Vatican mở phiên tòa xử vụ án chằng chịt của Tòa nhà London, vụ án được cho là đã gây thiệt hại hàng chục triệu âu kim cho Tòa Thánh. Biển thủ công quỹ, gian lận, thậm chí tham nhũng, rất nhiều lời buộc tội mà hàng chục bị cáo, trong đó có cả hồng y Becciu phải trả lời trước tòa.
la-croix.com, Xavier Le Normand, 2021-07-26
Theo các nhà điều tra, hồng y Angelo Becciu bị cáo buộc đã biển thủ vài trăm ngàn âu kim, để cho một trong các người cháu gái để người này mua một căn hộ ở Rôma. Gregorio Borgia / AP
Làm thế nào Phủ Quốc Vụ Khanh, cơ quan quản lý trung ương của Tòa Thánh lại bị ngập chìm trong các vụ tài chính chằng chịt, làm mất hàng chục triệu âu kim, nếu không muốn nói hàng trăm triệu âu kim tiền lỗ? Đó là câu hỏi, ít nhất một phần nào đó, sẽ phải được trả lời trong phiên xử ngày thứ ba 27 tháng 7 tại một căn phòng của Viện bảo tàng Vatican.
Sự việc được chính Đức Phanxicô xác nhận vào tháng 11 năm 2019 trên chuyến bay từ Nhật về Rôma. Dù sau đó giáo hoàng đã nhắm đến các “vấn đề tham nhũng”, nhưng ngài không ngờ về quy mô của vấn đề, hoặc số lượng người có liên quan.
Vụ việc thực sự bắt đầu vào tháng 9 năm 2020 khi hồng y Angelo Becciu, khi đó là Tổng trưởng Bộ Phong thánh đã bị Đức Phanxicô buộc phải từ chức và từ bỏ các đặc quyền hồng y của mình.
Hồ sơ dày gần nửa ngàn trang giấy và hoàn thành vào tháng trước, bản cáo trạng do văn phòng công tố Vatican soạn thảo giúp hiểu rõ hơn về vụ tai tiếng chằng chịt này. Bắt đầu từ năm 2013, Phủ Quốc Vụ Khanh đã bắt tay vào các khoản đầu tư liều lĩnh mà các người có trách nhiệm không có kiến thức cụ thể về vấn đề này. Tài liệu này chỉ trích “sự quản lý thiếu các kỹ năng tài chính, lý do lớn vì đây là các giám chức”.
Làm ăn tài tử của Phủ Quốc Vụ Khanh
Hậu quả: Phủ Quốc Vụ Khanh “đã hành động mà không có những biện pháp phòng ngừa tối thiểu, ngay cả những người ngây thơ nhất cũng phải tìm cách tìm hiểu”, văn phòng công tố khẳng định. Một ý tưởng bi thảm, Phủ Quốc Vụ Khanh tìm tư vấn nơi những người cộng sự tham nhũng và những nhà đầu tư vô đạo đức. Do đó, khoản đầu tư vào tòa nhà ở London bị mua cao hơn giá thị trường và không đem lợi tức về cho Phủ Quốc Vụ Khanh, trong khi những người trung gian làm giàu và các nhân viên Vatican tham nhũng hưởng hoa hồng. Tất cả những chuyện này được làm với tiền của Quỹ Thánh Phêrô.
Năm 2018, khi chính quyền Vatican tìm cách lấy lại quyền sở hữu tòa nhà để kiểm soát việc quản lý thì bị một trung gian môi giới mới lừa đảo, họ giữ quyền kiểm soát tuyệt đối – và do đó là quản lý doanh thu – trên tòa nhà, dù tòa nhà thuộc về Vatican. Tuy nhiên do được Tòa Thánh ủy quyền, “mỗi nhân vật chính đã chơi một trò chơi cá nhân và không trung thành,” bản cáo trạng tố cáo.
Cuối cùng, Phủ Quốc Vụ Khanh đã phải trả tiền một lần nữa để khôi phục lại tình hình. Tổng cộng, Phủ đã trả 350 triệu bảng Anh (409 triệu âu kim) cho một tòa nhà chỉ trị giá 129 triệu bảng Anh (151 triệu âu kim).
Một cái giếng không đáy
Rốt cuộc, có vẻ như nhiều người đã xem quỹ của Phủ Quốc Vụ Khanh là cái giếng không đáy, qua đó họ khôi phục lại tình trạng tài chánh, hoặc đơn thuần làm giàu cho bản thân với số tiền vượt quá sự thỏa thuận của những người cộng tác với ban quản trị giáo hoàng.
Cuộc điều tra cũng sẽ làm rõ, tòa nhà ở London không phải là trường hợp duy nhất họ đã dùng sai mục đích của Quỹ Thánh Phêrô. Vì thế, theo các nhà điều tra, hồng y Becciu bị cáo buộc đã biển thủ vài trăm ngàn âu kim để cho một trong những người cháu gái của hồng y để người này mua một căn hộ ở Rôma.
Kể từ ngày 27 tháng 7 này, các thẩm phán của Vatican sẽ xét xử 10 bị cáo và nghe phần bào chữa của họ. Họ sẽ phải làm sáng tỏ các vấn đề liên quan, trong đó có tên của các công ty màn hình, có trụ sở tại Cộng hòa Dominica, Luxembourg, Jersey hoặc thậm chí Dubai, tất cả có liên quan với nhau. Đối với Vatican, đây là một phiên tòa có quy mô lớn chưa từng có, đặc biệt vì đây là lần đầu tiên có một hồng y ở ghế bị cáo. Còn phán quyết thì còn phải chờ nhiều tháng mới đưa ra được.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Đức Phanxicô tổng dọn dẹp hệ thống tài chánh Vatican
Đầu tư tài chính: Cuộc điều tra ở Vatican tiết lộ sự việc
Vụ án Becciu, dấu hiệu cho thấy thời thế đã thay đổi ở Vatican