Jean-Guilhem Xerri: “Các Giáo phụ sa mạc, người hướng dẫn tâm hồn chúng ta”
uea-assomption.org, Robert Migliorini, 2018-04-20
Phỏng vấn ông Jean-Guilhem Xerri: “Các Giáo phụ sa mạc, người hướng dẫn tâm hồn chúng ta”
Nhà báo Robert Migliorini có buổi nói chuyện với ông Jean-Guilhem Xerri, nhà phân tâm học và sinh học y học, tác giả quyển sách Hãy chăm sóc tâm hồn bạn. Khảo luận nhỏ về sinh thái nội tâm (Prenez soin de votre âme. Petit traité d’écologie intérieure, Jean-Guilhem, Xerri nxb. Cerf).
Là nhà phân tâm học và sinh học y học, ông đối diện với vấn đề bệnh tật, với việc mất ý nghĩa cuộc sống và với “sức khỏe tâm hồn” như thế nào?
Việc hành nghề tâm lý trị liệu đã giúp tôi gặp được nhiều người, họ thường đặt các câu hỏi hiện sinh: khó khăn khi tha thứ, một cơn giận không nuốt trôi, đi tìm một ý nghĩa cho công việc, các ưu tiên cần được xem lại sau khi bị bệnh nặng, thời gian tang chế cần chuyển hóa, các giai đoạn nòng cốt của cuộc đời như sinh con, nghỉ hưu. Có những người vướng vào các thói quen trong cuộc sống, họ không còn thăng bằng nội tâm với nhiều hệ quả như lệ thuộc vào màn hình, tình dục xuống cấp thành phóng túng bản năng, làm việc hay tiêu dùng quá độ. Và càng ngày càng họ có cảm giác bất an lo lắng không xác định được.
Làm thế nào ông khám phá ra con đường nội tâm này nơi các Giáo phụ sa mạc?
Bây giờ làm thế nào chúng ta giải thích được thế nào là tính hợp lệ, là tính hiệu năng dưới cái nhìn của kỹ thuật và của trị liệu? Các biểu hiện này đều nói lên đau khổ của tâm hồn chúng ta. Và nếu các trị liệu, các thuốc men là quý giá, chúng cũng không giúp “chữa khỏi” được. Vì vậy, các rối loạn “hiện sinh” có nguồn gốc sâu xa trong lòng chúng ta, ngoài nguồn gốc sinh học và tâm trí. Chúng nói đến các căng thẳng nội tâm mà các truyền thống tâm linh lớn nhất của nhân loại đã xác định, khám phá và đồng hành. Sự chăm sóc của họ không phải chỉ là một Minh triết sống. Họ là các Bậc Thầy minh triết vững chắc hơn các người khác: các Giáo phụ sa mạc là một trong số các người này. Họ không phải là các nhà huấn luyện như các nhà huấn luyện khác. Họ đại diện cho bốn thế kỷ kinh nghiệm, là nguồn gốc của hệ thống tu viện và truyền cảm hứng các nguyên tắc cơ bản thiết yếu cho đời sống nội tâm. Họ mang lại các chỉ dẫn cho tâm hồn chúng ta. Và họ cũng đưa ra các căn bệnh có nguồn gốc tâm linh mà họ đã bị. Khoa học về tâm hồn mà các Giáo phụ sa mạc phát triển không thay thế các cách trị liệu hiện tại. Hơn nữa, ở một số khía cạnh, cách chữa trị của họ giống cách chữa trị của khoa phân tâm và các trị liệu nhận thức-ứng xử. Đóng góp quan trọng và quyết định của họ là mở rộng lãnh vực y tế nội tâm. Nó không chỉ được coi là vấn đề của hạnh phúc cá nhân, nhưng còn là sự cân bằng toàn diện của các mặt cơ thể-tâm hồn-trí tuệ chúng ta, nói cách khác, đó là đơn vị nội tâm sâu xa và mối quan hệ với những gì làm chúng ta sống có chiều sâu và với người khác. Sinh học, tâm lý học, triết học do đó phải được huy động để chữa trị “tâm lý và nội tâm”.
Làm thế nào quyển sách của ông nói với những người tin vào Chúa và những người không tin?
Một trong các lợi ích chính theo phương pháp của các Giáo phụ sa mạc là dựa trên nhân học, nghĩa là dựa trên sự am tường về cơ thể học và sinh lý nội tâm con người. Trước hết, nó không đòi hỏi phải theo một tôn giáo nào, mà chỉ mong tìm được câu trả lời cho câu hỏi về nội tâm và chăm sóc nội tâm dựa trên một di sản vững chắc. Kitô giáo gọi một số khía cạnh là đức tin, với các tôn giáo khác, đây là việc thuần lý trí. Đó là những gì quyển sách muốn nói đến. Các nhà trị liệu đích thực đầu tiên, những người được gọi là “Giáo phụ sa mạc” đã triển khai một bảng xếp loại, quy trình chẩn đoán và các đề nghị chữa trị các bệnh nội tâm, như những người khác đã làm cho các căn bệnh cơ thể.
Làm thế nào truyền thống kitô giáo bắt gặp các người đương thời của chúng ta?
Vì sao Giáo hội công giáo và tín hữu phải quan tâm đến việc đi tìm con đường nội tâm này và trở về lại với họ? Chúng ta chưa bao giờ bị lôi cuốn bởi các vấn đề “tâm lý” như bây giờ: phát triển cá nhân, các linh đạo đông phương, lòng mộ đạo thế tục, thiền chánh niệm, các khóa chữa lành nội tâm, các buổi hội thảo để nâng cao nguồn sinh lực tinh thần, các khóa nhằm thăng tiến nội tâm không thiếu! Nó đáp ứng niềm đam mê của chúng ta với những gì đụng đến bí ẩn con người. Song song vào đó là sự đau khổ “tâm lý” bùng nổ. Bằng chứng là số người bị trầm cảm, tỷ lệ tự tử cao, tình trạng nghiện ngập gia tăng, tiêu thụ thuốc tâm thần, tình trạng kiệt sức, v.v… Truyền thống kitô giáo mang đến một ánh sáng đặc biệt phù hợp và hữu ích: một mặt là cái nhìn về con người dựa trên sự phân biệt rõ ràng giữa cơ thể, tâm lý và thiêng liêng; mặt khác là các thực hành để có thăng bằng nội tâm, các thực hành này đa dạng và đã được chứng thực: các bậc thầy của Dòng Cát Minh, của truyền thống I-Nhã, của các lời giảng dạy của Giáo phụ sa mạc, của Thầy Eckhart hay kinh nghiệm nội tâm của Thánh Âugutinô… Truyền thống kitô giáo có quá nhiều kho tàng chưa được biết đến nhiều để sống và để hiểu đời sống nội tâm của chúng ta.
Qua các bài thực hành nào, chúng ta có thể bắt đầu “giải cứu và chăm sóc tâm hồn mình?”
Các Giáo phụ sa mạc khuyên chúng ta cụ thể thấm nhập ba thực hành trong đời sống: phục vụ, thanh đạm và chiêm niệm. Trước hết là phục vụ vì căn bản con người được phát triển khi cho đi và khi yêu. Nói cách khác, là thoát ra khỏi sự tự mê và hướng về người khác. Sau đó là thanh đạm, loại bỏ các chuyện thừa mứa không cần thiết, bằng lòng với nhu cầu vừa đủ, đúng chừng mực. Là tránh xa những gì có thể làm xáo trộn tâm hồn và làm mất thăng bằng cơ thể-tâm hồn-trí tuệ. Ngày nay, có rất nhiều tác nhân gây xáo trộn nội tâm: tiếng động, hình ảnh, quảng cáo, thừa mứa vật chất, khiêu dâm hóa, khuynh hướng khi nào cũng phải sẵn sàng, v.v. Trong thông điệp Chúc Tụng Chúa, Đức Phanxicô kêu gọi chúng ta có “tinh thần thanh đạm vui vẻ”. Cuối cùng là chiêm niệm, trong chừng mực chiêm niệm giúp chúng ta phát triển khả năng hiện diện với người khác, với chính mình, với thế giới, thoát ra khỏi tình trạng trì trệ cứ nghiền ngẫm trong lòng hoặc quá hoạt động đến mệt mỏi kiệt sức. Giáo phụ Arsène nói: “Ngồi xuống, thinh lặng và làm dịu lại các suy nghĩ của bạn.” Đôi khi chúng ta cần được giúp đỡ để thay đổi lối sống!
Marta An Nguyễn dịch
Bài đọc thêm: Khám phá đời sống nội tâm với các Giáo phụ sa mạc
Hãy chăm sóc tâm hồn bạn. Khảo luận nhỏ về sinh thái nội tâm (Prenez soin de votre âme. Petit traité d’écologie intérieure, Jean-Guilhem, Xerri nxb. Cerf).
