Các linh mục lập gia đình: Phản ứng khác nhau của các giám mục Pháp về sự im lặng của Đức Phanxicô
Các giám mục Pháp ở khuôn viên nhà thờ chính tòa Lộ Đức trong lần họp khoáng đại ở Lộ Đức ngày 6 tháng 11-2018. © Bruno LEVY/CIRIC
famillechretienne.fr, Hugues Lefèvre, 2020-02-13
Tông huấn Amazon yêu quý không đề cập đến khả năng phong chức linh mục cho các ông đã lập gia đình ở Amazon. Báo Gia đình Kitô giáo (Famille Chrétienne) hỏi ý kiến một vài giám mục, nhưng tất cả đều không giải thích sự im lặng này theo cùng một cách. Theo sáng kiến của Đức Giám mục Pascal Wintzer, giáo phận Poitiers, các giám mục có thể thảo luận một cách không chính thức về vấn đề các ông đã lập gia đình “viri probati” trong lần họp đại hội các giám mục ở Lộ Đức vào tháng 4 sắp tới.
Cho đến bây giờ phút cuối, vẫn còn các tin đồn đoán theo đó tông huấn về Thượng hội đồng Amazon sẽ có thể cho phép hoặc không cho phép các ông đã lập gia đình trong vùng này được phong chức hay không. Thậm chí có một vài giám mục đã chuẩn bị hai phản ứng khác nhau theo nội dung bản văn của giáo hoàng. Cuối cùng, Tông huấn Amazon yêu quý không đề cập đến đề nghị gây tranh cãi của các Nghị phụ.
Đức Giám mục Marc Aillet, giáo phận Bayonne, Lescar và Oloron tuyên bố: “Theo các tuyên bố trước đây của Đức Phanxicô về bậc sống độc thân, ngài không thể hoàn toàn thay đổi kỷ luật này”, Giám mục Aillet nhắc lại, một ngày trước khi công bố tông huấn, trong một quyển sách phỏng vấn, Đức Phanxicô đã “xác quyết” vấn đề độc thân là “ơn đặc nét của Giáo hội công giáo la-mã.” Giám mục Aillet phân tích: “Đức Phanxicô đã để cuộc tranh luận diễn ra, mọi người có thể nói lên ý kiến của mình “thuận” hay “chống”. “Cuối cùng, trong mong muốn trung thành với truyền thống Giáo hội, ngài đã khép lại cuộc tranh luận về vấn đề phong chức các ông đã lập gia đình và phụ nữ phó tế”. Đức Phanxicô vẫn giữ đường lối “từ chối giáo sĩ hóa giáo dân nam nữ, làm như vậy ngài xem trọng việc truyền giáo đúng đắn của giáo dân”.
Vấn đề sẽ được tranh luận ở Pháp?
Về phần Đức Giám mục Christophe Dufour, giáo phận Aix-en-Provence và Arles, ngài cho biết: “Theo tôi, Đức Phanxicô hoàn toàn đồng ý với Đức Bênêđictô XVI, như nội dung quyển sách Đức Bênêđictô XVI viết với hồng y Sarah.”
Theo Giám mục Dufour: “Tôi tin chắc các vị đã nói chuyện với nhau. Thành thực mà nói, tôi không hình dung Đức Phanxicô lại đi ngược với giáo hoàng danh dự. Bậc sống độc thân của linh mục vẫn là truyền thống của Giáo hội công giáo la-mã chúng ta. Rõ ràng , tuyệt đối không có một sự mở ra nào ở khía cạnh này”. Giám mục cho biết ngài “ngạc nhiên” và “được cảm hứng” về chương trình truyền giáo được Đức Phanxicô đưa ra.
Một giám mục khác xin giữ ẩn danh không chia sẻ cùng quan điểm này, ngài lấy làm tiếc: “Vấn đề các viri probati “đã không trôi đi”. Quyết định này có thể được trao lại cho các giám mục vùng Amazon”. Trong cùng đường hướng này, hồng y Czerny trong một cuộc họp báo trước ngày công bố tông huấn đã giải thích, vấn đề phong chức các ông đã lập gia đình là một trong các vấn đề chưa được Đức Phanxicô “giải quyết.”
Đức Giám mục Wintzer, giáo phận Poitiers cũng chia sẻ tinh thần này. “Đức Phanxicô khẳng định, kitô giáo không có một mô hình văn hóa duy nhất. Khi kêu gọi sự hòa nhập, tôi nghĩ ngài không muốn quyết định một số vấn đề, nhất là vấn đề liên quan đến việc phong chức các ông đã lập gia đình. Cuộc tranh luận vẫn còn mở. Mặt khác, Đức Phanxicô viết trong lời mở đầu, tông huấn của ngài không làm cho văn bản cuối cùng của Thượng Hội đồng thành lỗi thời, ngài xin mọi người lấy đó là chuẩn mực. Vì theo tôi, ngài muốn các giám mục địa phương tiếp tục suy tư này.” Chính trong suy nghĩ này mà Đức Giám mục Wintzer đề nghị các giám mục, những ai muốn thảo luận về chủ đề này sẽ thảo luận trong lần các giám mục họp ở Lộ Đức vào tháng 4 sắp tới. Ngài nói: “Đây là cuộc gặp không chính thức mà tôi đề xuất với ai muốn thảo luận, sau quyển sách của tôi vừa xuất bản hôm qua “Thử các con đường khác, Giáo hội và các linh mục Pháp (Essayer d’autres chemins, l’Église et les prêtres en France, nxb. Salvator). Quyển sách mở một suy tư, đặc biệt không nên tóm tắt như cuộc tranh luận giữa người cấp tiến và người bảo thủ. Chương cuối cùng của tôi có tên: “Tôi không biết!”. Trong quyển của mình, Đức Giám mục đặt câu hỏi rõ ràng: “Có thể nào chúng ta nhắm đến việc kêu gọi phong chức thánh; các viri probati, độc thân hay đã lập gia đình, những người vẫn còn đi làm, nếu họ chưa nghỉ hưu, có thể đảm nhận chủ tế bí tích Thánh Thể, cử hành các bí tích rửa tội và hôn nhân không?”
Về tông huấn, Đức Giám mục Wintzer ghi nhận Đức Phanxicô luôn để ý, ngài “không hành động gì mà không có sự đồng ý của toàn Giáo hội”, cũng như ngài mời gọi Giáo hội địa phương tiếp tục suy nghĩ và nhận định công việc của mình.
Thái độ của các giám mục Đức
Về phần mình, Đức Giám mục Dominique Rey, giáo phận Fréjus-Toulon, nước Pháp cho biết: “Đây có thể là nguồn chia rẽ sâu đậm trong chính Giáo hội, kể cả ở Pháp. Trong thế giới bị thế tục hóa của chúng ta, nơi bậc sống độc thân bị thách thức nghiêm trọng, trong bối cảnh này, nhiều linh mục cần sự nâng đỡ của Giáo hội để đảm đương vấn đề, đây cũng là chủ đề làm rạn nứt người công giáo, và thậm chí ngay cả giữa các linh mục”, ngài thấy đây là một lý do khác cho sự “khôn ngoan” của giáo hoàng.
Ngài nói tiếp: “Ngay cả khi đó là vấn đề kỷ luật, bậc sống độc thân của linh mục vẫn dựa trên truyền thống thiêng liêng, thần học và lịch sử. Ngay cả một cách rất đặc biệt, việc mở chức tư tế cho những người đàn ông đã lập gia đình sẽ khó có thể giả định nếu không đặt vấn đề theo truyền thống la-tinh này”.
Quyển sách của hồng y Sarah và của Đức Bênêđictô XVI về bậc sống độc thân của linh mục có đóng một vai trò quan trọng trong đầu của giáo hoàng không? Đức Giám mục Rey cho biết: “Tôi nghĩ nó có thể có một tác động. Quan điểm mạnh mẽ của hồng y Sarah, lập luận rõ ràng của Đức Bênêđictô XVI cũng như các quan điểm của một số giám mục trên thế giới đã đóng một vai trò nào đó trong việc nhấn mạnh, giáo hoàng là người đảm bảo sự hiệp nhất”.
Đức Giám mục Rey cũng đưa ra giả thuyết, sự khăng khăng của các giám mục Đức để tiến lên về vấn đề này có thể đã kìm hãm Đức Phanxicô trong mong muốn mở ra một ngoại lệ cho vùng Amazon: “Một vài giám mục, trong Giáo hội Đức hoặc những nơi khác có thể đã sử dụng vùng Amazon như con cờ để họ tiến lên. Điều này giáo hoàng không chấp nhận”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Xin đọc thêm: Phong chức các ông đã lập gia đình: Ba linh mục phản ứng
Phong chức cho các ông đã lập gia đình: Vì sao Đức Phanxicô trả lời bằng sự im lặng
“Amazon thân mến”, thành quả suy tư lâu dài của Đức Phanxicô
Tông huấn Amazon yêu quý, Đức Phanxicô mời chúng ta đừng nghĩ mọi thứ từ linh mục
