Đức Phanxicô trao Lời cho phụ nữ
la-croix.com, Nicolas Senèze, Rôma, 2019-09-30
Qua tự sắc “Ngài mở trí cho các ông” Aperuit illis công bố ngày thứ hai 30 tháng 9, Đức Phanxicô thiết lập ngày Chúa nhật Lời Chúa vào chúa nhật thứ ba thường niên tháng 1, như thế năm 2020 sẽ là chúa nhật 26 tháng 1. Trong tự sắc này, ngài tái lượng định vị trí của Lời Chúa trong đời sống Giáo hội, đưa ra một chức vụ “đặc biệt” công bố Lời Chúa dành cho phụ nữ.
Trưa thứ hai 30 tháng 9, Đức Phanxicô đưa ra một một mô hình mới cho ước mong của ngài có được một Giáo hội truyền giáo hơn. Ngài thiết lập chúa nhật thứ 3 thường niên sẽ là Chúa nhật Lời Chúa, thêm một lần nữa, ngài đưa các đường nét của một Giáo hội theo đường hướng Công đồng Vatican II, tái gần lại với Lời Chúa.
Không phải ngài muốn làm giảm vị trí của Thánh Thể trong Giáo hội công giáo, nhưng ngài nhận thức rõ nếu nhấn mạnh chỉ vào bí tích này thì có nguy cơ quên “mối quan hệ giữa Đấng Sống Lại, cộng đoàn tín hữu và Sách Thánh, các yếu tố vô cùng quan trọng cho bản sắc chúng ta”, như ngài đã nhắc nhở ngay từ đầu tự sắc dày đặc và có cấu trúc này, xem xét lại chiều dài lịch sử của Lời Chúa trong kitô giáo cho đến cả trong việc thực hiện cụ thể.
Chức vụ công bố Lời Chúa
Nhưng trong tất cả các gợi ý để làm ngày Chúa nhật Lời Chúa thành một “ngày trọng thể” làm cho “giá trị chuẩn mực của Sách Thánh thành hiển nhiên”, một trong các điều đầu tiên chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý.
Đức Phanxicô đề nghị các giám mục đặc biệt cử hành ngày này theo nghi thức giao các ông nhiệm vụ của chức đọc sách. Nhưng ngài cũng đề nghị các giám mục nên tận dụng lợi thế để “giao một chức vụ tương tự” nhắc lại “tầm quan trọng của việc loan báo Lời Chúa trong phụng vụ.”
Đức Tổng Giám mục Rino Fisichella, chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng đặc trách Phúc Âm hóa trả lời trong một cuộc phỏng vấn với Vatican News: “Chúng tôi biết những gì xảy ra trong các nhà thờ chúng tôi, thường chúng tôi hỏi ai là người đầu tiên rãnh để làm”.
“Các phụ nữ và các ông có thể loan báo một cách xác thực”
Ngài nhấn mạnh: “Vai trò đặc biệt này cần được nhấn mạnh nhiều hơn, một chức vụ cụ thể, một hợp đồng đặc biệt trước hết để chuẩn bị cho sự tiếp xúc ngay lập tức qua suy gẫm và học hỏi Lời Chúa. Lời Chúa phải tìm những người, đàn ông cũng như đàn bà có khả năng loan báo một cách xác thực.”
Bởi vì không giống như chức đọc sách, sứ vụ mới của Đức Phanxicô nhắc lại mong muốn của ngài là đến được với các ông cũng như với phụ nữ.
Chức đọc sách được Đức Phaolô-VI thành lập năm 1972 dựa trên cơ sở các “chức nhỏ” như chức đọc sách, chức giúp lễ và thực sự chỉ dành riêng cho nam giới. Từ lâu đã có nhiều tiếng nói trong Giáo hội gióng lên để phụ nữ cũng có thể thực hành, thêm nữa đã có rất nhiều phụ nữ thường xuyên đọc phụng vụ trong thánh lễ.
Thượng hội đồng mong muốn mở chức đọc sách cho phụ nữ
Tại thượng hội đồng về Lời Chúa năm 2008, các giám mục đã bỏ phiếu theo chiều hướng này nhưng không được Đức Bênêđictô XVI giữ lại trong Tông huấn Lời Chúa (Verbum Domini) năm 2010 vì sợ điều này sẽ được xem như “việc mở ra” cho phụ nữ được phong chức.
Đừng rơi vào một “hoài niệm quá khứ không sinh lợi”
Kết quả: phụ nữ tiếp tục ở trong tình trạng không thuận tiện: tiếp tục đọc phụng vụ trong thánh lễ nhưng không được chính thức công nhận như một sứ vụ trong Giáo hội.
Và nếu giáo hoàng muốn thấy tình trạng này được phát triển, ngài sẽ làm theo cách riêng của mình: qua lời kêu gọi vận dụng trí tưởng tượng của mình hơn là tự nhốt mình trong các cuộc thảo luận vô bổ. Một cách tránh các đường mòn, để ngày chúa nhật 6 tháng 10 khai mạc Thượng hội đồng Amazon mà Tài liệu làm việc đề nghị “phân định loại chức vụ chính thức có thể dành cho phụ nữ”.
Ở Amazon, Giáo hội suy nghĩ về “các sứ vụ mới”
Qua tự sắc này, bắt nguồn vững chắc ở Công đồng Vatican II, Đức Phanxicô tiếp tục phác họa cho Giáo hội ngày mai: một Giáo hội chú ý đến Tin Mừng hơn và bày tỏ một cách cụ thể sự tham dự tích cực của giáo dân.
Như ngài nói trong tự sắc: “Ai nuôi dưỡng Lời Chúa hàng ngày sẽ như Chúa Giêsu khi Ngài gặp người đương thời; Ngài không bị cám dỗ rơi vào hoài niệm không sinh lợi của quá khứ, cũng không rơi vào hoang tưởng không thực tế hướng về ngày mai”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Xin đọc thêm: Đức Phanxicô thiết lập ngày “Chúa nhật Lời Chúa”
