Các nữ tu đứng trước quyền lực và đức vâng lời
Một nữ tu tại Vatican tháng 5-2017.
la-croix.com, Nicolas Senèze, 2019-05-12
Nhân cuộc gặp của Hiệp hội Quốc tế Bề trên các Dòng nữ (UISG) ở Rôma, báo La Croix đặt câu hỏi với các nữ tu về cách họ sống đối với quyền lực và đức vâng lời.
Các nữ tu họp đông đảo ở phòng hội thảo tầng hầm một khách sạn gần Vatican. Ngồi sát nhau chung quanh các chiếc bàn nhỏ, 850 bề trên tổng quyền Dòng nữ nghe nữ tu Veronica Openibo kể kinh nghiệm của sơ trong cuộc gặp với các chủ tịch Hội đồng giám mục thế giới mà sơ tham dự vào tháng 2 vừa qua ở Vatican về các lạm dụng tình dục, bài nói chuyện của sơ tạo ấn tượng mạnh vì lời lẽ của sơ rất tự do.
Từ đầu, tại cuộc họp thượng đỉnh, nữ tu người Nigeria bề trên tổng quyền Dòng Thánh Tâm Chúa Giêsu đưa ra sự khác biệt lớn giữa hai phòng: các hàng dành cho các giám mục được khéo léo sắp xếp một bên, các bàn tròn nhỏ dành cho các nữ tu đại diện 450 000 nữ tu trên thế giới một bên.
Sơ cho biết: “Một hoạt động theo hình chóp một bên, một hoạt động theo vòng tròn một bên. Một lối sống khác của lời và quyền uy”. Sơ đặt câu hỏi với các nữ tu cũng như sơ đã đặt câu hỏi với các giám mục, sơ nhấn mạnh: “Tôi nói với các giám mục rằng tất cả chúng ta đều phải nhận tội. Khi chúng ta thấy một cái gì, chúng ta phải nói lên. Vấn đề là nói với ai chuyện này, nói với ai những gì chúng ta thấy…”
“Cuộc khủng hoảng cho thấy sự đồi bại trong đức vâng lời”
Vì nếu vấn đề lạm dụng được nói đến trong cuộc họp của Hiệp hội Quốc tế Bề trên các Dòng nữ (UISG) được triệu tập ở Rôma tuần vừa qua, thì chủ yếu là nhờ các phụ nữ có thẩm quyền trong Giáo hội đang nắm quyền lực được giao cho họ.
Lạm dụng tình dục: nam nữ tu sĩ phải nhận tội của mình
Nữ tu Christine Danel, bề trên tổng quyền Dòng Xaviê công nhận: “Tôi có được đôi tai lắng nghe hơn. Đặc biệt là với những người không làm sao để họ nói được. Trước đây, có thể tôi không ở bên cạnh họ”. Nữ tu Catherine Chevrier bề trên tổng quyền Dòng Trợ tá Chức thánh nói thêm: “Các điều cấm kỵ rơi xuống. Tôi thấy các tổn thương sâu đậm nơi một số nữ tu và tôi tự đặt cho mình rất nhiều câu hỏi về cách tôi dùng quyền lực”.
Cả hai Dòng thuộc nhánh I-Nhã đều nhấn mạnh đến việc đào tạo. Ở Dòng Xaviê, với sự trợ giúp của một chuyên gia huấn luyện, tất cả các bề trên địa phương đã cùng nhau họp để suy nghĩ. Nữ tu Danel nhấn mạnh: “Chúng tôi thật sự cần khoa học nhân văn giúp chúng tôi. Cuộc khủng hoảng cho thấy sự đồi bại trong đức vâng lời”.
“Ở một số quốc gia, nhiều phụ nữ nghĩ nếu mình bị ai đó lạm dụng, đó là chuyện bình thường”
Nữ tu Danel nhắc lại chiều kích cộng đoàn của đời sống tu hành: “Đức vâng lời là nền tảng trong đời sống tu hành. Nhưng trên hết là cách để mỗi người sống trong sự thật, trong tự do nội tâm của mình. Mỗi dòng đều có các phương hướng riêng và phải luôn sẵn sàng để biết trả lời cho tiếng nói của thế gian và của Thần Khí: chính đức vâng lời trong Thần Khí giúp mỗi người trở nên con người thật của mình”.
Trước đại hội đồng Hiệp hội Quốc tế các Bề trên Dòng nữ cho biết đã có các hội thảo đào tạo về đức vâng lời của các nữ tu. Nữ tu Sally Hodgdon, phó chủ tịch Hiệp hội ghi nhận: “Ở một số quốc gia, nhiều phụ nữ nghĩ nếu mình bị ai đó lạm dụng, đó là chuyện bình thường vì người đó có quyền trên họ”.
“Với nạn giáo quyền, chúng ta làm trầm trọng thêm cho xã hội chúng ta đang sống”
Đa văn hóa cũng là chủ đề chủ yếu của buổi họp. Nữ tu Christine Danel cảnh báo: “Cách chúng ta sống đức vâng lời được dựa trên biểu hiện những gì chúng ta nói. Mà theo các nền văn hóa, mối quan hệ giữa lời và chủ đề không cùng một mối quan hệ: đó có thể là một vấn đề”.
Ở Phi châu, các nữ tu là nạn nhân của luật im lặng
Nữ tu Danel nêu lên: “Chúng ta rất phụ thuộc vào các xã hội chúng ta ở. Với nạn giáo quyền, chúng ta làm trầm trọng thêm cho xã hội chúng ta đang sống, vì chúng ta phải nâng giá trị của người phụ nữ lên”, dòng của nữ tu Danel có mặt ở Âu châu, Mỹ châu và Phi châu.
Nữ tu cũng lưu ý, về vấn đề này đời sống tu hành “có rất nhiều điều để nói với Giáo hội: “Với các buổi họp tu nghị, chúng tôi có các cố vấn chung quanh bề trên, các hoạt động được cố định: có đời sống dân chủ trong cộng đoàn, nếu bề trên có nhiều quyền thì cũng có các lực cản quyền lại”.
Ở Phi châu, các nữ tu là nạn nhân của luật im lặng
Vấn đề vâng lời giám mục
Nữ tu Florence de la Villéon, cựu bề trên tỉnh Dòng Thánh Tâm Pháp nhấn mạnh: “Và cũng có một hạn chế cho thói quen quyền lực: một khác biệt lớn với các giám mục”.
Hiện nay nữ tu Villéo làm việc cho Hiệp hội Quốc tế các Bề trên Dòng nữ ở Rôma, sơ cho biết việc vâng lời giám mục là cả một vấn đề: nhất là ở các dòng lệ thuộc hoàn toàn vào giám mục, kể cả lệ thuộc về vấn đề tài chánh.
Đức Phanxicô nhắc lại: “Phục vụ, đúng; nhưng nô lệ, không!”
Ngày thứ sáu 10 tháng 5 khi tiếp các nữ tu tham dự đại Hiệp hội Quốc tế Bề trên các Dòng nữ, Đức Phanxicô nhắc lại “vấn đề trầm trọng” các nữ tu là nạn nhân các vụ lạm dụng, ngài “ý thức” và công nhận “ở Rôma cũng có vấn đề này”. Đức Phanxicô nhắc lại: “ Hơn nữa, đây không những phải chỉ lạm dụng tình dục mà còn lạm dụng quyền lực, lạm dụng lương tâm trên các nữ tu.” Ngài xin: “Chúng ta phải chiến đấu chống lại việc này! Chúng ta không đi tu để làm việc nhà cho các linh mục, nhưng để giúp đỡ lẫn nhau”. Ngài nhấn mạnh: “Phục vụ, đúng; nhưng nô lệ, không!”
Nhưng đây là cả một vấn đề: “Chúng ta có thể nói không, nhưng khi bề trên nói có… thì sao”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Xin đọc thêm: Đức Phanxicô: “Các nữ tu không phải là nô lệ của các giáo sĩ!”
Đức Phanxicô tiếp các bề trên Dòng nữ tại Vatican ngày 10 tháng 5-2019
