lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 2016-03-23
Những cuộc thảo luận đang tiến hành để công nhận Huynh đoàn Thánh Piô X. Một “tiến trình cần thời gian”.
Ngược với mọi mong chờ, Đức Phanxicô đang đưa tay ra với các môn đệ của cố Giám mục Marcel Lefebvre. Chỉ còn vài ngày nữa là kỷ niệm 25 năm ngày cố giám mục Lefebvre mất, người trong lúc sinh thời đã chống một vài khuynh hướng của Công đồng Vatican II bằng cách phong bốn giám mục chống với chỉ thị của Rôma năm 1988 và năm 1970 đã thành lập Huynh đoàn Thánh Piô X ở Ecône, Thụy Sĩ. Giám mục Bernard Fellay, bề trên tổng quyền của Huynh đoàn vừa xác nhận trên trang mạng dici.org của đoàn, rằng từ tháng 7 năm 2015 Huynh đoàn đã tiến hành đối thoại kín đáo lại với Vatican.
Nhưng ngược với tin đồn sẽ có một thỏa thuận sắp tới đây, Giám mục Fellay cho biết, tiến trình thảo luận đã có một “bước tiến bộ” trên một vài điểm nhưng còn “chậm” và sẽ cần “nhiều thì giờ”, vì vẫn còn sự “dè chừng” của cả hai bên. Hiện nay Huynh đoàn quốc tế này có 600 linh mục, trong đó có 250 linh mục người Pháp; và 200 chủng sinh trong đó có 60 người Pháp.
Hồ sơ này là hồ sơ ưu tiên trong triều Đức Bênêđictô XVI nhưng đã không thành công. Tháng 1-2009, Đức Bênêđictô XVI đã hủy việc dứt phép thông công cho bốn giám mục được Tổng Giám mục Lefebvre phong. Tháng 7 năm 2007, Đức Bênêđictô XVI đã tái thiết lập “theo nghi thức ngoại thường” phụng vụ thánh lễ theo sách lễ có trước Công đồng Vatican II (1962-1965), hai yêu cầu được Huynh đoàn Thánh Piô X xin trước đó. Nhưng các vòng thảo luận về giáo điều do Đức Bênêđictô XVI khởi đầu để tìm một thỏa thuận về nội dung, đặc biệt về Công đồng Vatican II đã thất bại.
Vì thế dưới một khía cạnh khác mà Đức Phanxicô tiếp cận vấn đề này. Từ khi còn ở Argentina, Đức Phanxicô đã biết các công việc của phong trào tôn giáo này. Gần đây ngài cũng phái gấp các chuyến viếng thăm đến các trung tâm của Huynh đoàn để lượng định thành quả mục vụ của họ. Và chính ở điểm tiếp cận mục tử này mà ngài đi tới.
Tháng 5-2015, trong tinh thần này, bộ Tín lý Đức tin phụ trách hồ sơ Huynh đoàn đã thành lập một đề nghị – được trình bày dưới triều Đức Bênêđictô XVI – dựa trên mô hình của Opus Dei, một quy chế “phủ giám chức tòng nhân” (prélature personnelle) của Huynh đoàn.
“Công nhận tính hợp thức của các tân bí tích”
Nhưng Huynh đoàn đã ngạc nhiên khi thấy có những yếu tố chính yếu đã biến mất trong bản đề nghị mới của Rôma, dù những yếu tố này đã được Đức Bênêđictô XVI đòi hỏi để được chấp nhận về mặt tín lý! Một trong các giám mục của Huynh đoàn người Argentina Alfonso de Galarreta giải thích trong lần giám mục đến Pháp vào tháng 1 vừa qua: “Không còn “tuyên xưng đức tin của Hồng y Ratzinger” nhưng là “tuyên xưng đức tin của Công đồng Trente” mà theo đó Huynh đoàn Ecône nhận ra chỗ đứng của mình. Hai đoạn – mà Huynh đoàn Thánh Piô X không thể chấp nhận – là về “đại kết” và về “tự do tôn giáo” cũng đã được bỏ. Còn về phụng vụ thì cuối cùng họ yêu cầu “công nhận sự hợp thức các tân bí tích, thánh lễ mới theo phiên bản điển hình, phiên bản gốc latinh, điều mà Huynh đoàn luôn công nhận”.
Vì thế Giám mục Fellay có thể kết luận: “Rõ ràng là Đức Phanxicô muốn để chúng tôi sống và tồn tại. Ngài cũng đã nói ngài sẽ không bao giờ làm gì hại đến Huynh đoàn. Ngài không lên án chúng tôi là ly khai khi ngài nói “họ không phải là những người ly giáo, họ là người công giáo”. Nhưng giám mục bề trên không lẩn tránh các “nghịch lý” của Đức Phanxicô, dự trù quyết định này ngài sẽ báo cho các linh mục biết, để họ không bị bất cứ một sự “mập mờ” nào vì như thế sẽ là cớ cho những “lộn xộn sau này”. Ngài nói thêm “đau khổ tiên quyết” là “tự do” hành động để chúng tôi “như thế nào thì được chấp nhận như thế đó”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch
