lacroix.com, Anne Le Nir, Scampia, Naples, 1903-2015
Ngày mai Đức Phanxicô sẽ đến Naples, nơi ngài sẽ đọc một bài diễn văn cứng rắn để chống Camorra, băng đảng mafia địa phương trong vùng độc chiếm của họ ở khu phố Scampia và một bài khác ở nhà tù chính của thành phố.
Ngày mai hàng trăm ngàn người sẽ chờ ngài trên các đường phố của vùng rất công giáo này, một ngày dài đặc biệt cho giáo hoàng Argentina, dự trù sẽ có chín chặng và sẽ ngỏ lời sáu lần.
Các biện pháp an ninh được tăng cường vì Đức giáo hoàng sẽ đi xe trên một chặng đường dài 25 cây số. Theo báo chí địa phương, sẽ có 3000 nhân viên an ninh gồm các tay súng ưu tú ứng trực trên mái nhà cũng được huy động.
Dù không có một đe dọa nào được cho thấy, nhưng nguy cơ sau vụ đánh bom của những người Hồi giáo djihad ở Tunis, hoặc âm mưu trả thù của mafia khi Đức Phanxicô tuyên bố dứt phép thông công họ thì sự đe dọa luôn vẫn có đó.
Đức Bergoglio bắt đầu chuyến viếng thăm bằng lời cầu nguyện ở Pompei trước khi dùng trực thăng đến khu vực Scampia, một vùng bị ung hoại vì các tổ chức tội ác có hệ thống, ở đây ngài sẽ gặp giáo dân và sẽ là giây phút xúc động mạnh của cuộc viếng thăm.
Mới thoạt nhìn thì Scampia cũng như bất cứ một thành phố ở ngoại biên nào. Trong khu phố khổng lồ có trên 60 000 dân mà trên 50 % số dân là thanh niên dưới 25 tuổi, một thành phố không có siêu thị cũng như không có rạp chiếu phim. Ngoại trừ một vài tranh tường của hiệp hội văn hóa Gridas làm thì màu sắc duy nhất của khu phố là màu áo quần phơi ở các cửa sổ.
Nhà cửa ở đây cũ nát, thị trưởng Luigi de Magistris thành phố Naples cho biết, “báo chí vẫn còn mô tả Scampia như quê hương của mafia Gomorra. Thật là sỉ nhục. Nhờ vào cố gắng của các cơ quan chức năng, năm 2012 nạn buôn ma túy đã giảm 70%. Và chúng tôi không còn sống trong cảnh chiến tranh giữa các băng đảng Scampia và Secondigliano.”
Ở Scampia, hàng chục tổ chức của giáo dân cũng như của tôn giáo cố gắng bù đắp sự thiếu sót của Chính quyền bằng cách tổ chức các sinh hoạt thể dục thể thao, văn hóa nghệ thuật, huấn nghệ để chiến đấu chống nạn băng đảng có tổ chức.
Cha Vittorio Siciliani, 85 tuổi, cha xứ của họ đạo “della Risurrezione” sống ở đây hơn nửa thế kỷ. Đội mũ hải quân trên đầu, ánh mắt nhìn đầy xúc cảm, cha kể hồi xưa Scampia là cánh đồng trồng đầy cây ăn trái và rau quả. “Đất đai ở đây phì nhiêu… Năm 1962 có một đạo luật cho phép dùng đất đai này để xây nhà ở. Sau vụ động đất 1980, hàng ngàn người xâm chiếm các tòa nhà xây chưa xong. Có những người từ thành phố Naples đến, sau đó là các di dân Roms. Scampia trở nên một nơi ngoài kiểm soát và băng đảng mafia Camorra có đất dụng võ cho các hoạt động trục lợi của họ.”
“Trước sân nhà thờ, tôi đã gom 77 xác ghim đầy đạn”
Linh mục Vittorio không bao giờ quên được chiến tranh giữa các băng đảng. “Trong vòng hai mươi năm qua, trước sân nhà thờ, tôi đã gom 77 xác ghim đầy đạn. Những người chết còn rất trẻ… Cứ mỗi tang lễ, người dân hét lên thề trả thù trên chiếc hòm của người quá cố. Thật không thể chịu đựng được.” Cha xứ với sự trợ giúp của giáo dân đã giúp các thanh niên trẻ ra khỏi môi trường tội phạm, hỗ trợ việc học hành cho họ. Lòng nặng trĩu, cha tự hỏi, “Lời kêu gọi của Đức Gioan-Phaolô II trong lần ngài đến thăm năm 1990 còn vang vọng trong lòng chúng tôi: “Phải kháng cự lại với sự dữ”. Hai mươi lăm năm sau, chúng tôi, là những linh mục, chúng tôi có gì để tặng giáo hoàng? Chúng tôi chưa thực hiện được cuộc cách mạng mà chúng tôi mong ước. Khổ thay tôn giáo không phải là liều thuốc giải độc mafia.”
Việc hồi sinh Scampia là cả một thách thức cho tất cả mọi người.
“Tìm lại nhân phẩm là được tái sinh”
Một mong muốn mà linh mục Dòng Tên Fabrizio Valletti, 75 tuổi, giám đốc Trung tâm đào tạo Alberto Hurtado cùng chia sẻ. Qua các hoạt động của mạng lưới xã hội, linh mục Valetti đã phát triển các công việc như may mặc, đóng sách. Tổ chức thâu dụng hơn hai mươi nhân viên may áo quần, may túi xách nhãn hiệu “fatto@Scampia”. Anna, 39 tuổi sống một mình với các con, nhờ Trung tâm Hurtado cô học được nghề và làm việc có lương. “Tìm lại nhân phẩm là được tái sinh. Tôi sẽ xin Đức giáo hoàng tiếp sức cho những công dân chân chính khi ở đây không có sự hiện diện của Chính quyền.” Một quan điểm mà phó giám đốc Caritas của thành phố Naples, ông Giancamillo Trani cùng chia sẻ. “Tôi mong cuộc viếng thăm mà chúng tôi rất mong chờ này sẽ truyền đi thông điệp hòa bình và sức mạnh để đặt vùng Mezzogiorno vào các trọng tâm quan tâm chính trị. Ở đây dân chúng cần việc làm! Chúng tôi cần một dự án vững mạnh để san bằng con đường bất bình đẳng và để có chỗ cho hy vọng”.
Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch
