Trong thông cáo báo chí công bố ngày chúa nhật 10 tháng 8, Hội đồng Giám mục Pháp thông báo đã yêu cầu Tổng Giám mục Guy de Kérimel của Toulouse “xem lại quyết định của ngài” liên quan đến việc bổ nhiệm một linh mục bị kết tội hiếp dâm năm 2006 làm chưởng ấn của giáo phận.
lavie.fr, Laurence Desjoyaux, 2025-08-11
Tổng Giám mục Guy de Kerimel trong thánh lễ thánh hiến bảo vệ thành phố ngày 16 tháng 10 năm 2024. Barange Nathan /ABACA
Sau một tháng im lặng về vụ linh mục Dominique Spina bị kết án hiếp dâm trẻ vị thành niên năm 2006 được bổ nhiệm làm Chưởng ấn Giáo phận Toulouse vào đầu tháng 6 năm 2025, trong một thông điệp được công bố ngày 10 tháng 8, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp (CEF) giải thích Hội đồng “đã có cuộc đối thoại mang tính xây dựng với Tổng giám mục Guy de Kerimel, giáo phận Toulouse xin ngài xem lại quyết định ngài đưa ra liên quan đến việc bổ nhiệm Chưởng ấn trong giáo phận. Trong một thông điệp cực kỳ hiếm hoi vừa hình thức và nội dung, Hồng y Jean-Marc Aveline, tân chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp vừa nhậm chức ngày 1 tháng 7 – và hai phó chủ tịch Vincent Jordy, Tổng Giám mục Tours, Benoỵt Bertrand, Giám mục Pontoise, trước tiên nhắc lại Giáo hội công giáo “trong nhiều năm qua, đã can đảm đi theo con đường sự thật trong vấn đề đau lòng của các vụ lạm dụng xảy ra trong hàng ngũ của mình. Điều rất quan trọng là phải tiếp tục công việc này trong mọi lãnh vực của đời sống giáo hội.”
Theo các ngài, thể chế đã học được cách “nhìn nhận các sự kiện từ cái nhìn của nạn nhân, họ đã gánh chịu hậu quả cho cuộc sống của họ. Sự thay đổi quan điểm: thương cảm lắng nghe nỗi đau, nỗi thống khổ của họ, khiêm nhường chấp nhận đi theo con đường sự thật với họ, đã khởi đầu một quá trình hoán cải lâu dài và đầy thử thách, và chúng tôi quyết tâm tiếp tục”.
Trong bối cảnh này, thông báo không hề nhắc đến tên của linh mục được bổ nhiệm hay nhắc lại những cáo buộc mà linh mục này bị kết án năm 2006: hiếp dâm trẻ vị thành niên. Giáo dân nghĩ rằng việc bổ nhiệm linh mục Dominique Spina vào địa vị quan trọng như vậy, cả về mặt giáo luật lẫn biểu tượng, chỉ làm khơi dậy vết thương, nghi ngờ và gây hoang mang cho giáo dân.
Xáo trộn trong lòng giáo dân…
Việc bổ nhiệm linh mục Dominique Spina bị kết án tội hiếp dâm năm 2006 (linh mục đã thụ án 5 năm tù và một năm án treo) làm Chưởng ấn Giáo phận Toulouse đã tạo làn sóng phản đối dữ dội trong cộng đồng công giáo và nhiều nơi khác. Trong một thông cáo báo chí công bố ngày 7 tháng 7, Tổng giám mục Guy de Kerimel, nhắc lại mức độ nghiêm trọng của tội ác đã biện minh cho quyết định của ngài: “Liệu có thể thương xót một linh mục đã phạm tội trọng cách đây 30 năm, và từ đó đến nay đã có lòng vị tha và chính trực trong công việc phục vụ cũng như trong quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp không?” Ngài nghĩ rằng vị trí này là phù hợp: “Chưởng ấn là người ẩn mình trong bóng tối của giáo phận; chưởng ấn không có vai trò lãnh đạo, và không thể được xem là một thăng chức, như một số phương tiện truyền thông đã đưa ra.”
Lập luận và việc dùng thuật ngữ “lòng thương xót” đã không dập tắt tranh cãi, nhưng lại làm khó hiểu và khơi dậy các cuộc biểu tình nội bộ. Hiệp hội Nói và Sống lại (Parler et revivre) đại diện cho các nạn nhân bạo lực tình dục trong Giáo hội lên án: “Đây là thất bại nghiêm trọng về mặt thể chế. Chúng tôi lo ngại trước sự im lặng của Hội đồng Giám mục Pháp, một số giám mục trong riêng tư đã bày tỏ “sự khó hiểu” của họ.
Trong một sự kiện cực kỳ hiếm hoi, nếu không muốn nói là chưa từng có, vì thông lệ giữa các giám mục là tôn trọng quyền tự chủ của mỗi cá nhân trong giáo phận, họ không bao giờ công khai bình luận về quyết định của đồng nghiệp, Giám mục Viviers, Hervé Giraud, đã nhân cơ hội này lên tiếng trên mạng xã hội Bluesky và sau đó trên các chuyên mục của báo La Vie ngày 22 tháng 7 lên án việc bổ nhiệm này: “Phản ứng đầu tiên của tôi là nghĩ đến các nạn nhân. Giống như nhiều người khác, tôi vô cùng kinh ngạc trước việc bổ nhiệm này. Sau bao nhiêu năm chúng ta đã có ý thức, đã có các báo cáo của Ủy ban Độc lập về các vụ Lạm dụng tình dục trong Giáo hội Pháp (Cisase), làm sao một linh mục có tội, dù đã thụ án, lại được bổ nhiệm vào một vị trí đòi hỏi phải có ‘uy tín liêm chính’ được?”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
“Làm sao có thể chấp nhận một linh mục bạo lực, dù đã thụ án lại được đối xử tốt hơn nạn nhân?”
