Lefigaro.fr, Hillériteau, Thierry, 2016-05-09
Ca đoàn Vittoria, Ile-de-France xin được thâu tác phẩm lạ lùng của nhà soạn nhạc Argentina Martín Palmeri. Vào năm 2013, từ khi nhà soạn nhạc trình diễn tác phẩm này cho Đức Giáo hoàng nghe thì tác phẩm này đã chinh phục được thế giới.
Tác phẩm này được cho là “thánh lễ yêu thích của Đức Giáo hoàng”. Một điều chắc chắn, tác phẩm Misatango của Martín Palmeri, còn được gọi là Thánh lễ Buenos Aires, đã nhận được lời khen ngợi ở Vatican. Đó là vào tháng 10 năm 2013, nhân ngày lễ Thánh I-Nhã để khai trương Đại nhạc hội Quốc tế âm nhạc và nghệ thuật thiêng liêng ở Rôma, tác phẩm này đã dành tặng cho Đức Thánh Cha.
Được sáng tác vào năm 1996, trong tinh thần Misa Criolla của Ariel Ramírez (mà năm 1963 đã hòa với bản văn bằng tiếng la tinh của thánh lễ với nhịp điệu và các nhạc cụ truyền thống Nam Mỹ), tác phẩm này dành cho đại ca đoàn, dàn nhạc với đàn dây, đàn dương cầm, đàn bandonéon từ đó đã chinh phục được toàn cầu… Kể cả nước Pháp, nơi nhạc trưởng Michel Piquemal quyết định thâu với ca đoàn Vittoria của Ile-de-France.
Nhạc trưởng Michel Piquemal biết đến tác phẩm Misatango từ ba năm nay. “Người đầu tiên nói với tôi là nhà âm nhạc học Michèle Lhopiteau, bà biết tác phẩm này là do tình cờ, khi nhà soạn nhạc Palmeri tập với ca đoàn Pháp ở gần nhà bà. Trước hết tôi nghĩ loại nhạc này không hợp với tôi: điệu tango hơi xa lạ với nhạc Pháp mà tôi thường hay quen.” Đứng trước sự kiên trì của bà Michèle Lhopiteau, cuối cùng đã thuyết phục được ông Piquemal.
Dám làm
Khi làm việc với ca đoàn của tu viện Các Bà Thánh Thiện (Dames de Saintes), nhạc trưởng gặp nhạc sĩ bandéon Gilberto Pereyra. Cú sốc đầu tiên. “Tác phẩm làm nổi bật tiếng đàn bandonéon, hòa lẫn với giọng hát của ca đoàn và tiếng đệm theo nhịp tango của đàn dương cầm, một sức sống không thể tả và có một cái gì thấm đậm tình người trong điệu nhạc.” Một vài tháng sau, ông trình diễn tác phẩm này ở Nice trong đại nhạc hội Non-Classic. Ngạc nhiên: Palmeri cùng hát với các ca sĩ. “Tôi thấy ông thật khiêm tốn và ngay lập tức, tôi muốn giới thiệu âm nhạc của ông”, nhạc trưởng Michel Piquemal nói tiếp.
Chính sự khiêm tốn này đã mang lại tất cả sức mạnh xúc động cho tác phẩm. Được sáng tác cho chính ca đoàn của mình ở Argentina, trong khuôn khổ hạn hẹp của các nhạc cụ, tác giả đã phải dùng đến bandonéon và đàn dương cầm để hoàn tất một cách khiêm tốn với dàn đàn dây đã làm cho tác phẩm có một nhịp điệu riêng thật bất ngờ, phối hợp với nhịp điệu, chuyển điệu cá biệt của điệu tango. Một hòa điệu phá cách đã lôi cuốn được Đức Phanxicô.
“Palmeri và ngài là bạn thân. Thêm nữa, ai cũng biết Đức Phanxicô rất mê điệu tango. Một vài nhân chứng cho biết, ngài nhảy điệu này rất khéo”, nhạc trưởng Michel Piquemal nói tiếp. Ông cho biết, trong vòng ba năm, ông đã điều khiển tác phẩm này cả trăm lần. Chính khi thấy phản ứng nhiệt thành của người nghe trước một tác phẩm hoàn toàn xa lạ với người Pháp mà ông nảy ra ý định thâu đĩa. “Cho đến giờ phút này, chỉ có một phiên bản duy nhất tác phẩm này dưới quyền điều khiển của nhà soạn nhạc nhưng bây giờ phiên bản này đã không còn… Và chính ông Palmeri cũng không hài lòng mấy”, nhạc trưởng và cũng là ca sĩ giọng baryton giải thích. Đĩa hát sẽ ra mắt vào mùa thu này. Nhưng thính giả có thể đặt mua trước ở ca đoàn Vittoria, và cũng như các đĩa trước đây của ca đoàn, đặt mua trước như vậy sẽ giúp cho ca đoàn có phương tiện trang trải chi phí thâu đĩa.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch
