lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 2025-10-21
Hiệp hội Hỗ trợ các Giáo hội Đau khổ (AED- L’Aide à l’Église en Détresse) công bố báo cáo toàn cầu thường niên về tình hình tự do tôn giáo. Với hai phần ba nhân loại, quyền tự do này không phải là điều hiển nhiên. Theo tổ chức này, gần hai phần ba nhân loại sống trong những quốc gia không tôn trọng tự do tôn giáo.
Theo Hiệp hội, gần hai phần ba nhân loại sống trong các quốc gia không tôn trọng tự do tôn giáo. Ngày thứ ba 14 tháng 5, báo cáo về tự do tôn giáo năm 2025 cho biết có hơn “5,4 tỷ người tại 62 trong số 196 quốc gia trên thế giới sống trong tình trạng không có tự do tôn giáo.” Tổ chức phi lợi nhuận AED được thành lập năm 1947 tại Hà Lan, đang phát động một kiến nghị toàn cầu trên trang web www.aed-france.org để nhắc mọi người quyền tự do này “không phải là một đặc quyền nhưng là quyền cơ bản của con người” được ghi nhận trong Điều 18 của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền. Để đánh dấu sự kiện này, Hiệp hội AED tổ chức “Tuần lễ Đỏ” giữa tháng 11, với việc thắp màu đỏ cho hơn 1.000 di tích trên khắp thế giới trong một tuần. Tại Pháp, năm ngoái Nhà thờ Đức Bà Paris và Vương cung thánh đường Thánh Tâm đã thắp đèn đỏ.
Các thành viên của Hiệp hội AED tin tưởng vào sự hỗ trợ của Đức Lêô XIV. Tiếp đón các nhà lãnh đạo của tổ chức quốc tế về luật giáo hoàng này tại Vatican ngày 10 tháng 10, Đức Giáo hoàng, tiến sĩ giáo luật, đã khẳng định: “Quyền tự do tôn giáo, nền tảng của bất kỳ xã hội công bằng nàophải được công nhận trong đời sống pháp lý và thể chế của mọi quốc gia.” Ngài khuyến khích: “Hiệp hội tiếp tục lên tiếng cho Giáo hội ở những nơi Giáo hội đang cần, nơi Giáo hội đang bị đe dọa, nơi Giáo hội đang đau khổ. Bằng cách này, chúng ta củng cố đời sống của Giáo hội, cũng như nền tảng tinh thần và đạo đức của xã hội.”
Linh mục Dòng Đa Minh Olivier Poquillon, giám đốc Trường Kinh Thánh và Khảo cổ học Pháp tại Giêrusalem được mời đến Pháp tuần này để trình bày báo cáo, ngài chia sẻ một giai thoại để giải thích cách các cộng đồng kitô giáo có thể phát triển mạnh ở các quốc gia mà họ là thiểu số. Ngài kể tại Iraq, nơi ngài sống, khi Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp của tu viện Đa Minh ở thành phố Mosul được xây lại năm 2024 sau khi bị Nhóm Hồi giáo cực đoan Daesh phá hủy 10 năm trước đó, các tu sĩ đã lên kế hoạch “chỉ rung chuông mỗi ngày một lần vào giờ Kinh Truyền Tin giữa trưa và không quá to.” Khi đó chúng tôi thấy một phái đoàn của cả thành phố đến, chủ yếu là người Hồi giáo, họ xin chúng tôi rung chuông mỗi 15 phút, và nhắc lại: ‘Chúng tôi rất tự hào khi có nhà thờ đầu tiên trong cả nước được trang bị đồng hồ, chúng tôi muốn nhà thờ tiếp tục dành thời gian cho tất cả mọi người.’ Linh mục Olivier, chuyên gia về luật pháp quốc tế, kết luận: “Trường hợp này cho thấy tự do tôn giáo bị suy yếu khi quyền tự do pháp quyền bị xâm phạm và điều này ảnh hưởng đến tất cả mọi người, không chỉ riêng tín hữu kitô.”
Bị đàn áp và phân biệt đối xử
Ngoài vai trò là Hiệp hội bảo vệ tự do tôn giáo, về cơ bản Hiệp hội AED là một tổ chức từ thiện. Năm 2024, Hiệp hội đã hỗ trợ cụ thể 5.335 dự án tại 137 quốc gia với gần 140 triệu âu kim tiền quyên góp. Năm ngoái, Hiệp hội đã quyên góp 5 triệu âu kim thực phẩm cho Dải Gaza và hơn 8 triệu âu kim cho Ukraine với 312 dự án sưởi ấm, máy phát điện và máy bơm nhiệt. Tại Nigeria, chương trình đào tạo trị liệu tâm lý cho các linh mục và nữ tu cũng được giúp đỡ.
Báo cáo thường niên được công bố trong khoảng một trăm quốc gia, cung cấp tương đối ít số liệu. Nhìn chung, báo cáo phân biệt một bên là các khu vực “bị đàn áp bằng bạo lực, bắt bớ, đàn áp” như Trung Quốc, Bắc Triều Tiên, Ấn Độ, Nigeria và Nicaragua, cùng 19 quốc gia khác, một bên là các khu vực “phân biệt đối xử tôn giáo, hạn chế thờ cúng, biểu đạt và quyền bình đẳng” gồm các nước như Ai Cập, Ethiopia, Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam và 29 quốc gia khác.
Một bức tranh toàn cầu cho thấy hình ảnh trực quan về vành đai đỏ đen tối của khủng bố đang bao quanh hành tinh. Bắt đầu từ Mêxicô, một trong những quốc gia Công giáo đông dân nhất thế giới “đã trở thành quốc gia nguy hiểm nhất thế giới cho linh mục” do bạo lực cực đoan của những kẻ buôn bán ma túy, Cuba và Nicaragua nham hiểm, sau đó lan sang Châu Phi cận Sahara, nơi là con mồi của các chiến binh thánh chiến, Ả Rập Xê Út, Iran, Afghanistan, Trung Quốc, Nga và Bắc Triều Tiên.
Theo Hiệp hội AED, tài liệu xác định ba xu hướng chính đang dẫn đến tình trạng này. Thứ nhất, “các chế độ độc tài” với quyền lực áp bức đặt kiểm soát và đàn áp hợp pháp tôn giáo làm trọng tâm trong chiến lược củng cố của họ với bốn nước chính: Trung Quốc, Eritrea, Iran và Nicaragua. Xu hướng thứ hai là “bạo lực thánh chiến” lan tràn ở Tây và Trung Phi, nhắm vào các cộng đồng Kitô giáo và Hồi giáo không tuân theo hệ tư tưởng của họ. Cuối cùng là “chủ nghĩa dân tộc tôn giáo với việc lợi dụng bản sắc dân tộc và tôn giáo, vi phạm quyền của các nhóm thiểu số” đặc biệt ở Ấn Độ và Myanmar.
Phụ nữ và trẻ em gái là nạn nhân thảm khốc
Báo cáo nhấn mạnh, hậu quả rất thảm khốc cho phụ nữ và trẻ em gái thuộc các nhóm tôn giáo thiểu số này. Ngay từ 10 tuổi, trẻ em gái đã hứng chịu sự lạm dụng có hệ thống như “bắt cóc, cưỡng bức cải đạo, cưỡng bức hôn nhân” ở Pakistan, Ai Cập và Mozambique. Về vấn đề này, Hiệp hội Giúp đỡ các Giáo hội gặp Khó khăn cho biết họ đã tiến hành một hình thức vận động hành lang ở cấp độ Châu Âu, một khía cạnh khác trong hoạt động của họ nhằm nâng cao nhận thức của các nghị sĩ về tình hình của phụ nữ và trẻ em gái ở Pakistan, những người phải đối diện với “luật báng bổ” (bất kỳ lời chỉ trích nhỏ nhất nào với Hồi giáo đều bị trừng phạt bằng các biện pháp trả đũa). Điều này có thể dẫn đến “tình trạng các em bé gái kitô giáo và ấn độ giáo bị nô lệ”. Tuy nhiên đã có một bước tiến: “Luật quy định tuổi kết hôn tối thiểu của tín hữu kitô giáo ở Islamabad thủ đô Pakistan là 18 tuổi.” Theo tổ chức này, luật đã có tác dụng “bảo vệ các bé gái khỏi nạn cưỡng bức kết hôn, cưỡng bức theo đạo Hồi giáo bằng cách xóa bỏ tuổi kết hôn hợp pháp trước đây quy quy định là 13 tuổi”.
Hậu quả cuối cùng của những vi phạm tự do tôn giáo này trong bối cảnh suy giảm các quyền dân sự và chính trị: di cư hàng loạt. Ba ví dụ: Cuba, Venezuela và Nicaragua: báo cáo nêu rõ từ năm 2022 đến năm 2023, 18% dân số Cuba đã rời đảo. Từ năm 2018 đến năm 2023, 22% dân số Nicaragua trốn khỏi chế độ độc tài của Daniel Ortega. Về phần Venezuela của Hugo Chavez và sau đó là Nicolas Maduro đã chứng kiến một phần tư dân số chạy trốn trong 10 năm qua, tương đương 7,7 triệu người di cư.
Tính công đồng, sự hiệp nhất, hòa bình và… bóng đá: Đức Lêo trả lời cuộc phỏng vấn đầu tiên
Đức Lêô XIV: Trở về với biểu tượng
Đức Lêô XIV: giữa di sản của Đức Phanxicô và sự cần thiết hướng về tương lai
